Vẽ “khuôn mặt” thời gian…
Những khuôn mặt người (NXB Hội Nhà văn) là tập tùy bút, tự truyện của tác giả Nam Thi vừa ra mắt bạn đọc đầu năm 2022.
Chỉ mới bắt đầu viết và in sách mấy năm gần đây, nhưng tác giả Nam Thi đã để lại nhiều cảm tình với bạn đọc bằng nhiều ấn phẩm thơ, truyện ngắn khác nhau. Lần này, ông đưa bạn đọc bước sang một khu vườn văn chương, khác với những thể loại quen thuộc trước đây mà ông viết. Tập tùy bút, tự truyện Những khuôn mặt người lần này của tác giả gồm 4 phần: Ký ức về chiến tranh và hòa bình; Huế, quê mẹ tôi ơi; Gia đình; Bạn bè thuở thiếu thời.
Những hồi ức về chiến tranh, dựng lên một không gian hoài niệm trong trang viết của ông. Ở đó, có ông và những người bạn chiến đấu, có nhiệt huyết tuổi xanh, có nước mắt nụ cười. Ký ức tái hiện với những “khuôn mặt người” quanh ông. Không vằn vện tiếng súng. Không hằn học thù hận. Chỉ có tình thương đơn sơ mà nồng ấm của ông cùng những người quanh mình. Ngay khi ông viết về sự hy sinh của đồng đội, trong câu chuyện về con rắn ri cá trong bài viết “Bên bờ sông Vàm Cỏ Đông ngày ấy”, nhẹ nhàng nhưng xúc động và đầy ám ảnh. Trong buổi chiều chờ đợi bên sông Vàm Cỏ chờ màn đêm xuống để tiến sang Campuchia, ông cùng đồng đội quây quần bên bếp lửa. Bữa cơm nóng hôm ấy có món “rắn ri bằm nướng lá cách” thơm ngon. Sau một hồi thưởng thức, ông mới hay đó là con rắn mà Bé Tám, một người bạn đã bắt và để dành để thết đãi ông. Nhưng bữa chưa kết thúc thì có tin Bé Tám đã hy sinh - “tôi ăn món thịt rắn như ăn thịt của bạn mình” - ông viết.
Những con người mà ông đã gặp, những vùng đất ông đi qua, in hằn dấu chân kỷ niệm. Nó đã tạo dựng một đời sống tinh thần trong ông, chảy vào ông những thâm trầm cảm xúc, như có lúc bật lên: “Những giọt nước mắt em tiễn ta ngày đó/ Đã hòa vào nước dòng sông/ Nếu ta được một lần trở lại/ Xin một ngụm nước sông Tiền/ Mặn mòi nước mắt thuở đôi mươi” (Nước mắt Tân Châu…)
Ông có nhiều trang viết xúc động về người thân, về xứ Huế thân thương quê mẹ, về kỷ vật của đấng sinh thành từ những thứ gần gụi và giản dị như chiếc giường, tấm ảnh. Và trong những “gương mặt người” xưa cũ, có những người bạn từ thuở thiếu thời mà ông gọi bằng cái tên thân thương như Lương “lộ”, Quý “dơi”. Hay, cũng về bằng hữu, ông kín đáo một niềm trân trọng với bạn qua cách viết tinh tế, nhiều chiêm nghiệm như trong bài viết Bầy sẻ trong vườn nhà thơ khi viết về nhà thơ Trần Viết Dũng.
Viết bằng sự nồng ấm chia sẻ, bộc bạch bằng ngôn từ giản dị, mộc mạc, Những khuôn mặt người để lại nhiều đồng cảm cho bạn đọc. Đây cũng là tập sách thứ 6 của Nam Thi, sau: Nụ hôn đầu của chim én (Truyện, 2018); Nàng Eva góa bụa (Truyện, 2019), Tôi không tìm thấy tôi (Thơ, 2019), Đi & Về (Thơ, 2020), Buông & Giữ (Thơ, 2021), Sông thiêng & Đất lành (Trường ca, 2021).
VÂN PHI