Lắp đặt trạm cân, camera giám sát trong khai thác khoáng sản:

Hỗ trợ công tác quản lý tài nguyên khoáng sản

Theo quy định mới, các DN hoạt động khai thác khoáng sản phải lắp đặt camera giám sát và trạm cân để lưu trữ thông tin, số liệu. Ðiều này giúp việc quản lý tài nguyên khoáng sản của nhà nước chặt chẽ, nhưng cũng khiến không ít DN trên địa bàn tỉnh băn khoăn.

Bất cập trong kết nối, giám sát dữ liệu

Theo Nghị định số 158/2016/NĐ-CP ngày 29.11.2016 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Khoáng sản, các DN khai thác khoáng sản phải lắp đặt camera giám sát và trạm cân trong quá trình khai thác khoáng sản. Điều 40, Nghị định số 36/2020/NĐ-CP ngày 24.3.2020 của Chính phủ, quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tài nguyên nước và khoáng sản như sau: “Phạt cảnh cáo đối với hành vi không lắp đặt hệ thống camera giám sát tại các kho chứa, nơi vận chuyển khoáng sản nguyên khai ra khỏi mỏ để theo dõi, lưu trữ thông tin liên quan”.

Theo quy định, các DN khai thác khoáng sản phải lắp đặt trạm cân phù hợp. - Trong ảnh: Trạm cân của Công ty CP Khoáng sản Bình Định. Ảnh: Phòng TN&KS cung cấp

Tuy vậy, ông Trương Bá Vinh, Trưởng Phòng Tài nguyên và Khoáng sản (Sở TN&MT) cho biết: Qua các đợt kiểm tra, chúng tôi nhận thấy, hầu hết các DN đã lắp đặt camera tại khu vực mỏ khai thác. Nhưng việc quản lý dữ liệu camera của DN vẫn ở hình thức trích xuất dữ liệu trực tiếp (video) tại khu vực mỏ; hạn chế về thời gian và dung lượng, không lưu trữ được thời gian dài, liên tục…

Trong khi đó, Bộ TN&MT chưa có hướng dẫn việc kết nối dữ liệu đến các cơ quan quản lý nhà nước, cơ chế kiểm tra, giám sát dữ liệu và hướng dẫn xử lý các vi phạm qua dữ liệu camera… Khi không có điều này, việc lắp đặt camera gần như vô nghĩa. Chính vì thế khi muốn kiểm tra, giám sát, kịp thời xử lý hành vi vi phạm đối với hoạt động khai thác khoáng sản của các DN, các cơ quan quản lý nhà nước và chính quyền địa phương gặp rất nhiều khó khăn.

Cần quy định cụ thể trường hợp lắp đặt trạm cân

Tại khoản 2, Điều 42, Nghị định số 158/2016/NĐ-CP ngày 29.11.2016 của Chính phủ và tại khoản 2, Điều 4, Thông tư số 17/2020/TT-BTNMT ngày 24.12.2020 của Bộ TN&MT, việc lắp đặt trạm cân tại khu vực khai thác được thực hiện như sau: Vị trí lắp đặt trạm cân phải phù hợp với điều kiện địa hình, điều kiện khai thác của mỏ, đảm bảo kiểm soát được toàn bộ khoáng sản nguyên khai đưa ra khỏi khu vực được phép khai thác. Chủng loại, kích thước của cân đặt tại trạm cân được lựa chọn phù hợp với quy mô, công suất, hạ tầng kỹ thuật của mỏ, loại hình mỏ, loại khoáng sản khai thác và loại phương tiện vận chuyển khoáng sản.

Giữa tháng 7.2021, Sở TN&MT đã có văn bản yêu cầu các DN lắp đặt trạm cân tại khu vực khai thác khoáng sản theo quy định trên; đồng thời đôn đốc các DN thực hiện việc lắp đặt, báo cáo kết quả về Sở TN&MT để theo dõi, quản lý. Nhưng đến nay, mới chỉ có 2 DN lắp đặt trạm cân, một số DN đã nêu khó khăn trong lắp đặt trạm cân như: Đặc điểm địa hình các con sông trên địa bàn tỉnh đa số có lòng sông hẹp, hoạt động khai thác cát với quy mô nhỏ, khung giờ khai thác từ 7 - 17 giờ hằng ngày, chỉ khai thác khoảng 9 tháng/năm và dừng khai thác trong mùa mưa theo chỉ đạo của UBND tỉnh. Thời gian khai thác không quá 2 năm, phần lớn mục đích phục vụ thi công các công trình nhà nước và phương pháp khai thác chủ yếu là sử dụng xe đào múc cát lên bãi tập kết nhỏ gần bờ cho khô nước rồi xúc lên xe vận chuyển khỏi mỏ. Do đó, các DN khai thác cát chưa bố trí được vị trí thích hợp để lắp đặt trạm cân phù hợp với điều kiện địa hình, điều kiện khai thác của mỏ.

Trong khi đó, phần lớn mỏ đất được cấp phép khai thác theo khối lượng và thời gian thi công công trình do DN thi công (trừ các mỏ đấu giá), nên thời gian khai thác rất ngắn, quy mô không lớn, việc đầu tư, lắp đặt trạm cân không hợp lý và khó khăn đối với các DN.

Ông Trần Đình Chương, Phó Giám đốc Sở TN&MT, cho biết: Thực hiện ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh, mới đây, Sở TN&MT đã chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức cuộc họp bàn, đề xuất phương án lắp đặt trạm cân đối với các DN hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh. Qua đó, Sở TN&MT sẽ báo cáo, đề xuất UBND tỉnh yêu cầu các tổ chức, cá nhân được cấp phép khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh thực hiện việc lắp đặt trạm cân theo quy định. Trong quá trình triển khai thực hiện, nếu có khó khăn, vướng mắc, các tổ chức, cá nhân phản hồi với Sở TN&MT để tổng hợp, báo cáo cơ quan có thẩm quyền, xem xét, giải quyết.  

LÊ CƯỜNG