Xử lý rác thải y tế liên quan Covid-19: Đảm bảo chặt chẽ, đúng quy trình!

Được đánh giá là chất thải nguy hại, có nguy cơ lây nhiễm cộng đồng, rác thải y tế liên quan đến Covid-19 trên địa bàn tỉnh được các đơn vị xử lý theo quy trình chặt chẽ, đúng quy định.

Chủ động phương án thu gom chất thải

Tính đến sáng 13.1, trên địa bàn phường Lý Thường Kiệt có 54 ca F0 đang điều trị tại nhà. Trước đây, khi còn tổ chức xét nghiệm Covid-19 có thu phí, có ngày Trạm Y tế phường thực hiện test cho hàng chục, thậm chí hàng trăm trường hợp. Nhưng từ đầu tháng 1 đến nay, việc xét nghiệm nhanh Covid-19 trên địa bàn phường hầu như do Trạm Y tế lưu động của phường đảm nhiệm. Theo bác sĩ Phạm Tiển, Trạm trưởng Trạm Y tế lưu động phường Lý Thường Kiệt (TP Quy Nhơn), hiện trạm có 5 nhân viên y tế, ngoài việc hỗ trợ điều trị cho các ca F0 trên địa bàn phường, nhân viên của Trạm còn thực hiện việc xét nghiệm để đánh giá tình trạng bệnh nhân cũng như những người có yếu tố dịch tễ liên quan. Các kit xét nghiệm đều được thu gom, phun khử khuẩn theo đúng quy định, tập kết tại Trạm. Mỗi tuần 2 lần, công ty xử lý chất thải nguy hại cho người và phương tiện chuyên dụng đến Trạm để gom rác thải.

Thu gom rác thải liên quan đến Covid-19 tại BVĐK tỉnh để đưa đến nhà máy xử lý. Ảnh: HOÀNG QUÂN

Phó Giám đốc Sở Y tế Nguyễn Thị Tuyết Nhung cho hay, để tăng cường quản lý, xử lý vỏ lọ đựng vắc xin Covid-19 sau tiêm chủng hoặc bị hư hỏng, hết hạn sử dụng; tránh tình trạng lợi dụng làm vắc xin giả trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, góp phần triển khai có hiệu quả kế hoạch tiêm vắc xin phòng Covid-19 trên địa bàn tỉnh, Sở Y tế yêu cầu các cơ sở y tế triển khai tiêm chủng phải tổ chức quản lý chặt chẽ vỏ lọ đựng vắc xin Covid-19 sau tiêm chủng, lọ đựng vắc xin Covid-19 bị hỏng hoặc hết hạn sử dụng, đảm bảo việc lưu giữ, chuyển giao, xử lý đúng quy định.

Theo đó, đối với vỏ lọ đựng vắc xin Covid-19 sau tiêm chủng, thực hiện việc phân loại, thu gom, lưu giữ riêng tại khu lưu giữ chất thải trong khuôn viên cơ sở y tế; cử cán bộ giám sát, ghi biên bản bàn giao và chỉ được phép ký hợp đồng, chuyển giao cho đơn vị có chức năng phù hợp để xử lý tiêu hủy, hoặc có thể tự xử lý tại cơ sở y tế bằng công trình, thiết bị xử lý đảm bảo đạt quy chuẩn kỹ thuật về môi trường. Thực hiện thu gom, quản lý chất thải phát sinh từ hoạt động tiêm chủng vắc xin Covid-19 theo đúng quy định của Luật Bảo vệ môi trường, Thông tư liên tịch số 58/2015/TTLT-BYT-BTNMT và hướng dẫn tại Công văn số 102/MT-YT ngày 4.3.2021 của Cục Quản lý môi trường y tế.

Đồng thời, thực hiện thu hồi, quản lý toàn bộ các lọ đựng vắc xin bị hư hỏng hoặc hết hạn sử dụng (chi tiết theo số lượng lọ của từng loại vắc xin) và tiến hành thủ tục hủy thuốc theo quy định tại Thông tư số 03/2020/TT-BYT ngày 22.1.2020 của Bộ Y tế.

Nguy cơ quá tải khu xử lý chất thải lây nhiễm

Hiện nay, Công ty TNHH Thương mại và Môi trường Hậu Sanh là đơn vị duy nhất trên địa bàn tỉnh đủ năng lực và được phép xử lý rác thải nguy hại, chất thải y tế lây nhiễm... Vì vậy, Sở Y tế đã yêu cầu các cơ sở y tế chủ động phối hợp với DN này vận chuyển, xử lý chất thải lây nhiễm tại các cơ sở y tế và tại các cơ sở cách ly tập trung theo đúng quy định.

Nhân viên Công ty TNHH Thương mại và Môi trường Hậu Sanh đưa rác thải liên quan đến Covid-19 vào kho để tiến hành xử lý. Ảnh: BÍCH LIÊN

Hiện, Công ty TNHH Thương mại và Môi trường Hậu Sanh là đơn vị chịu trách nhiệm tiếp nhận, vận chuyển, xử lý toàn bộ vỏ lọ đựng vắc xin Covid-19 sau tiêm chủng, lọ đựng vắc xin Covid-19 bị hư hỏng hoặc hết hạn sử dụng và các loại chất thải y tế nguy hại phát sinh từ các cơ sở tiêm chủng trên địa bàn tỉnh. Trước khi thực hiện tiêu hủy lọ đựng vắc xin Covid-19 bị hư hỏng hoặc hết hạn sử dụng, Công ty đều gửi kế hoạch tiêu hủy chi tiết về Sở Y tế và chỉ được tiến hành tiêu hủy sau khi Sở Y tế có văn bản chấp thuận.

Ông Nguyễn Văn Hậu, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại và Môi trường Hậu Sanh, cho biết: Thời điểm dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, rác thải nguy hại phát sinh từ các nhà máy giảm, chúng tôi tập trung nhân lực sang thu gom chất thải y tế lây nhiễm. Trong đó, chất thải liên quan đến Covid-19 ở TP Quy Nhơn, TX An Nhơn, TX Hoài Nhơn tăng cao trong những tháng cuối năm 2021. Trung bình các tháng 7, 8, 9, 10, 11.2021 chúng tôi thu gom, xử lý chất thải liên quan đến Covid-19 khoảng 1,8 - 2,5 tấn/ngày; tuy nhiên tháng 12.2021 tăng vọt lên 7,2 tấn/ngày.

Năng lực xử lý chất thải nguy hại được cấp phép của Công ty TNHH Thương mại và Môi trường Hậu Sanh là 25,82 tấn/ngày. Trong đó, công suất xử lý của lò đốt chất thải y tế lây nhiễm tối đa 9,6 tấn/ngày. Khối lượng chất thải y tế lây nhiễm trên địa bàn tỉnh thu gom hàng tuần khoảng 37 tấn (trung bình mỗi ngày hơn 5 tấn). Theo quy định, mỗi năm lò đốt chất thải nguy hại chỉ được vận hành tối đa 330 ngày (thời gian còn lại để thực hiện việc bảo trì, bảo dưỡng), do đó, với số ca F0 liên tục ở mức cao như thời gian qua, khả năng quá tải khu xử lý chất thải lây nhiễm là điều được dự báo. Đây là điều cần được ngành chức năng tính toán, nhằm tránh tình trạng dồn ứ chất thải lây nhiễm, phát sinh những hệ lụy về môi trường và sức khỏe người dân.

Theo Phó Giám đốc Sở TN&MT Hà Thị Thanh Hương, để đảm bảo công tác xử lý chất thải y tế nguy hại trên địa bàn tỉnh trong thời điểm dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, từ tháng 2.2021, Sở TN&MT đã yêu cầu Công ty TNHH Thương mại và Môi trường Hậu Sanh định kỳ hàng tuần báo cáo khối lượng chất thải nguy hại thu gom, vận chuyển và xử lý của nhà máy về Sở TN&MT và UBND huyện Phù Cát để theo dõi, giám sát, hướng dẫn kịp thời. Đồng thời, Công ty phải vận hành lò đốt chất thải nguy hại đảm bảo khí thải đầu ra đạt quy chuẩn cho phép. Trường hợp chất thải nguy hại thu gom, vận chuyển, xử lý vượt quá công suất cho phép của nhà máy thì ưu tiên thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải lây nhiễm từ các cơ sở y tế và các cơ sở cách ly tập trung trước.

Bên cạnh đó, trong từng thời điểm theo diễn biến dịch, Sở TN&MT đã ban hành văn bản hướng dẫn các địa phương, cơ sở y tế, cơ sở cách ly tập trung… thực hiện các biện pháp thu gom, xử lý chất thải Covid-19 an toàn, đúng quy định. Sở TN&MT đã thiết kế và in 3.600 poster hướng dẫn vệ sinh môi trường và quản lý chất thải, gửi các cơ sở y tế, cơ sở cách ly y tế tập trung, các hội đoàn thể và một số hộ cách ly để tuyên truyền quản lý rác Covid-19, bao gồm lọ vắc xin và kit test Covid-19.

HOÀNG QUÂN