Sự sụp đổ của Liên Xô và những bài học sâu sắc đối với Đảng ta
Cách đây tròn 30 năm, buổi tối mùa đông lạnh giá ngày 25.12.1991, lá cờ đỏ búa liềm từ đỉnh tháp Kremli đã phải hạ xuống sau 74 năm tung bay, đánh dấu sự sụp đổ của Liên bang Xô viết.
Sự sụp đổ của Liên Xô có nhiều nguyên nhân, cả chủ quan lẫn khách quan. Cơn địa chấn của thế kỷ XX này đã làm thay đổi sâu sắc thời đại chúng ta đang sống và để lại rất nhiều bài học đắt giá về con đường đi lên CNXH.
Một gia đình ở Moscow theo dõi Tổng thống Liên Xô Mikhail Gorbachev đọc diễn văn từ chức trên truyền hình nhà nước vào ngày 25.12.1991, khi mà Liên Xô trên thực tế đã tan rã từ trước đó, do các nước thành viên đã lần lượt tách ra. Ảnh tư liệu
Đối với Đảng Cộng sản Việt Nam, những bài học sâu sắc được đúc rút ra từ sự kiện này vẫn còn nguyên giá trị.
Thứ nhất, phải không ngừng tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng. Đây là vấn đề then chốt, là vấn đề sống còn của Đảng.
Xây dựng, chỉnh đốn Đảng luôn gắn với quá trình phát triển liên tục của sự nghiệp cách mạng do Đảng ta lãnh đạo. Trước diễn biến của điều kiện khách quan, bản thân Đảng phải luôn tự chỉnh đốn, tự đổi mới để vươn lên làm tròn trọng trách trước dân tộc, trước nhân dân.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “Đảng có vững cách mệnh mới thành công, cũng như người cầm lái có vững thuyền mới chạy”.
Văn kiện Đại hội XIII của Đảng khẳng định: “Kết hợp hài hòa, chặt chẽ và có hiệu quả giữa xây dựng với chỉnh đốn Đảng; giữa xây dựng Đảng với bảo vệ Đảng” và “Tiếp tục đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng, xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh”.
Thứ hai, kiên định Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh - bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng.
Thực tiễn cách mạng Việt Nam trong hơn 90 năm qua đã chứng minh dưới ánh sáng của Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng ta đã lãnh đạo nhân dân ta đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Do đó, nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động của Đảng Cộng sản Việt Nam phải là Chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh.
Nhiệm vụ của Đảng ta là phải vận dụng sáng tạo, đúng đắn Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong thực tiễn, đáp ứng yêu cầu phát triển của thực tiễn cách mạng Việt Nam và phù hợp với quy luật vận động của thời đại.
V.I.Lênin chỉ rõ: “Chỉ đảng nào được một lý luận tiền phong hướng dẫn thì mới có khả năng làm tròn vai trò chiến sĩ tiền phong”.
Thứ ba, thực hiện nghiêm túc các nguyên tắc xây dựng đảng, nhất là các nguyên tắc: Tập trung dân chủ; tự phê bình và phê bình; xây dựng đoàn kết thống nhất trong đảng…
Đảng ta khẳng định: “Sự chặt chẽ về nguyên tắc là vấn đề sống còn của Đảng và bảo đảm quan trọng nhất cho sức sống, sự trong sạch và vững mạnh của Đảng”.
Từ thực tiễn của phong trào cộng sản, công nhân quốc tế và của Đảng ta cho thấy, khi nào, lúc nào giữ vững, thực hiện nghiêm túc các nguyên tắc xây dựng Đảng thì Đảng vững vàng, có đủ sức mạnh lãnh đạo cách mạng thành công và ngày càng phát triển.
Ngược lại, nếu Đảng nào mất cảnh giác, xa rời, xem nhẹ các nguyên tắc tổ chức và hoạt động cơ bản của Đảng thì sẽ bị suy yếu, thậm chí tan rã, sụp đổ.
Thứ tư, dựa vào nhân dân để xây dựng Đảng, bảo vệ Đảng.
VI.Lênin đã khẳng định: “Không có sự đồng tình ủng hộ của đại đa số nhân dân lao động đối với đội tiền phong của mình tức là đối với giai cấp vô sản, thì cách mạng vô sản không thể thực hiện được”.
Chủ tịch Hồ Chí Minh từng trân trọng nói: “Trong bầu trời không có gì quý bằng nhân dân, trong thế giới không gì mạnh bằng lực lượng đoàn kết của nhân dân. Khi sức dân được huy động, được tổ chức, được tập hợp dưới sự lãnh đạo của Đảng thì thành vô địch”.
Thực tiễn lãnh đạo của Đảng ta hơn 90 năm qua cho thấy Đảng luôn tin tưởng vào sức mạnh của nhân dân, tôn trọng nhân dân và “ngoài lợi ích của Tổ quốc, của Nhân dân, Đảng ta không có lợi ích gì khác”.
Theo đó, chăm lo lợi ích về tinh thần và vật chất của quần chúng nhân dân, phát huy dân chủ trong nhân dân là vấn đề hết sức cần thiết, thường xuyên. Đảng tin nhân dân dựa vào nhân dân, nhân dân tin Đảng, đi theo Đảng. Đó là mối quan hệ biện chứng đã được Đảng và nhân dân ta dày công xây đắp.
Thứ năm, giữ vững vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam đối với xã hội và hệ thống chính trị. Theo đó phải giữ vững sự lãnh đạo của Đảng đối với các lực lượng vũ trang. Quân đội nhân dân, Công an nhân dân là lực lượng chủ yếu để bảo vệ Đảng, bảo vệ đất nước, bảo vệ nhân dân.
Người dân Litva (nước thành viên của Liên Xô) tụ tập ở thủ đô Vilnius vào ngày 12.1.1990 để đòi tách khỏi Liên Xô. Litva là nước cộng hòa Xô viết đầu tiên tuyên bố độc lập. Ảnh tư liệu
Các thế lực thù địch luôn tìm cách thực hiện âm mưu tách rời sự lãnh đạo của Đảng đối với lực lượng Quân đội và Công an. Do đó, đòi hỏi Đảng ta cần tiếp tục tổng kết thực tiễn đi cùng với nghiên cứu lý luận để nhận thức ngày càng sâu sắc hơn về vai trò lãnh đạo của Đảng; bổ sung, hoàn thiện và nâng cao hiệu lực, cơ chế lãnh đạo của Đảng đối với hệ thống chính trị và xã hội nói chung cũng như các lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam nói riêng trong thời kỳ hiện nay.
Những bài học từ sự sụp đổ của Liên Xô luôn đòi hỏi Đảng ta, nhân dân ta cần luôn tỉnh táo, bình tĩnh, nhìn nhận đánh giá một cách khách quan. Từ đó, tập trung xây dựng chỉnh đốn đảng để Đảng ta thực sự là đạo đức, là văn minh, tiếp tục đạt được nhiều thành tựu hơn nữa trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay.
NGUYỄN TÙNG LÂM