Đầu tư của Trung Quốc vào thị trường chứng khoán chỉ chiếm 0,33%
* 72.000 sinh viên thất nghiệp: Bộ GD-ĐT có trách nhiệm!
Một nội dung đáng chú ý trong phần chất vấn tiếp theo với Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng sáng nay là quan hệ kinh tế giữa Việt Nam và Trung Quốc.
Đặt câu hỏi cho Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng, ĐB Trương Trọng Nghĩa (TPHCM), cho biết, nhiều cử tri đã gọi cho ông để bày tỏ ý kiến cho chất vấn người đứng đầu ngành tài chính. Theo ĐB Trương Trọng Nghĩa, sự phát triển của kinh tế Việt Nam không thể không tính tới yếu tố Trung Quốc. Nhiều cử tri muốn Bộ trưởng Bộ Tài chính trả lời về mức độ phụ thuộc trong lĩnh vực tài chính của Việt Nam với Trung Quốc về: nợ công, ODA và các dự án liên quan; hiệu quả đầu tư của vốn doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp nhà nước của Trung Quốc vào Việt Nam; vai trò của doanh nghiệp Trung Quốc trong việc mua bán, sáp nhập doanh nghiệp tại Việt Nam; Bộ Tài chính, Chính phủ có chính sách gì để tránh nguy cơ lệ thuộc?
Theo Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng, Việt Nam không vay nhiều vốn từ phía Trung Quốc. Riêng trong lĩnh vực chứng khoán, đầu tư của các nhà đầu tư Trung Quốc chỉ chiếm 0,33% so với quy mô của thị trường chứng khoán và là mức không lớn.
Tuy nhiên, cũng theo Bộ trưởng Bộ Tài chính, do các số liệu cụ thể về vay của Trung Quốc, vốn ODA ít nhiều “có tính nhạy cảm nên xin phép Quốc hội không báo cáo ở đây và Bộ Tài chính xin trao đổi riêng với đại biểu Nghĩa”.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng cũng đồng tình và kết luận, câu trả lời của Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng là rõ ràng. Kinh tế của chúng ta không phụ thuộc vào Trung Quốc. Chúng ta hợp tác làm ăn, nếu thua thì hai bên cùng thua. Vay mượn của chúng ta đối với Trung Quốc không lớn và chưa đến mức độ phụ thuộc lớn. * Từ 9 giờ 10 phút sáng nay, 11.6, sau phần trả lời chất vấn của Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) đã trả lời chất vấn.
Phần trả lời chất vấn của Bộ trưởng Phạm Vũ Luận sẽ làm rõ vấn đề chất lượng giáo dục, nhất là giáo dục đại học, giải bài toán bài toán sinh viên ra trường thất nghiệp. Trước đó, chiều 10.6, phát biểu khai mạc phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng đã nhấn mạnh, phần trả lời chất vấn của Bộ trưởng Bộ GD-ĐT là để giải bài toán nợ đọng: thiếu việc làm.
Đổi mới cách dạy và học ngay, không chờ chương trình - sách giáo khoa mới
Mở đầu phần chất vấn Bộ trưởng Bộ GD-ĐT, ĐB Nguyễn Thị Bích Nhiệm (Yên Bái) cho rằng, thi cử là khâu đột phá, nhưng đó chỉ là phần ngọn, đổi mới chương trình-sách giáo khoa (CT-SGK) mới là gốc. Sao chưa đổi mới gốc đã đổi mới ngọn?. Trả câu hỏi này, Bộ trưởng Luận cho rằng, đổi mới thi cử sẽ có tác động đến quá trình dạy và học trong trường phổ thông vì hai vấn đề này có quan hệ mật thiết với nhau. Đổi mới thi cử, đơn cử như thi tốt nghiệp THPT 2014 vừa qua, có những đổi mới căn bản, thể hiện qua cách ra đề thi yêu cầu học sinh vận dụng kiến thức tổng hợp của các môn học khiến học sinh hứng thú. Điều đó sẽ có tác động đến cách dạy và học ở nhà trường, chuyển từ lối truyền thụ kiến thức hiện nay sang phát triển năng lực của học sinh, khơi gợi khả năng vận dụng kiến thức tổng hợp của học sinh.
Bộ trưởng cho rằng, đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT theo tinh thần Nghị quyết của TƯ có nhiều việc phải làm song song, trong đó có đổi mới CT-SGK sau 2015 theo hướng phát triển năng lực học sinh, hiện nay đang xây dựng; cùng với đó, với việc dạy và học CT-SGK cũ hiện nay, các giáo viên, học sinh cũng phải đổi mới ngay chứ không chờ CT-SGK mới.
Dạy và học ngoại ngữ ở Việt Nam không giống bất cứ quốc gia nào
Cả ĐB Nguyễn Thị Bích Nhiệm (Yên Bái) và ĐB Phạm Thị Hải (Đồng Nai) đều chất vấn, một trong khâu yếu nhất của HS-SV Việt Nam là khả năng ngoại ngữ. Chính phủ đã có đề án dạy và học ngoại ngữ quốc gia với kinh phí rất lớn, vậy tại sao kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2014 này lại cho phép học sinh thi tự chọn môn ngoại ngữ, làm lãng phí hàng ngàn tỷ đồng của đề án dạy và học ngoại ngữ quốc gia?
Bộ trưởng Bộ GD-ĐT trả lời, chủ trương nhất quán là nâng cao trình độ ngoại ngữ của HS-SV. Nhưng thực tế cho thấy, cách dạy, học ngoại ngữ của HS-SV Việt Nam hiện nay không giống bất cứ quốc gia nào. “Học chủ yếu là ngữ pháp, học hết THPT cũng không nói được ngoại ngữ. Phát âm không chuẩn. Vì thế phải đổi mới cách dạy và học môn này. Dứt khoát chấm dứt tình trạng nhận bằng, chứng chỉ ngoại ngữ nhưng không sử dụng được.
Theo ông Luận, hiện nay đang tập trung khâu đào tạo lại giáo viên ngoại ngữ, sau đó có CT-SGK mới tạo ra cách học-dạy ngoại ngữ mới thì sẽ đẩy mạnh lại việc dạy và học ngoại ngữ trong nhà trường.
72.000 sinh viên tốt nghiệp không có việc làm: Bộ GD-ĐT nhận trách nhiệm
ĐB Thân Đức Nam (Đà Nẵng) chất vấn, hiện có gần 72.000 sinh viên tốt nghiệp không có việc làm, hoặc phải làm trái nghề. “Là do chất lượng đào tạo kém hay cơ cấu đào tạo bất hợp lý?. Bộ có giải pháp nào giải quyết?. “Mở đào tạo tràn lan các trường đại học, chỉ đào tạo các ngành "hot", chủ yếu là khoa học nhân văn mà không quan tâm đến các ngành kỹ thuật cơ bản, đó có là nguyên nhân gây mất cân đối ngành nghề dẫn đến tình trạng 72.000 sinh viên thất nghiệp”, ĐB Nam thẳng thẳn.
Đây cũng là chất vấn của ĐB Nguyễn Thanh Thủy (Bình Định) khi cho rằng, tình trạng hàng chục ngàn cử nhân ra trường thất nghiệp, đào tạo không gắn với việc làm đã nói quá nhiều rồi mà không chuyển biến.
Trả lời nội dung này, Bộ trưởng Phạm Vũ Luận cho rằng, vấn đề việc làm liên quan nhiều yếu tố: cung-cầu thị trường, yếu tố nhân lực, thể chế... Ngành giáo dục liên quan đến phần cung. Trách nhiệm của Bộ trong vấn đề sinh viên thiếu việc làm là ở chỗ, trong một thời gian dài giáo dục đại học chú trọng đến quy mô, số lượng mà chưa chú ý đúng mức đến các điều kiện bảo đảm chất lượng. Nội dung thi cử, dạy học của các trường chủ yếu theo cái mình có, chưa theo cái thị trường lao động cần. Khi cấp phép hoạt động cho các trường, Bộ chưa chặt chẽ, chưa chú trọng đến nhu cầu nhân lực. “Bộ GD-ĐT có trách nhiệm chính trong việc để xảy ra yếu kém này”, Bộ trưởng thẳng thắn.
Ông Luận cho biết vừa qua, Bộ đã có nhiều chấn chỉnh tình trạng này, chặt chẽ hơn trong việc cho thành lập trường và mở ngành đào tạo.
Chưa hài lòng với phần trả lời của Bộ trưởng, ĐB Nguyễn Thành Tâm (Tây Ninh) chất vấn, về chất lượng giáo dục đại học, Bộ trưởng nhận trách nhiệm là đáng quý nhưng chỉ là một phần. Vấn đề là xử lý như thế nào?. Vậy Bộ trưởng xử lý những người có trách nhiệm liên quan ra sao khi để xảy ra tình trạng giáo dục đại học yếu kém, để 72.000 sinh viên ra trường bị thất nghiệp?.
Bộ trưởng Phạm Vũ Luận cho rằng, xử lý trách nhiệm phải phân tích kỹ. “Mỗi năm có 400.000 người tốt nghiệp ĐH-CĐ. Trong 5 năm sẽ có 2 triệu. Nếu con số 72.000 sinh viên thất nghiệp là đúng thì tỷ lệ là 3,6%. Việc làm là vấn đề của thị trường lao động. Chúng ta chỉ khớp đào tạo và việc làm trong thời bao cấp, do có sự phân công. Khi thị trường lao động phát triển thì độ trễ, và sự không khớp giữa cung và cầu lao động là thực tế khách quan. Bộ GD-ĐT có trách nhiệm phải xử lý về nguồn cung, phải bảo đảm chất lượng hơn, cảnh báo ngành nghề rõ ràng hơn. Còn lại, phải là sự tham gia của cơ quan cung ứng nhân lực, các trung tâm dự báo nhân lực. “Chúng tôi sẽ cùng Bộ LĐ-TB và XH để chủ động xử lý bài toàn phân luồng học sinh, gắn kết cung-cầu lao động, bảo đảm hiệu quả hội nhập với thị trường lao động thế giới và khu vực”, ông Luận cam kết.
Tiến tới còn 1 kỳ thi quốc gia “2 trong 1”
ĐB Đàng Thị Mỹ Hương (Bình Thuận) cho rằng vừa qua ngành giáo dục có nhiều đổi mới nhưng dư luận vẫn bức xúc, nhất là đổi mới thi tốt nghiệp THPT 2014 vừa qua có thể làm cho học sinh học lệch. Còn đổi mới kỳ thi nào nữa hay không?. Đến khi nào chỉ còn 1 kỳ thi, và được tổ chức theo hình thức nào?. Bộ trưởng cho biết, trước đây thi tốt nghiệp 6 môn, cứ 31.3 hàng năm thì Bộ công bố các môn thi tốt nghiệp, khiến giáo viên, học sinh phải nôn nóng chờ đợi. Học sinh cũng sẽ đoán được năm nay thi môn này thì năm sau không thi môn khác nữa, vì vậy cũng là yếu tố để học sinh học lệch.
“Kỳ thi 2014 là đổi mới đầu tiên, ngành giáo dục sẽ tiếp tục đánh giá, hoàn thiện. Việc đổi mới đều nhằm đến phát triển năng lực học sinh, nhưng không gây sốc. Kỳ thi năm nay nằm trong lộ trình tiến tới còn 1 kỳ thi quốc gia “2 trong 1”, vừa để công nhận tốt nghiệp THPT vừa xét vào ĐH-CĐ. Bộ đã báo cáo Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam và tiếp tục hoàn thiện đề án, lấy ý kiến rộng rãi của dư luận”, ông Luận khẳng định.
. Theo NGỌC QUANG - PHAN THẢO (SGGP)