Thu hút vốn FDI vào các KCN, KKT khu vực phía Nam:

Tập trung tháo gỡ khó khăn, tăng cường tính chủ động

các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu kinh tế (gọi chung là KCN, KKT) khu vực phía Nam đóng vai trò quan trọng trong thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Tuy nhiên, thực tế cho thấy lĩnh vực này vẫn còn nhiều hạn chế, đòi hỏi cần có sự nỗ lực nhiều hơn để việc thu hút vốn FDI đạt hiệu quả cao hơn.

Trong thời gian qua, các tỉnh, thành phố phía Nam (từ Đà Nẵng đến Cà Mau) đã tập trung đầu tư xây dựng nhiều KCN, KKT nhằm đẩy mạnh thu hút đầu tư, trong đó tập trung thu hút các dự án FDI. Đến nay, đã có 180 KCN, 8 KKT ven biển và 7 KKT cửa khẩu; thu hút 3.378 dự án FDI với vốn đăng ký khoảng 48,6 tỉ USD, vốn thực hiện 22,74 tỉ USD.

Công ty TNHH AVSS chuyên sản xuất các mặt hàng Inox - một trong những doanh nghiệp FDI (100% vốn của nhà đầu tư Úc) làm ăn khá hiệu quả ở tỉnh Bình Định.

Dự án nhiều, vốn ít

Tuy nhiên, số vốn FDI thu hút được vẫn chưa tương xứng với tiềm năng. Hàng loạt KCN, KKT chỉ thu hút được những dự án nhỏ lẻ của các doanh nghiệp (DN) trong nước. Mặc dù số dự án FDI đăng ký đầu tư của khu vực này chiếm tới 74% dự án FDI của cả nước, nhưng vốn đăng ký chỉ chiếm 45%, vốn thực hiện còn thấp hơn.

theo ông Nguyễn Ngọc Toàn, Phó Ban quản lý (BQL) KKT tỉnh Bình Định, tính liên kết ngành của các doanh nghiệp, công nghiệp phụ trợ trong các KCN, KKT còn yếu. Vốn FDI đầu tư vào lĩnh vực kết cấu hạ tầng gặp khó khăn, vướng mắc do các quy định của pháp luật liên quan tới công tác đền bù, giải phóng mặt bằng thường xuyên thay đổi. Hệ thống kết cấu hạ tầng trong và ngoài hàng rào của một số KCN, KKT chưa được đầu tư, xây dựng một cách đồng bộ…đã hạn chế việc thu hút vốn FDI.

Ngoài ra, các bất cập khác như chương trình xúc tiến đầu tư quốc gia vào KCN, KKT chưa được xây dựng đồng bộ, thống nhất với định hướng thu hút các ngành nghề, lĩnh vực đầu tư ưu tiên gắn với lợi thế so sánh và điều kiện phát triển thực tế của các địa phương. Khung pháp lý quản lý, hoạt động của các KCN, KKT chưa hoàn chỉnh; nhiều chính sách ưu đãi đầu tư phải thay đổi nhiều lần sau khi ban hành đã gây khó cho nhà đầu tư. Nhiều tỉnh, thành trong khu vực cạnh tranh nhau trong từng dự án FDI cũng là những rào cản không nhỏ cho hoạt động này.

Làm gì để cải thiện

Tại Hội nghị giao ban các BQL KCN, KKT khu vực các tỉnh, thành phía Nam vừa tổ chức tại TP Quy Nhơn, nhiều ý kiến cho rằng: trong thời gian tới, nguồn vốn đầu tư toàn xã hội được tái cơ cấu theo hướng đầu tư công ngày càng giảm, nên nguồn vốn FDI được xem là một trong những nguồn lực quan trọng cho phát triển. Do vậy, cần chủ động thu hút dòng vốn FDI, nhất là các dự án quy mô lớn, sản phẩm có sức cạnh tranh cao tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu. Đồng thời, cần chủ động trong công tác quy hoạch thu hút FDI theo ngành, lĩnh vực, đối tác phù hợp với lợi thế của từng vùng để phát huy hiệu quả đầu tư của từng địa phương.

Về giải pháp nhằm cải thiện môi trường đầu tư, thu hút nguồn vốn FDI cần tập trung vào việc xây dựng đồng bộ và ổn định chính sách ưu đãi khi đầu tư vào các KCN, KKT; cần có thêm nhiều chính sách khuyến khích phát triển các ngành công nghiệp phụ trợ; đẩy mạnh việc phân cấp cho địa phương cấp phép đầu tư các dự án FDI. Ngoài ra, chính quyền các địa phương cần hỗ trợ và giải quyết kịp thời những khó khăn, vướng mắc của nhà đầu tư để các dự án giải ngân được nguồn vốn, triển khai đúng tiến độ; phối hợp với các bộ, ngành liên quan tăng cường kiểm tra các dự án FDI, kiên quyết thu hồi giấy chứng nhận đầu tư đối với dự án chậm triển khai hoặc vi phạm các quy định để làm lành mạnh hóa môi trường đầu tư…

Nói về kế hoạch thu hút vốn FDI vào Bình Định, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Hồ Quốc Dũng khẳng định: “trong thời gian đến, UBND tỉnh sẽ tập trung quảng bá thông tin, giới thiệu tiềm năng, điều kiện thuận lợi và các chính sách khuyến khích đầu tư vào tỉnh, đặc biệt là KKT Nhơn Hội. Những mối quan hệ hữu nghị, hợp tác với nhiều quốc gia được gầy dựng lâu nay sẽ kéo các nhà đầu tư đến với tỉnh. Bên cạnh đó, để các dự án FDI triển khai hiệu quả, tỉnh sẽ tăng cường đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ, liên thông đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, cải cách thể chế, chính sách và thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động của các DN FDI. UBND tỉnh cũng quy định cụ thể trách nhiệm của các cơ quan liên quan và rút ngắn thời gian giải quyết các thủ tục hành chính liên quan đến dự án FDI...”          

NGỌC THÁI