NHÂN NGÀY THẾ GIỚI PHÒNG CHỐNG SỐT RÉT 25.4:

Bình Ðịnh đạt hiệu quả rất cao trong phòng chống sốt rét

Những năm qua, cả nước nói chung và Bình Ðịnh nói riêng đã đạt nhiều thành quả tốt trong công tác phòng chống sốt rét. Nhân Ngày Thế giới phòng chống sốt rét 25.4, Báo Bình Ðịnh có cuộc phỏng vấn PGS.TS Hồ Văn Hoàng, Viện trưởng Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Quy Nhơn (Bộ Y tế).

● Thưa ông, miền Trung - Tây Nguyên là khu vực có tỷ lệ mắc sốt rét cao so với cả nước. Chúng ta đặt mục tiêu thanh toán sốt rét khu vực này, vậy tình hình sốt rét tại đây đang ở mức độ nào?

- Ở Việt Nam, Nhà nước rất quan tâm đầu tư phòng chống sốt rét nên những năm gần đây bệnh sốt rét có xu hướng giảm thấp. Nhưng nguy cơ sốt rét vẫn còn cao, đặc biệt ở các tỉnh miền Trung - Tây Nguyên số mắc sốt rét hằng năm chiếm tỷ lệ cao so với các khu vực khác và có thể bùng phát thành dịch bất cứ lúc nào.

Tại đây, việc chỉ đạo phòng chống sốt rét còn nhiều khó khăn do chưa kiểm soát được số ca nhiễm bệnh ở những nhóm đối tượng chưa có biện pháp bảo vệ như: Người di cư tự do, người đi rừng, ngủ rẫy, người ở khu vực biên giới. Năm 2021 cả nước có 467 ca, giảm 955 ca so với năm 2020. Năm 2021 cũng không ghi nhận trường hợp tử vong do sốt rét. Riêng khu vực miền Trung - Tây Nguyên năm 2021 có 361 ca, giảm 859 ca so với năm 2020 nhưng vẫn chiếm tới 77% số ca của cả nước.

Soi lam để phát hiện bệnh sốt rét.  Ảnh: T. KHUY

Với nỗ lực của các hoạt động phòng chống bệnh sốt rét năm 2021, cả nước có 36 tỉnh, thành được công nhận đạt tiêu chí loại trừ sốt rét. Tuy nhiên, toàn khu vực miền Trung - Tây Nguyên chỉ có TP Đà Nẵng được công nhận đạt tiêu chí này. Có lẽ phải đến năm 2030 mới loại trừ được bệnh sốt rét ở khu vực miền Trung - Tây Nguyên.

● Ông đánh giá như thế nào về công tác phòng chống sốt rét tại tỉnh Bình Định?

- Phải nói ngay là tỉnh Bình Định tổ chức công tác phòng chống sốt rét đạt hiệu quả rất cao. Tỉnh đặt mục tiêu được công nhận loại trừ sốt rét vào năm 2025, nhưng qua theo dõi và làm việc với tỉnh thì số lượng ca bệnh ghi nhận tại tỉnh rất thấp, gần như cả năm nay không có ca bệnh nên có thể Bình Định sẽ về đích trong năm 2023.

Chúng tôi là đơn vị đứng chân trên địa bàn nên có “góc nhìn” tốt, thấy rất rõ nỗ lực của địa phương. Hằng năm, từ cấp sở cho đến các địa phương đều có kế hoạch phòng chống sốt rét rất rõ ràng, đầy đủ các biện pháp chi tiết. Bên cạnh đó là các dự án quốc tế, các chương trình mục tiêu của Bộ Y tế đầu tư nguồn lực rất lớn và hiện nay vẫn còn đầu tư. Hơn nữa, từng cá nhân làm công tác phòng chống sốt rét tại đây - từ điều tra dịch tễ đến truyền thông, phòng chống, điều trị - đều rất xông xáo.

Nói thêm một điều, trước khi đến một vùng đất, ngoài cảnh đẹp, du khách, nhất là khách nước ngoài, rất quan tâm đến điều kiện y tế, dịch bệnh, trong đó họ rất quan tâm đến sốt rét. Do đó, khi thanh toán sốt rét không chỉ chứng tỏ công tác phòng chống dịch bệnh tốt, bảo vệ sức khỏe nhân dân mà sẽ là một điểm cộng thật sự khi du khách muốn đến Bình Định. Tôi hy vọng Bình Định sẽ sớm được công nhận đã loại trừ sốt rét thành công!

● Nhân Ngày Thế giới phòng chống sốt rét năm nay, ông có gì nhắn nhủ với đội ngũ làm công tác y tế ở các địa phương?

- Các yếu tố có tính bền vững như công tác xã hội hóa phòng chống sốt rét, sự quan tâm của các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương có lúc, có nơi còn hạn chế. Bên cạnh đó hoạt động của y tế cơ sở, nhất là y tế thôn có lúc chưa thật sự hiệu quả; chất lượng các biện pháp kỹ thuật điều trị, phun tẩm hóa chất chưa cao, coi nặng biện pháp phun tẩm phòng chống véc tơ, xem nhẹ công tác giám sát dịch tễ quản lý ca bệnh, phát hiện sớm điều trị sớm ngay từ tuyến cơ sở. Đó là những vấn đề chúng ta phải quan tâm khắc phục giải quyết trong thời gian tới.

Với tình hình như đã nêu trên, nhân Ngày Thế giới phòng chống sốt rét 25.4 năm nay, tôi đề nghị trung tâm kiểm soát bệnh tật của 15 tỉnh miền Trung - Tây Nguyên, trong đó có tỉnh Bình Định, tăng cường chỉ đạo hệ thống y tế tổ chức phòng chống sốt rét tại địa phương, tăng cường công tác giám sát dịch tễ sốt rét, chú trọng tại các vùng có nguy cơ xảy dịch, vùng xa, vùng sâu, vùng biên giới. Thực hiện tốt công tác quản lý, điều trị ca bệnh; củng cố và xây dựng mạng lưới y tế thôn, làm tốt công tác tuyên truyền giáo dục phòng chống sốt rét nhằm thúc đẩy nhanh hơn lộ trình loại trừ sốt rét, chuẩn bị điều kiện loại trừ sốt rét do P.falciparum vào năm 2025 và loại trừ sốt rét ở Việt Nam vào 2030.

● Xin cảm ơn ông!

THẢO KHUY (Thực hiện)