Những chiếc cối đá
Cối đá là vật dụng quen thuộc trong mỗi gia đình ở nông thôn ngày xưa. Nhiều gia đình có trong nhà không chỉ một mà nhiều cối đá với các kích cỡ, công dụng khác nhau. Dù đa dạng là vậy nhưng có lẽ thân thuộc nhất vẫn là chiếc cối đá dùng để giã gạo, xay bột.
Tại Phòng truyền thống thuộc Hội Nông dân tỉnh, cùng với nhiều hiện vật như lưỡi cày, giỏ đựng thủy sản, chum đựng gạo… là một số cối đá xưa cũ (ảnh), vật dụng giờ đây gần như không còn được dùng nữa; nhưng ngắm nhìn chúng, ta không khỏi bồi hồi nhớ lại nhiều kỷ niệm về một thời gian khó.
Thời chưa có điện, chưa có những dụng cụ nhà bếp hiện đại, cối đá là vật hữu dụng để giã gạo, quết thịt làm chả, xay bột làm bánh mỗi khi nhà có giỗ chạp. Quan sát những chiếc cối đá sẽ thấy ở đó có sự khéo léo, khỏe mạnh của người thợ tạo tác ra chúng, nỗi vất vả và cả kiên trì, nhẫn nại của người sử dụng. Có lẽ vậy mà trong những “bộ sưu tập” vật dụng nông thôn ngày xưa thỉnh thoảng vẫn xuất hiện ở quán ăn, cà phê, bên cạnh những thúng mủng, giỏ, nơm, đó, không thể thiếu một vài chiếc cối đá.
ĐOAN NGỌC