Nguy cơ sạt lở bờ sông từ khai thác cát trái phép
Theo phản ảnh của người dân các xã Bình Nghi (Tây Sơn), Canh Vinh (Vân Canh), hiện nay đang vào mùa xây dựng, nhu cầu sử dụng cát tại các địa phương rất lớn. Một số người khai thác cát trái phép bằng phương pháp thủ công, sử dụng xe độ chế để vận chuyển tiêu thụ, gây thất thoát tài nguyên, nguy cơ sạt lở đất sản xuất của người dân.
Ông N.V.D., một người dân ở xã Canh Vinh (huyện Vân Canh), cho biết: Sông Hà Thanh chảy qua địa bàn xã đang vào mùa khô, nhiều đoạn trơ đáy, giờ đây đã biến dạng, đầy những hầm hố do hoạt động khai thác cát trái phép. Hằng ngày, có đến hàng chục xe máy cày độ chế ngang nhiên lên xuống sông bằng lối đi riêng do họ tự mở để múc cát chở đi tiêu thụ. Cát bị khai thác nằm sát bờ sông, làm nhiều diện tích đất canh tác của người dân bị sạt lở nghiêm trọng. Sau mỗi trận mưa lớn hay lũ lụt, diện tích đất canh tác của người dân dọc sông Hà Thanh lại càng bị thu hẹp. Thậm chí lớp tre già chắn sóng được người dân trồng từ hàng chục năm trước cũng bị bật gốc, cuốn trôi theo dòng nước.
Khai thác cát trái phép gần bờ là nguyên nhân gây sạt lở bờ sông vào mùa mưa ở xã Canh Vinh (huyện Vân Canh). Ảnh: M.T
Tại xã Bình Nghi (Tây Sơn), dẫn chúng tôi ra bờ sông Côn đoạn qua địa bàn, chỉ tay xuống mép sông bị xói lở, ăn sâu vào ruộng đang trồng đậu phụng của người dân, ông L.V.Đ. (ở xã Bình Nghi) cho hay: Từ năm 2020 đến nay, tình trạng sạt lở dọc bờ sông Côn ngày càng nghiêm trọng, nhiều đoạn ăn sâu vào đất liền từ 3 - 5 m, nguyên nhân là do hoạt động khai thác cát trái phép gần bờ của một số người dân tại địa phương. “Hiện nay, cứ mỗi lần có mưa lớn là dọc bờ sông lại bị sạt lở thêm, ăn sâu vào đất liền, khiến người dân mất dần đất sản xuất”, ông Đ. lo lắng nói.
Theo tìm hiểu của phóng viên, hiện trên sông Hà Thanh qua địa bàn xã Canh Vinh và sông Côn qua địa bàn xã Bình Nghi có 5 DN được cơ quan chức năng cấp phép khai thác cát. Các DN này cơ bản khai thác đúng phạm vi diện tích được cấp phép, đồng thời thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, vẫn còn một số cá nhân ở địa phương đem xe độ chế vào khai thác cát trái phép gần bờ chở đi tiêu thụ.
Theo Chủ tịch UBND xã Canh Vinh Trần Văn Bài và Chủ tịch UBND xã Bình Nghi Đỗ Văn Định, tình trạng khai thác cát trái phép dọc bờ sông Hà Thanh, sông Côn kiểu lén lút “ăn theo”của người dân địa phương vẫn xảy ra. Số đối tượng này đưa xe xuống gần bờ sông múc cát cho nhanh chứ không ra giữa lòng sông, nếu bị phát hiện họ nhanh chóng chạy lên bờ vào nhà dân. Khi lực lượng chức năng ra quân thì tình hình rất yên ắng, nhưng vừa rút đi thì họ tái diễn hành vi vi phạm, lợi dụng buổi trưa, đêm khuya để hoạt động, gây rất nhiều khó khăn cho công tác quản lý. Địa phương cũng đã nhiều lần ra quân truy bắt các đối tượng trên, đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền vận động và yêu cầu họ viết cam kết không được tái phạm, nhưng một số người vì lợi nhuận nên bất chấp, lén lút khai thác.
Trong thời gian tới, UBND các xã sẽ tập trung chỉ đạo tăng cường công tác quản lý, xây dựng kế hoạch kiểm tra hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn, đặc biệt là hoạt động khai thác khoáng sản trái phép, xử lý nghiêm những hành vi vi phạm.
MINH TUẤN