Hướng đến ngày Thế giới không thuốc lá 31.5:
Bệnh viện không khói thuốc: Cần quyết liệt hơn
Từ ngày 1.5.2013, Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá chính thức có hiệu lực. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để xây dựng môi trường bệnh viện không khói thuốc. Thế nhưng, thực tế triển khai vẫn còn không ít tồn tại.
Từ 26.5 đến 29.5, Đoàn Thanh tra của Sở Y tế thực hiện thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá tại BVĐK tỉnh, BVĐK khu vực Phú Phong, BVĐK khu vực Bồng Sơn, Bệnh viện Mắt, Trung tâm Phòng, chống sốt rét và các bệnh nội tiết, TTYT TP Quy Nhơn và TTYT huyện Hoài Nhơn. Đây là lần đầu tiên một hoạt động thanh tra về công tác này được thực hiện tại các cơ sở y tế. Theo lãnh đạo của nhiều cơ sở y tế, việc xử lý bệnh nhân và người nhà hút thuốc tại bệnh viện vẫn là thách thức lớn.
Bệnh viện chưa hết khói thuốc
Theo ông Lê Cảnh Sơn, Phó chánh Tranh tra Sở Y tế, Trưởng đoàn Thanh tra, điều đáng ghi nhận là lãnh đạo các cơ sở y tế đã quan tâm triển khai thực hiện Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá. Trong đó, quan trọng là việc thực hiện trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức trong phòng, chống tác hại của thuốc lá quy định tại điều 6 và việc thực hiện quyền và trách nhiệm của người đứng đầu, người quản lý địa điểm cấm hút thuốc lá quy định tại điều 14.
Dù đã có nhiều nỗ lực, nhưng tại một số cơ sở y tế, tình trạng bệnh nhân và người nhà hút thuốc lá vẫn còn khá phổ biến. Tại BVĐK tỉnh, so với thời điểm này năm ngoái, khu vực trước khoa Phụ sản đã sạch tàn thuốc. Tuy nhiên, tại khu Khám, trước nhà mổ… vẫn là các “điểm nóng”. Đặc biệt, tại khu vực căn-tin, vẫn còn nhiều người vô tư phì phèo thuốc lá.
Theo ghi nhận tại thời điểm thanh tra, các tiệm tạp hóa, căn-tin ở các bệnh viện đều không bán thuốc lá. “Tuy nhiên, để khẳng định thuốc lá không còn được bày bán trong bệnh viện, sắp tới chúng tôi sẽ kiểm tra đột xuất”, ông Sơn khẳng định.
Bên cạnh đó, số cán bộ, nhân viên y tế có hút thuốc lá vẫn còn khá nhiều. Tại BVĐK khu vực Bồng Sơn, trong tổng số 115 cán bộ, nhân viên nam, còn khoảng 10 người hút thuốc. Ở BVĐK tỉnh, 61/449 cán bộ, nhân viên nam có hút thuốc. Bác sĩ Phạm Thị Oanh, Phó Giám đốc BVĐK tỉnh, nhận định: “Chiếm lượng lớn trong số cán bộ, nhân viên còn hút thuốc lá là những người lớn tuổi, có người còn là lãnh đạo các khoa, phòng. Thực tế này gây không ít khó khăn cho công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá tại bệnh viện”.
Cần siết chặt hơn
Trong năm 2014, Sở Y tế sẽ chi 35 triệu đồng để tổ chức các hoạt động tuyên truyền phòng, chống tác hại của thuốc lá. Hoạt động chính là phát động “Cơ sở y tế không khói thuốc lá” ở BVĐK tỉnh, BVĐK khu vực Phú Phong, BVĐK khu vực Bồng Sơn, Bệnh viện Lao và bệnh phổi, TTYT TP Quy Nhơn. Hội thảo về phòng, chống tác hại của thuốc lá sẽ được tổ chức ở 5 đơn vị này với sự tham gia của nhân viên y tế và đại diện gia đình người bệnh đang điều trị.
“Lượng bệnh nhân và người nhà đến khám, điều trị quá đông và liên tục thay đổi nên công tác tuyên truyền gặp nhiều trở ngại. Thậm chí, có người hút thuốc khi chúng tôi nhắc nhở đã phản ứng lại”, ông Hồ Văn Trung, Trưởng phòng Tổ chức cán bộ - Hành chính quản trị, BVĐK khu vực Phú Phong, cho hay.
Theo Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá, nếu bệnh nhân và người nhà hút thuốc trong bệnh viện bị nhắc nhở nhưng vẫn tái phạm thì bệnh viện có quyền từ chối cung cấp dịch vụ. Trên thực tế, vì chữ “tình” nên chưa có cơ sở y tế nào áp dụng hình thức xử lý này. Vì thế, tuyên truyền vẫn là biện pháp ưu tiên. “Hiện nay, khẩu hiệu tuyên truyền không còn là “Không hút thuốc”, mà là “Cấm hút thuốc”. Các áp-phích tuyên truyền cần bớt chữ, tăng cường sử dụng hình ảnh trực quan, tác động trực tiếp. Ngoài ra, cần ghi rõ hình thức xử lý, mức phạt để người dân biết và chấp hành”, ông Nguyễn Chiến Thắng, thành viên của Đoàn Thanh tra lưu ý tại các buổi làm việc với các bệnh viện.
Đối với cán bộ, nhân viên y tế, việc xử lý vi phạm ở các cơ sở y tế khác nhau vẫn còn sự chênh lệch nhất định về sự nghiêm minh. Tại BVĐK khu vực Bồng Sơn, việc xử lý vi phạm quy định không hút thuốc lá gắn với thi đua đã được thực hiện khá lâu; trong khi đó ở nhiều cơ sở khác vẫn còn xuê xoa. “Bệnh viện sẽ cho toàn bộ cán bộ, nhân viên tập huấn về Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá và các văn bản liên quan. Sau khi anh em được “thấm nhuần”, chúng tôi sẽ áp dụng các biện pháp mạnh tay, người vi phạm thì nhất quyết không được xét thi đua, khen thưởng gì hết”, bác sĩ Phạm Thị Oanh khẳng định.
NGUYỄN VĂN TRANG