Nghệ sĩ tuồng, bài chòi Bình Định chuẩn bị tranh tài tại hai sân chơi tài năng trẻ toàn quốc:
Khát khao khẳng định mình
Các nghệ sĩ trẻ hai đơn vị nghệ thuật truyền thống của tỉnh (Nhà hát tuồng Đào Tấn và Đoàn Ca kịch Bài chòi Bình Định) đang miệt mài tập luyện với khát khao cháy bỏng sẽ tỏa sáng tại hai sân chơi tài năng trẻ toàn quốc sắp diễn ra.
6 diễn viên (DV) trẻ của Đoàn Ca kịch Bài chòi Bình Định (ĐCKBC) sẽ tham gia tranh tài tại Cuộc thi Tài năng trẻ diễn viên sân khấu Cải lương và Dân ca kịch chuyên nghiệp toàn quốc - 2014 (tại Cần Thơ). Trong khi đó, Cuộc thi Tài năng trẻ diễn viên sân khấu tuồng chuyên nghiệp - 2014 dự kiến đến tháng 8 mới diễn ra, tuy nhiên suốt 2 tháng nay, 6 DV trẻ của Nhà hát tuồng Đào Tấn (NHTĐT) cũng đã ngày đêm tập luyện.
Thầy tâm huyết truyền nghề, trò nỗ lực thụ giáo
12 DV tham gia hai cuộc thi tài năng trẻ trên đều được các nghệ sĩ gạo cội, giỏi nghề của mỗi đơn vị trực tiếp truyền vai, dạy trích đoạn (TĐ) và cả những “ngón nghề” trong diễn xuất, thể hiện.
Ở NHTĐT, vai Kim Lân (trong TĐ “Kim Lân thượng thành”, tuồng “Sơn Hậu”) của DV Đức Thành do NSND Xuân Hợi truyền dạy; vai Chu Du của DV Thái Phiên (TĐ “Nhị khí Chu Du”, tuồng “Giang Tả cầu hôn”) do NSND Minh Ngọc truyền dạy; vai Thần nữ của DV Minh Trang (TĐ “Thần nữ dâng Ngũ linh kỳ” trong vở tuồng cùng tên) và vai Lan Anh (TĐ “Lan Anh lạc đẻ”, tuồng “Hộ sanh đàn”) của DV Cẩm Nhung đều do NSƯT Tuyết Mai truyền dạy; vai Nguyệt Cô (TĐ “Nguyệt Cô mất ngọc”, vở “Tiết Giao đoạt ngọc”) của DV Mai Thị Vân do NSND Phương Thảo truyền dạy; vai Châu Thương (TĐ “Châu Thương gặp Quan Công”, tuồng Cổ thành”) do nghệ sĩ Đức Khanh truyền dạy.
Ở ĐCKBC, vai Ngọc Hân (TĐ “Đêm Phú Xuân”, vở “Anh hùng với giai nhân”) của DV Thùy Dung, vai đứa trẻ (TĐ “Tìm mẹ”, vở “Đứa con tôi”) của DV Bạch Lan và vai Dạ Hương (TĐ “Trạm xá tiền phương”, vở “Hương thầm”) của DV Hồ Điệp đều do NSƯT Hồ Thu truyền dạy; hai DV Hoài Tâm và Thanh Hải cùng vào vai Vạn Lịch (TĐ “Vạn Lịch ăn xin”, vở “Đồng tiền Vạn Lịch”), DV Phương Phú vào vai Chế Mân (TĐ “Độc dược”, vở “Huyền Trân công chúa”)- đều do NSND Hoài Huệ, Trưởng đoàn truyền dạy.
Hai cuộc thi tài năng diễn viên trẻ diễn ra trong thời điểm mỗi đơn vị đều bận rộn. Cả NHTĐT và ĐCKBC đều tham gia Liên hoan độc tấu và hòa tấu nhạc cụ dân tộc - 2014 (vừa diễn ra tại Lâm Đồng), chuẩn bị chương trình cho Liên hoan Quốc tế võ cổ truyền Việt Nam lần thứ V - Bình Định 2014 sắp tới. NHTĐT đang dựng vở mới - “Hồ Nguyệt Cô mất ngọc”… NSƯT Tuyết Mai cho hay: “Gần 2 tháng trước khi có thông tin chính thức về Cuộc thi và Nhà hát cho triển khai việc truyền dạy vai, thầy - trò chúng tôi đã lặng lẽ chuẩn bị. Với DV tuồng trẻ, mất 2 - 3 tháng, thậm chí lâu hơn, để học được một vai diễn khó, hay là điều bình thường. Chương trình dự thi đều là các TĐ mẫu mực, vai có nhiều “đất” diễn, hy vọng nỗ lực của thầy và trò sẽ gặt hái được kết quả như mong đợi”. Vậy là những ngày qua, ở mỗi đoàn, cứ một thầy - một trò miệt mài truyền dạy, trau dồi…
“Lửa thử vàng”
Theo quy định, thí sinh dự thi tài năng trẻ có tuổi đời không quá 33 tuổi, biểu diễn 1 trích đoạn sân khấu tự chọn (dài không quá 20 phút) phù hợp với sở trường của mình và phải thể hiện được các đặc trưng cơ bản của loại hình nghệ thuật. Mỗi đơn vị được dự thi không quá 4 DV (tương ứng 4 tiết mục). Tuy vậy, để tạo cơ hội cho nhiều DV trẻ được học nghề, cọ xát tài năng, cả NHTĐT và ĐCKBC đều đề nghị ban tổ chức cho tham gia mỗi đơn vị 6 DV.
Riêng ở lĩnh vực bài chòi, ĐCKBC Bình Định là đơn vị duy nhất trong cả nước tham gia Cuộc thi lần này, sẽ “đấu” với hơn 30 đại diện của ngành cải lương. Sau lễ khai mạc vào tối 20.6, sáng 21.6, 3 DV: Thùy Dung, Thanh Hải, Phương Phú sẽ thi, 3 DV còn lại thi vào buổi tối cùng ngày.
Trong số 6 DV của NHTĐT thi tài năng trẻ, DV Cẩm Nhung có tuổi đời trẻ nhất: 26 tuổi. Đây là vai diễn mà Cẩm Nhung đã từng tiếp cận khi học DV tuồng (tại Trường Trung cấp VHNT Bình Định) song khi vào vai để thi tài năng trẻ, yêu cầu thể hiện cao hơn. “Ngoài các trình thức biểu diễn, thể hiện “cho tới” tâm trạng, hoàn cảnh của một người phụ nữ bị lạc mất chồng, đơn độc vượt cạn giữa rừng sâu núi thẳm, trong sự vây khốn của quân thù là điểm lưu ý. Trong quá trình truyền dạy, cô Mai (NSƯT Tuyết Mai) luôn nhắc nhở tôi phải biết đặt mình vào số phận nhân vật để diễn tốt vai này”, DV Cẩm Nhung cho biết.
Theo NSND Hoài Huệ, thi tài năng trẻ DV là nơi hội tụ, khẳng định tài năng cá nhân của những người giỏi nghề. Không như các cuộc thi, liên hoan dành cho tác phẩm, giám khảo chấm căn cứ trên nhiều tiêu chí, về mặt kịch bản, đạo diễn…, ở sân chơi này, sự đánh giá chỉ nhằm vào tài năng của DV. Do vậy, cơ hội lẫn áp lực đè lên vai thí sinh rất lớn, không chỉ giỏi nghề mà còn cần “tâm lý thi đấu” vững vàng.
Thi tài năng DV sân khấu trẻ là hoạt động được Bộ VH-TT&DL duy trì tổ chức định kỳ 5 năm một lần. Trong số 12 DV Bình Định tham gia đợt này, hầu hết đều đã cận độ tuổi theo quy định, sẽ không còn cơ hội tham gia lần sau. Do vậy, tâm trạng chung của họ trước “đấu trường” là rất phấn khởi, nỗ lực cao, quyết tâm để “ghi danh” vào đội ngũ nghệ sĩ sân khấu truyền thống trẻ giỏi của cả nước.
SAO LY