Bảo vệ môi trường biển, đảo: Nhiều chuyển biến tích cực
Với sự vào cuộc mạnh mẽ của các đơn vị, địa phương, tình hình thi hành pháp luật trong bảo vệ môi trường biển, đảo trên địa bàn tỉnh những năm qua đã có nhiều chuyển biến theo hướng tích cực.
Tăng cường tuyên truyền, quản lý
Theo đánh giá của Sở TN&MT, công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về bảo vệ môi trường (BVMT) biển, hải đảo những năm gần đây được các địa phương quan tâm, phối hợp triển khai thực hiện với nhiều hình thức, thu hút được sự tham gia, hưởng ứng của DN, cộng đồng. Nhiều hoạt động góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành và toàn thể người dân đối với công tác BVMT nói chung và BVMT biển, hải đảo nói riêng đã được triển khai.
Nhiều hoạt động thiết thực nhằm tuyên truyền ý thức BVMT biển, hải đảo đã được các địa phương triển khai.
- Trong ảnh: Tổ chức đổi rác lấy đồ dùng học tập cho học sinh ở TX Hoài Nhơn. Ảnh: Phòng Biển và Hải đảo
Các địa phương đã tăng cường phối hợp với các ngành chức năng trong công tác quản lý, theo dõi tình hình thi hành pháp luật nhằm khai thác, sử dụng hợp lý, tiết kiệm tài nguyên, BVMT biển, hải đảo và thu hút khách du lịch, phát triển dịch vụ du lịch của địa phương.
Đơn cử như UBND xã Nhơn Hải (TP Quy Nhơn) đã phối hợp chặt chẽ với lực lượng biên phòng và các ngành chức năng định kỳ tuần tra, kiểm tra trên biển và tại các khu nuôi trồng thủy sản ở Hải Giang, điểm du lịch Hòn Khô... Qua đó, tuyên truyền, nhắc nhở các chủ phương tiện nghề cá, chủ phương tiện hoạt động du lịch, bè nổi và người dân chấp hành nghiêm quy định pháp luật về BVMT biển, hệ sinh thái biển gắn với phát triển kinh tế. Đồng thời, UBND xã còn phối hợp với Chi cục Thủy sản (Sở NN&PTNT) tuyên truyền, thông báo rộng rãi đến bà con ngư dân về bảo vệ an toàn bãi đẻ rùa biển trong mùa sinh sản.
Chủ tịch UBND huyện Phù Cát Nguyễn Trung Kiên cho biết, công tác BVMT nhất là ở các địa phương ven biển luôn được lãnh đạo huyện quan tâm nhằm đảm bảo không để xảy ra những điểm nóng về môi trường. Trong đó, UBND xã Cát Khánh đã cụ thể hóa bằng nhiều biện pháp như: Ban hành một số văn bản cụ thể để triển khai các hoạt động BVMT biển, hải đảo; phối hợp tổ chức tập huấn pháp luật về BVMT; ký kết các chương trình BVMT, ứng phó với biến đổi khí hậu; đấu tranh phòng, chống vi phạm pháp luật về môi trường biển, hải đảo... Trong năm 2021, UBND xã đã tiến hành kiểm tra 5 đợt đối với 8 hộ gia đình làm nghề sơ chế mực xà. Qua kiểm tra đã vận động, tuyên truyền các chủ cơ sở chấp hành nghiêm túc quy định pháp luật về BVMT biển, hải đảo trong quá trình hoạt động; tổ chức cho người dân ký cam kết không vi phạm.
Cần sớm khắc phục những hạn chế
Theo ông Nguyễn Văn Nhung, Phó trưởng phòng phụ trách Phòng Biển và Hải đảo (Sở TN&MT), qua kiểm tra, khảo sát tình hình thi hành pháp luật BVMT biển, hải đảo cho thấy, hiện nay các quy định của pháp luật về BVMT biển, hải đảo cơ bản đã được các cá nhân, cơ quan, tổ chức nghiên cứu, quán triệt và áp dụng khá hiệu quả. Các cơ quan quản lý nhà nước về BVMT biển, hải đảo và các đơn vị, địa phương có liên quan đã triển khai thực hiện tương đối đầy đủ, kịp thời các quy định của pháp luật; tạo điều kiện thuận lợi cho cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc thực hiện quyền và nghĩa vụ hợp pháp của mình. Từ đó, mức độ chấp hành, tuân thủ pháp luật về BVMT biển, hải đảo của các cơ quan có thẩm quyền và người dân, DN cũng ngày càng được nâng cao.
Tuy nhiên, ý thức tuân thủ pháp luật về BVMT biển, hải đảo của một số tổ chức, cá nhân chưa cao; còn coi trọng các yếu tố kinh tế, tăng trưởng ngắn hạn mà xem nhẹ vấn đề môi trường, lợi ích cộng đồng, lâu dài. Việc bố trí nguồn lực thực hiện chức năng quản lý nhà nước, theo dõi thi hành pháp luật về BVMT biển, hải đảo của các địa phương còn hạn chế. Sự phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị, địa phương trong BVMT biển, hải đảo nhiều lúc chưa nhịp nhàng và thiếu tính đồng bộ.
Đặc biệt, ý thức tuân thủ và chấp hành pháp luật về BVMT biển, hải đảo của một bộ phận người dân còn hạn chế. Tình trạng vi phạm pháp luật về khai thác, bảo vệ nguồn lợi thủy sản, nhất là việc sử dụng thuốc nổ, các ngư cụ bị cấm để khai thác, gây hủy diệt môi trường biển còn xảy ra trên địa bàn xã Nhơn Hải. Tại xã Cát Khánh, hoạt động sản xuất, chế biến mực xà ở một số khu vực còn xảy ra tình trạng xả nước thải, chất thải gây ô nhiễm môi trường, làm ảnh hưởng đến sức khỏe, đời sống của cộng đồng dân cư…
Bà Hà Thị Thanh Hương, Phó Giám đốc Sở TN&MT, cho biết: Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế nêu trên là do một số ít cấp ủy, chính quyền chưa nhận thức đúng về tầm quan trọng của công tác BVMT. Việc quan tâm, bố trí nguồn lực phục vụ công tác theo dõi tình hình thi hành pháp luật về BVMT biển, hải đảo chưa đáp ứng thực tế trong lĩnh vực được đánh giá có tính chất đặc thù (thường xảy ra vào ban đêm, ở vùng biển xa…).
HOÀNG QUÂN