KỸ SƯ, DƯỢC SĨ ĐẶNG THỊ CẨM LAI:

Hành trình từ nụ hoa hòe đến trà dược liệu

Say mê hoa hòe và dược tính của nó trong điều trị các bệnh về tim mạch, huyết áp cao, dược sĩ Đặng Thị Cẩm Lai, 30 tuổi, Giám đốc Công ty TNHH Dulah, ở xã Ân Hảo Đông, huyện Hoài Ân quyết tâm về quê khởi nghiệp với trà nụ hoa hòe.

 Và thành công đã đến ngay với các dòng sản phẩm trà nụ hoa hòe nguyên búp, trà hoa hòe túi lọc được người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh đón nhận. Chỉ 2 năm sau khi ra đời, sản phẩm của Dulah được chứng nhận sản phẩm OCOP 3 sao cấp tỉnh năm 2021, sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu năm 2022.

* Trà nụ hoa hòe Dulah là sản phẩm “made in Bình Định”. Chị có thể chia sẻ thêm về cơ duyên hay chuyện “bếp núc” của sản phẩm này?

- Khi là sinh viên trường Y, ngay khi biết được dược tính của hoa hòe, mình đã nảy ý định khởi nghiệp với nó. Một dịp nọ khi lên Tây Nguyên, mình thấy ở đó hoa hòe rất nhiều, ý tưởng của mình càng thêm rõ ràng.

Ý tưởng khởi nghiệp của mình được nhiều giảng viên ủng hộ, hỗ trợ, thế là tranh thủ những dịp nghỉ, mình về Hoài Ân, lên Tây Nguyên mua nụ hoa hòe, sao khô để hãm trà, đóng gói gởi xuống các mối quen trong trường bán dần. Vì khách hàng của mình chủ yếu là “mối quen” nên mình không gặp khó khi bán sản phẩm thô.

Tuy nhiên, mình lại nghĩ, một sản phẩm tốt như vậy nhưng không được đầu tư bài bản, không được phát triển quy mô lớn, người tiêu dùng không tiếp cận được, giảm đi rất nhiều giá trị của sản phẩm, bỏ lỡ cơ hội phát triển kinh tế. Thực tế sản xuất, gia công, chế biến, kinh doanh ấy thôi thúc mình về quê khởi nghiệp với trà nụ hoa hòe một cách bài bản, chuyên nghiệp.

Tháng 7.2020, mình thành lập Công ty TNHH Dulah thì sang năm 2021, sản phẩm trà nụ hoa hòe Dulah được chứng nhận sản phẩm OCOP cấp tỉnh 3 sao. Cùng năm đó, công ty của mình được công nhận là DN Khoa học & Công nghệ. Năm 2022, trà nụ hoa hòe Dulah được công nhận sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp tỉnh. Đây là những tiền đề để mình mạnh dạn đầu tư mở rộng quy mô sản xuất, mở rộng chuỗi liên kết hợp tác trong tương lai.

Dược sĩ Đặng Thị Cẩm Lai giới thiệu sản phẩm trà nụ hoa hòe Dulah tại Ngày hội nông sản huyện Hoài Ân lần thứ I năm 2022. Ảnh: THU DỊU

* Có vẻ như chị có nhiều thuận lợi nên việc khởi nghiệp cũng hanh thông…

- Mình có được lợi thế về chuyên môn nên khi bước chân vào lĩnh vực phát triển các dòng trà dược liệu không quá khó. Thuận lợi nhất của mình ngay khi bước chân vào con đường khởi nghiệp với hoa hòe đó là ủng hộ nhiệt tình của những “mối ruột” là giảng viên của khoa, của trường. Họ đã giúp mình “tiếp thị” sản phẩm hiệu quả nhờ truyền miệng, nối tiếp theo đó là những đơn đặt hàng đã tạo động lực để mình quyết tâm theo đuổi mục tiêu to lớn hơn. Đó là mục tiêu đưa Công ty TNHH Dulah trở thành DN nhập khẩu, sản xuất, phân phối và bán lẻ nụ hoa hòe hàng đầu Việt Nam.

* Và dường như có cả sự may mắn nữa?

- Trong khởi nghiệp, lợi thế cạnh tranh riêng có rất quan trọng. Với Lai đó là lợi thế của chuyên môn ngành dược - bạn có thể hình dung thế này “trà dược liệu được chế biến từ một dược sĩ” thì khả năng thuyết phục được người tiêu dùng tin tưởng vào công dụng, vào độ an toàn có lẽ nhiều hơn so với một người khởi nghiệp tay ngang. Lai may mắn có được yếu tố này, hơn nữa mình lại còn được thầy cô, gia đình, bạn bè ủng hộ và đặc biệt khi mình trình bày kế hoạch sản xuất kinh doanh lại được các cấp chính quyền ở địa phương ủng hộ và hỗ trợ nữa, tất cả những điều đó khiến Lai vững tin theo đuổi mục tiêu.

Nhưng không có việc gì là thuận lợi cả. Với mình, khó nhất là xây dựng vùng nguyên liệu đảm bảo cho hoạt động sản xuất và phát triển thị trường. Áp lực về chi phí vận chuyển, quản trị, nhân công buộc Lai phải tính toán nhiều giải pháp, xây dựng vùng nguyên liệu ở nhiều nơi với quy mô khác nhau để đáp ứng sản phẩm được sản xuất quanh năm.

Trà nụ hoa hòe túi lọc và trà nụ hoa hòe khô.

Nhen nhóm ý tưởng từ những ngày ngược xuôi lên Tây Nguyên mua nụ hoa hòe về tự chế biến, bắt đầu từ việc bán sản phẩm thô, hiện nay sản phẩm trà nụ hoa hòe Dulah với đầy đủ nhận diện về nhãn hiệu đã xuất hiện trên kệ hàng của các cửa hàng bán sản phẩm đặc trưng địa phương của Bình Định và cả nhiều cửa hàng tân dược trong và ngoài tỉnh và khả năng xuất khẩu cũng rất rõ ràng.

* Giai đoạn dịch bệnh Covid-19 vừa qua là một khó khăn lớn đối với toàn xã hội. Với Dulah thì có điều gì đáng nói?

- Ngay trong giai đoạn dịch bệnh Covid -19, mình cũng học “thích ứng nhanh” để phù hợp với xu hướng của người tiêu dùng. Vừa mới thành lập công ty không lâu, dịch bệnh bùng phát, nhu cầu cấp thiết lúc đó không phải là trà dược liệu mà là những hàng hóa thiết yếu khác. Ngay thời điểm đó, mọi hoạt động của DN có xu hướng đi xuống, Lai đã tìm hướng chuyển sang duy trì song song dòng sản phẩm trà và bán nguyên liệu thô cho các DN dược. Chính sự thay đổi này phần nào giúp công ty vượt qua giai đoạn khó khăn nhất, có thời gian tiếp tục đầu tư chế biến cho trà dược liệu.

Đến nay, mình đã liên kết với bà con ở Ân Hảo Đông (Hoài Ân), một số vùng ở TX Hoài Nhơn và huyện An Lão xây dựng thành công vùng dược liệu với tổng diện tích hơn 8 ha; đồng thời tiếp tục thí điểm vùng nguyên liệu hơn 1 ha ở tỉnh Bình Thuận. Nói chung là thuận lợi (cười).

* Chị có thể nói thêm về định hướng, kế hoạch phát triển sắp tới?

Chia sẻ về định hướng phát triển của mình, chị Cẩm Lai gói gọn: “Định hình được một dòng sản phẩm an toàn cho sức khỏe, có tính dược liệu, tạo dựng được sản phẩm “made in Bình Định” phục vụ cho người tiêu dùng. Và xa hơn tạo được sự liên kết trong sản xuất và phát triển giữa DN và người dân địa phương, cùng nhau hợp tác và phát triển”.

- Mục tiêu của mỗi DN đều phải hài hòa giữa lợi nhuận và sự phát triển, với mình cùng vậy. Phải có lợi nhuận để duy trì, tái đầu tư, tạo việc làm cho nhân viên của mình, tăng thu nhập cho mỗi người, mình muốn đóng góp cho quê hương bằng việc làm cụ thể. Đó là việc Lai muốn hợp tác với người dân địa phương, xây dựng mô hình liên kết “nhà nông - nhà nước - nhà khoa học - DN”, tận dụng lợi thế của vùng miền để phát triển sản phẩm.

Hiện nay, công ty của mình đã bắt đầu hợp tác liên kết với nông dân ở trong xã trồng thí điểm vùng nguyên liệu hoa hòe với cam kết mình hỗ trợ kỹ thuật và bao tiêu sản phẩm; liên kết với DN vừa trồng vùng nguyên liệu vừa tạo cảnh quan để phục vụ du lịch sinh thái nông nghiệp. Mọi thứ bắt đầu thành hình, hy vọng trong 3 - 5 năm tới, Dulah sẽ có vùng nguyên liệu ổn định ở các huyện phía Bắc tỉnh, vừa đảm bảo đầu vào cho sản xuất, vừa từng bước kết nối với nông dân và DN trong vùng phát triển du lịch sinh thái nông nghiệp với cây hoa hòe.

* Xin cảm ơn chị, chúc cho dự định của chị sớm thành hiện thực!

THU DỊU (Thực hiện)