“Chị Cúc hòa giải” ở Kiều Đông
Tên đầy đủ của chị là Huỳnh Thị Kim Cúc, ở thôn Kiều Đông, xã Cát Tường, huyện Phù Cát, thành viên tích cực của Nhóm phòng, chống bạo lực gia đình (BLGĐ) thôn. Với chị, việc giúp hàng xóm láng giềng đuổi “bóng đêm” bạo lực ra khỏi đời sống gia đình là niềm hạnh phúc lớn lao.
Gia đình êm ấm là điểm tựa tinh thần để chị Huỳnh Thị Kim Cúc tự tin, hết lòng với công tác phòng, chống BLGĐ ở địa phương.
- Trong ảnh: Chị Cúc và con gái.
Tháng 11.2008, Câu lạc bộ (CLB) Gia đình phát triển bền vững và Nhóm phòng, chống BLGĐ thôn Kiều Đông (thuộc mô hình điểm phòng, chống BLGĐ do Sở VH-TT&DL xây dựng) chính thức ra mắt và hoạt động. Tại xã Cát Tường, ngoài Kiều Đông, mô hình này còn được triển khai tại 4 thôn khác là Chánh Liêm, Phú Gia, Xuân An và Xuân Quang.
Ở Kiều Đông, cùng với 4 thành viên khác, chị Huỳnh Thị Kim Cúc khi ấy là Chi hội trưởng phụ nữ thôn, được bầu vào tổ hòa giải của nhóm phòng, chống BLGĐ thôn. Chị Cúc cho biết: “Tôi phụ trách công tác y tế thôn từ năm 1999, giai đoạn tình trạng BLGĐ còn khá phổ biến, đa phần là bạo hành thể xác mà nạn nhân là người vợ. Cứ lâu lâu lại có chị em trong thôn đến nhà tôi để băng bó, chạy chữa vết thương - hậu quả của những lần họ bị chồng thượng cẳng chân, hạ cẳng tay. Trong lúc bức xúc và buồn khổ, các chị em thường tâm sự về chuyện cơm không lành, canh không ngọt trong gia đình. Là phận phụ nữ với nhau, tôi rất đau lòng và thông cảm nên thường gần gũi, an ủi, khuyên nhủ chị em, qua đó cũng được biết về sự tình, nguyên nhân các vụ bạo hành. Đó là cơ hội để tôi làm quen với công việc trước khi tham gia vào mô hình phòng, chống BLGĐ của thôn”.
Vậy là, “ăn cơm nhà, vác tù và hàng tổng”, hễ trên địa bàn (thôn) có vụ bạo hành nào xảy ra, chị Cúc và các thành viên của nhóm lại khéo léo tiếp cận, can thiệp có hiệu quả. Không những thế, với bản tính vui vẻ, hòa đồng, sống gần gũi với cộng đồng và khá tâm lý, nhạy cảm, chị Cúc tinh ý nhận ra trong một số gia đình có “bóng ma” của bạo hành tinh thần đang tồn tại âm ỉ, từ đó có biện pháp giải tỏa, ngăn chặn. Với sự nhiệt tình của Nhóm phòng, chống BLGĐ, kết hợp giữa chống và phòng, chống và xây, trên cơ sở hòa giải thấu tình đạt lý, tình trạng BLGĐ trên địa bàn thôn và xã đã chuyển biến rõ nét so với khi chưa có mô hình. Nếu như năm 2006, tổng số vụ BLGĐ xảy ra tại Cát Tường (gồm cả bạo lực thể xác, bạo lực tinh thần và bạo lực kinh tế) là 126 vụ thì đến năm 2009 - 1 năm hoạt động sau khi mô hình ra đời - giảm còn 96 vụ; sang năm 2010 giảm còn 54 trường hợp. “Để can thiệp, giảm thiểu BLGĐ, điều quan trọng nhất là nạn nhân phải cởi mở, chịu tâm sự và phản ánh sự việc chân thật, khách quan. Ngược lại, người làm công tác này cũng phải kiên trì, không “tự ái vặt” và hết sức tế nhị”, chị Cúc cho hay.
Hơn 5 năm tham gia phòng, chống BLGĐ ở địa phương, ý thức trách nhiệm với công việc của chị Cúc ngày càng cao hơn. “Người dân chúng tôi đặt cho chị biệt danh là “chị Cúc hòa giải” bởi chị luôn có mặt kịp thời tại những “điểm nóng” BLGĐ, làm dịu tình hình và chịu khó, nhẫn nại trong quá trình hàn gắn tình cảm. Với chị, nếu đã biết ai, nhà nào bùng phát hay ngấm ngầm những chuyện gia đình không vui là lòng tự nhiên ray rứt, lại mong mỏi có thể giúp cải thiện, góp phần cùng với các thành viên trong những gia đình ấy lấy lại được sự vui vẻ, ấm êm”, chị Phạm Thị Hải, hội viên CLB Gia đình phát triển bền vững thôn Kiều Đông “bật mí” về chị Cúc. Còn theo ông Lê Quang Công, Phó Chủ tịch UBND xã Cát Tường, mô hình phòng, chống BLGĐ được triển khai tại xã qua các năm đã đóng góp đáng kể vào công tác giữ gìn an ninh trật tự trên địa bàn xã. Chính vì hiệu quả thiết thực này mà khi hết thời gian làm điểm (cuối 2011), mô hình không còn nhận kinh phí hỗ trợ hoạt động từ Sở VH-TT&DL, xã vẫn quyết định duy trì. “Tuy những năm gần đây, tình trạng BLGĐ trên địa bàn xã đã giảm đáng kể song chưa lúc nào địa phương dám lơ là với công tác này. Bởi trên thực tế là cả nước hằng ngày vẫn xảy ra nhiều vụ BLGĐ với tính chất và mức độ nghiêm trọng. Trong điều kiện kinh phí cho mô hình rất hạn chế, đa phần phải hoạt động lồng ghép, lòng tâm huyết của những hạt nhân như chị Cúc và những thành viên khác là rất đáng trân trọng. Công việc của họ góp phần mang lại cuộc sống tốt đẹp hơn cho cộng đồng, địa phương mình”, ông Công khẳng định.
Năm 2013, chị Cúc được UBND tỉnh tặng Bằng khen vì những đóng góp trong công tác phòng, chống BLGĐ. Chị bảo đấy không phải chỉ là phần thưởng cho riêng chị, bởi như chị khẳng định - “những điều gì mình đã làm được cũng là nỗ lực, tâm huyết, tấm lòng của cả tập thể, của tất cả thành viên Nhóm phòng, chống BLGĐ thôn Kiều Đông”. Bên cạnh đó, gia đình cũng là điểm tựa tinh thần quan trọng để chị Cúc tự tin tham gia công tác xã hội cho địa phương. Chị tâm sự: “Chồng tôi, anh Hồ Văn Xuân, là người rất có trách nhiệm với gia đình và thông cảm, tạo điều kiện cho công việc “vác tù và hàng tổng” của vợ. Chúng tôi cũng sinh con một bề nhưng may mắn cho tôi là anh và gia đình bên nội không một lời phàn nàn hay tỏ ý muốn phải có con trai. Tôi quý trọng và luôn cố gắng giữ gìn, vun đắp niềm hạnh phúc đơn sơ, giản dị của gia đình mình và mong muốn góp sức làm cho cuộc sống tốt đẹp hơn thông qua việc mình đang làm ở địa phương”.
KHẢI THƯ