Vua Quang Trung tiến quân vào Thăng Long
Có dịp ghé tham quan Bảo tàng lịch sử TP Hồ Chí Minh, du khách sẽ được chiêm ngưỡng bức tranh đồng tái hiện hình ảnh vua Quang Trung tiến quân vào Thăng Long mùng 5 tết Kỷ Dậu năm 1789. Bức tranh thể hiện vua Quang Trung trong tư thế oai hùng, đứng trên lưng voi chỉ đạo đội quân Tây Sơn tiến vào đại phá quân Thanh, giải phóng Thăng Long.
Năm 1787, vua Lê Chiêu Thống bỏ chạy khỏi kinh thành Thăng Long. Vì quyền lợi hẹp hòi của gia tộc, Lê Chiêu Thống đã phản bội Tổ quốc, sang Trung Quốc cầu viện nhà Thanh phát quân sang nước ta đánh nhà Tây Sơn. Vua Càn Long nhà Thanh muốn nhân cơ hội này đánh chiếm Đại Việt, đã sai Tổng đốc Lưỡng Quảng là Tôn Sĩ Nghị dẫn 29 vạn quân Thanh chia làm 3 đạo quân ồ ạt tiến vào Đại Việt với danh nghĩa phò Lê.
Quân Tây Sơn do Đại Tư mã Ngô Văn Sở chỉ huy, theo mưu kế của Ngô Thì Nhậm, chủ động rút quân về đóng ở Tam Điệp - Biện Sơn (Ninh Bình) cố thủ chờ lệnh. Đồng thời sai Đô đốc Nguyễn Văn Tuyết vào Phú Xuân (Huế) cấp báo với Bắc Bình vương Nguyễn Huệ. Để có danh nghĩa chính thống, ngày 22 tháng 11 năm Mậu Thân (22.12.1788), Nguyễn Huệ đã làm lễ lên ngôi hoàng đế, lấy hiệu là Quang Trung, lập tức chỉnh đốn binh mã lên đường ra Bắc tiêu diệt ngoại xâm.
Đoàn quân Quang Trung ra Bắc bằng những bước đi thần tốc. Đến ngày 20 tháng 12 năm Mậu Thân (15.1.1789), đại quân vua Quang Trung đã ra đến Tam Điệp. Sau khi xem xét tình hình, vua Quang Trung tuyên cáo trước toàn quân chỉ trong 10 ngày sẽ quét sạch quân Thanh.
Nhưng sớm hơn cả dự kiến, chỉ trong vòng 6 ngày kể từ đêm 25.1.1789 (tức 30 tết Kỷ Dậu) đến mùng 5 tết Kỷ Dậu, quân Tây Sơn do vua Quang Trung chỉ huy đã đánh tan 29 vạn quân Thanh bằng hàng loạt trận đánh tập kích, mai phục, thần tốc và chớp nhoáng. Tôn Sĩ Nghị dẫn tàn quân bỏ chạy, trên đường chạy liên tiếp bị quân Tây Sơn mai phục chặn đánh, song Tôn Sĩ Nghị và Lê Chiêu Thống chạy thoát về Trung Quốc.
Chiến thắng tết Kỷ Dậu 1789, mà tiêu biểu là trận Ngọc Hồi - Đống Đa được các nhà nghiên cứu lịch sử đánh giá là một trong những trận chiến chống ngoại xâm nổi tiếng nhất trong lịch sử Việt Nam, là chiến công oanh liệt nhất của hoàng đế bách chiến bách thắng Quang Trung - Nguyễn Huệ. Chiến thắng này đã chặn đứng ý định xâm chiếm Đại Việt của nhà Thanh dưới thời Càn Long thịnh trị.
ĐOAN NGỌC