Trợ vốn đóng tàu: Phải đến tận tay ngư dân
Hỗ trợ vốn cho ngư dân đổi phương tiện đánh bắt từ tàu gỗ sang tàu sắt là giải pháp đột phá để phát triển ngành đánh bắt thủy sản. Tuy nhiên, cần triển khai đúng và trúng đối tượng làm kinh tế hiệu quả, sản xuất thu được lợi nhuận.
Tại hội nghị bàn về dự thảo nghị định một số chính sách phát triển thủy sản tổ chức ở TP Đà Nẵng ngày 13-6, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh đã trực tiếp lắng nghe ý kiến của một số ngư dân và lãnh đạo 14 tỉnh - thành duyên hải miền Trung xung quanh vấn đề đóng tàu vỏ sắt vươn khơi.
Đề xuất thuê tàu vỏ sắt của nhà nước
Dù được hưởng nhiều ưu đãi về chính sách vốn vay của nhà nước nhưng đại diện ngư dân các tỉnh ven biển miền Trung vẫn tỏ ra lo lắng về việc đóng tàu vỏ sắt. Ngư dân Trương Văn Hay (quận Thanh Khê, TP Đà Nẵng) cho rằng chi phí bỏ ra cho tàu vỏ sắt quá lớn, tiêu hao nhiên liệu nhiều hơn, chi phí chuyến đi sẽ bị đội lên nên nếu lỗ thì sẽ khó bù đắp nổi.
Trong khi đó, ngư dân Trương Văn Minh - chủ tàu cá ĐNa 90304 TS, TP Đà Nẵng - lo ngại số tàu gỗ bỏ đi sẽ gây lãng phí lớn. “Nhất là những chủ tàu đóng tàu mới được vài năm, nợ ngân hàng chưa trả hết. Giờ đóng mới tàu vỏ sắt, thuyền viên qua tàu mới, tàu gỗ không ai đi thì chủ tàu biết làm sao?” - ngư dân Minh lo ngại.
Nhiều ngư dân cũng đề xuất việc được thuê tàu vỏ sắt thay vì vay vốn. “Nhà nước nên cấp kinh phí đóng mới tàu vỏ sắt sau đó cho ngư dân thuê lại. Tiền bảo dưỡng lớn thì nhà nước hỗ trợ, bảo dưỡng nhỏ thì chúng tôi bỏ ra. Mỗi năm nhất định chúng tôi sẽ trả tiền cho nhà nước. Nếu làm ăn tốt, chúng tôi sẽ trả tiền thuê nhiều hơn để có thể sở hữu tàu” - ông Trương Văn Hay nói.
Lo tàu, phải lo cả máy trưởng, thuyền viên...
Ông Phạm Trường Thọ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi, khẳng định chuyển đánh bắt từ tàu gỗ sang tàu vỏ sắt là chính sách đột phá để phát triển ngành thủy sản. Tuy nhiên, về đối tượng được vay vốn, cần bổ sung những tổ chức, cá nhân có dự án đầu tư cơ sở đóng tàu và sửa chữa tàu vỏ sắt ở địa phương. “Nếu địa phương không có cơ sở này thì mỗi lần ngư dân sửa chữa đi xa sẽ tốn kém. Ngoài ra, cần khuyến khích các địa phương, tổ chức có dự án đầu tư đóng mới tàu vỏ sắt tại chỗ” - ông Thọ nêu.
Về thiết kế mẫu mã tàu, bà Trần Thị Thu Hà, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định, lưu ý mỗi địa phương có tập quán đánh bắt khác nhau, mỗi nghề đánh bắt thủy sản có đặc thù riêng nên không thể thiết kế mẫu tàu vỏ sắt chung cho tất cả. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cần nghiên cứu để có những mẫu mã riêng dựa vào các đặc điểm trên. Ngoài ra, bà Hà cho rằng ngư dân vay vốn phải là người quyết định mẫu mã tàu, đơn vị đóng tàu, chứ không thể ép theo khuôn mẫu chung.
Ông Hà Sơn Hải, Chủ tịch Hội đồng Thành viên kiêm Tổng Giám đốc Tổng Công ty Sông Thu (Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng - Bộ Quốc phòng), nhận định có tàu vỏ sắt, việc bảo quản sản phẩm sẽ kéo dài đến 1 tháng mà chất lượng không bị sụt giảm. Vấn đề ông Hải băn khoăn là tiền của chương trình có đến được tận tay ngư dân hay không. Ngoài ra, ông Hải cũng lưu ý phải lựa chọn phương án, mẫu tàu có tốc độ nhanh, tiết kiệm nhiên liệu để giảm bớt chi phí cho ngư dân.
Trong khi đó, ông Lê Ngọc Phước, Phó Chủ tịch Hội Nghề cá Việt Nam, đưa ra con số 50% thuyền trưởng hiện chưa qua đào tạo. “Nếu đóng mới 3.000 tàu vỏ sắt thì lấy đâu ra 3.000 thuyền trưởng, máy trưởng? Đó là chưa kể đến các thuyền viên” - ông Phước lo ngại.
Tránh sai sót trong xét duyệt hồ sơ vay
Phát biểu tổng kết hội thảo, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh nhấn mạnh chương trình đóng mới tàu vỏ sắt cho ngư dân vừa để phục vụ phát triển kinh tế biển vừa góp phần bảo vệ chủ quyền biển đảo. Do vậy, đề nghị các bộ, ban - ngành và địa phương cùng nghiên cứu, bắt tay thực hiện để tránh sai sót trong thực hiện.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh các ngư dân được vay vốn phải là những người làm kinh tế hiệu quả, sản xuất thu được lợi nhuận. Trước khi xét duyệt hồ sơ cho vay, các địa phương và ngân hàng phải rà soát hồ sơ kỹ càng để tránh tình trạng nguồn vốn của nhà nước đến không đúng đối tượng, địa điểm.
Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng cũng đề nghị việc thí điểm cho vay vốn phải được đưa về tận các xã để địa phương xét duyệt cụ thể, rõ ràng; vốn vay sau đó cũng được trao tận tay ngư dân, tránh qua nhiều bước trung gian. Đáng lưu ý, ngư dân phải là người quyết định việc chọn mẫu mã, cơ sở đóng tàu và trang thiết bị đánh bắt trên tàu. Phó Thủ tướng giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thường xuyên nghiên cứu ngư trường, nguồn lợi thủy sản để xây dựng quy hoạch đóng tàu vỏ sắt đạt hiệu quả cao.
Hiện đại hóa lực lượng Cảnh sát biển
Sáng cùng ngày, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh đã đến thăm, làm việc tại Chi đội số 3 - Chi cục Kiểm ngư Vùng 2; thăm cán bộ chiến sĩ Cảnh sát biển tàu CSB 8001 và Tổng Công ty Sông Thu tại TP Đà Nẵng.
Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh đánh giá cao trách nhiệm của mỗi chiến sĩ Cảnh sát biển trong thực thi nhiệm vụ và đề nghị lực lượng Cảnh sát biển luôn chủ động ứng phó với các tình huống có thể xảy ra trên biển. “Nhân dân luôn ủng hộ lực lượng Cảnh sát biển, Kiểm ngư” - Phó Thủ tướng động viên và cho biết nhà nước chủ trương hiện đại hóa quốc phòng - an ninh, nâng cao năng lực bảo vệ đất nước trước mọi tình huống. Các lực lượng thực thi pháp luật trên biển sẽ tiếp tục được đầu tư các trang thiết bị mới để nâng cao năng lực, góp phần bảo vệ chủ quyền biển đảo để ngư dân an tâm ra khơi.
. Theo BÍCH VÂN (NLĐO)