Dự án rau an toàn Bình Ðịnh: Giúp nông dân thay đổi tư duy, ổn định cuộc sống
Dự án Rau an toàn Bình Ðịnh được triển khai thực hiện từ tháng 6.2016 trong khuôn khổ chương trình viện trợ 5 năm của Chính phủ New Zealand, ủy quyền cho Bộ Ngoại giao và Thương mại New Zealand và UBND tỉnh Bình Ðịnh ký kết văn kiện. Dự án do Viện nghiên cứu cây trồng và thực phẩm New Zealand phối hợp với Sở NN&PTNT Bình Ðịnh thực hiện.
Chặng đường 5 năm của dự án có nhiều kết quả tích cực, quan trọng nhất là đã giúp nông dân thay đổi tư duy trong sản xuất nông nghiệp.
Nhiều kết quả tích cực
Dự án Rau an toàn (RAT) Bình Định đặt mục tiêu cải thiện sự an toàn, tính bền vững về kinh tế và môi trường cho người trồng rau cũng như sự an toàn cho người tiêu dùng ở Bình Định. Qua hơn 5 năm thực hiện (tháng 6.2016 - 5.2022), Dự án đã xây dựng được 50 nhóm cùng sở thích sản xuất RAT hợp chuẩn VietGAP với quy mô diện tích 100 ha. Các nhóm sản xuất RAT được đào tạo, thực hành sản xuất VietGAP, cải thiện và nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng yêu cầu của thị trường. Điều đặc biệt là khi tham gia dự án, cùng với những thay đổi trong tư duy sản xuất, thu nhập của nông dân trong nhóm và HTX cao hơn từ 10 - 15% so với canh tác theo kiểu cũ; người tiêu dùng bước đầu cũng đã hình thành thói quen mới trong lựa chọn các loại rau củ.
Không chỉ chuyển giao thành công nhiều mô hình sản xuất rau mới, dự án Rau an toàn Bình Định còn góp phần làm thay đổi thói quen canh tác của nhiều người trồng rau trong tỉnh. Ảnh: T.D
Cùng với đó, dự án cũng tích cực hỗ trợ nông dân trong công tác quảng bá, tiếp thị sản phẩm. Đến nay, thông qua các hoạt động xúc tiến thương mại, ký kết thỏa thuận hợp tác, thị trường tiêu thụ RAT được mở rộng hơn, RAT Bình Định có mặt ở các siêu thị Co.opMart, Co.opFood, Big C, VinMart, Mega Market, khu du lịch nghỉ dưỡng ở Nhơn Lý (TP Quy Nhơn) và 10 quầy rau ở các chợ truyền thống trong tỉnh. Năm 2021, sản lượng RAT cung ứng ra thị trường đạt 300 tấn; RAT cung ứng ra thị trường tăng trưởng hàng năm khoảng 10 - 15%.
Kiến tạo và xây dựng nhãn hiệu cho rau an toàn Bình Định
Trong chiến lược phát triển và phủ sóng RAT Bình Định, dự án hỗ trợ nông dân gia tăng giá trị cho sản phẩm bằng việc xây dựng và được công nhận nhãn hiệu Lá Lành - bộ nhận diện nhãn hiệu RAT Bình Định. Tháng 7.2019, lễ ra mắt và chào bán sản phẩm rau mang nhãn hiệu Lá Lành được tổ chức tại siêu thị Big C Quy Nhơn đánh dấu bước phát triển mới, đưa RAT Bình Định tới người tiêu dùng bằng diện mạo mới.
Để tăng nhận diện nhãn hiệu và tiếp cận người tiêu dùng, dự án đã xây dựng website và trang facebook lalanh để kết nối với khách hàng và cập nhật những thông tin mới nhất về sản phẩm. Triển khai nhiều giải pháp tiếp thị mới, thu hút khách hàng truy cập và tiếp cận các thông tin, hình ảnh về sản xuất RAT Bình Định hợp chuẩn VietGAP. Đến nay, website lalanh đạt gần 4.000 lượt truy cập; gần 5.000 lượt theo dõi trên fanpage Facebook.
Tiếp tục duy trì và phát triển rau an toàn Bình Định
Theo văn kiện hợp tác, dự án khép lại vào cuối tháng 5.2022, nhưng tỉnh Bình Định vẫn tiếp tục hỗ trợ nông dân sản xuất, duy trì và mở rộng vùng sản xuất rau hợp chuẩn VietGAP.
Thời gian tới, Sở NN&PTNT sẽ phối hợp với các đơn vị liên quan tiếp tục thực hiện các hoạt động hỗ trợ nông dân các nhóm cùng sở thích và các HTX từng bước mở rộng diện tích sản xuất và nâng cao sản lượng rau, quản lý chất lượng nghiêm ngặt đi đôi với việc đa dạng hóa chủng loại rau, thực hiện luân canh, rải vụ đảm bảo cung cấp thường xuyên cho người tiêu dùng; mở mạng lưới phân phối/cung ứng rộng khắp, thuận lợi cho người tiêu dùng. Trong đó ưu tiên cung ứng cho hệ thống siêu thị, nhà hàng, khách sạn, bếp ăn tập thể ở các trường học, bệnh viện, khu công nghiệp. Cải tiến công tác quản lý cả khâu sản xuất và sơ chế, nâng cao năng suất lao động, tiết kiệm chi phí đầu vào và hạ giá thành sản phẩm để bán với giá cả hợp lý, phù hợp với sức mua của người tiêu dùng, đảm bảo sản xuất kinh doanh có lãi. Tăng cường công tác quản lý chất lượng sản phẩm nhằm giữ vững chất lượng và uy tín; cải tiến bao bì, mẫu mã, phương thức cung ứng phù hợp với thị hiếu và yêu cầu của nhiều đối tượng khách hàng…
Ông Phạm Tấn Phát, Điều phối viên dự án RAT Bình Định, cho biết: “Thành công lớn nhất của dự án là đã tác động, làm lan tỏa sâu rộng trong bà con nông dân về thực hành sản xuất VietGAP, từng bước giúp nông dân ổn định cuộc sống. Khi nông dân tin tưởng và áp dụng được phương thức canh tác mới, chính họ cùng với cán bộ, chuyên gia của dự án kiến tạo, giữ gìn, từng bước đưa RAT Bình Định - nhãn hiệu Lá Lành vươn xa!”.
“Với việc trang bị kiến thức, hỗ trợ công nghệ, cơ sở hạ tầng để hình thành hệ thống sản xuất rau an toàn bài bản, dự án giúp nông dân chủ động trong sản xuất, đưa rau an toàn Bình Định - nhãn hiệu Lá Lành từ nông trại tới bàn ăn đúng quy trình”.
Ông Phạm Long Thăng Giám đốc HTXNN Phước Hiệp (Phước Hiệp, Tuy Phước)
“Rau an toàn hợp chuẩn VietGAP Thuận Nghĩa được gắn thêm nhận diện nhãn hiệu Lá Lành góp phần giúp HTX mở rộng thị trường, được người tiêu dùng tín nhiệm. Đó là kết quả của một hành trình dài, chuyển đổi từ phương thức sản xuất truyền thống sang áp dụng tiến bộ KHKT, công nghệ thực hành sản xuất nông nghiệp tốt, giúp vùng rau Thuận Nghĩa xanh, bền vững và cuộc sống của nông dân ấm no hơn. Chúng tôi tự hào khi nông dân quê mình góp phần nhỏ trong việc kiến tạo nhãn hiệu rau an toàn Bình Định - Lá Lành”.
Ông Quách Văn Cầu Giám đốc HTXNN Thuận Nghĩa (Phú Phong, Tây Sơn)
THU DỊU