Phù Mỹ: Gắn chuyển đổi cơ cấu cây trồng với xây dựng nông thôn mới
Thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới (XDNTM), 3 năm qua, huyện Phù Mỹ đã chỉ đạo các địa phương đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng nhằm nâng cao thu nhập cho nông dân. Đến nay, Phù Mỹ đã chuyển đổi thành công trên 2.000 ha đất sản xuất lúa kém hiệu quả sang sản xuất một số cây trồng cạn đạt giá trị kinh tế cao hơn, góp phần đưa thu nhập bình quân toàn huyện lên 34 triệu đồng/người/năm.
Trong quá trình XDNTM, huyện Phù Mỹ xác định vấn đề phát triển sản xuất, tăng thu nhập cho người dân là nội dung quan trọng, cần phải tổ chức thực hiện tốt. Trên cơ sở quy hoạch các vùng sản xuất dựa vào đặc điểm khí hậu, thổ nhưỡng, lợi thế và tiềm năng của từng địa phương, huyện Phù Mỹ đã chỉ đạo triển khai các bước thực hiện chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng một cách bài bản, lấy hiệu quả kinh tế trên một đơn vị diện tích canh tác làm căn cứ thuyết phục người dân, lấy bài học kinh nghiệm đúc kết được từ các mô hình trình diễn thí điểm trên địa bàn huyện để nhân ra diện rộng.
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, một số nông dân không chịu từ bỏ độc canh cây lúa nước, bởi cho rằng việc bảo đảm lương thực đối với họ rất quan trọng, nhất là những vùng còn khó khăn; nếu khi chuyển sang cây trồng khác mà sản phẩm không bán được thì lấy gì mà ăn, trong khi trồng lúa dù bấp bênh nhưng vẫn an toàn hơn, nếu không bị mất mùa, sản phẩm dù không bán được thì vẫn còn có lương thực để bảo đảm cuộc sống. Đó là chưa kể đến những rào cản khi tiếp cận cây trồng mới, kỹ thuật mới, chi phí vật tư… cũng khiến người dân e ngại hơn.
Trên thực tế, đã có nhiều nông dân mạnh dạn chuyển đổi cây trồng trên đất lúa bước đầu mang lại hiệu quả kinh tế cao, như cánh đồng thôn An Trinh, xã Mỹ Hiệp, diện tích lúa trong hai vụ Đông Xuân và Hè Thu năm nay đã giảm đáng kể. Mấy chục sào ruộng chân cao không chủ động nước tưới đã được bà con chuyển sang sản xuất các loại cây trồng cạn như đậu phụng và ớt. Ông Nguyễn Văn Chương, nông dân ở Mỹ Hiệp, cho biết: Chúng tôi đã bàn bạc với một số bà con trong vùng tiến hành “dồn điền đổi thửa” theo thỏa thuận cứ 1 sào ruộng có nước tưới tự chảy đổi lấy 2 sào ruộng chân cao phải bơm tát. Với cách làm này, bà con nông dân chúng tôi đã tạo ra được liên vùng sản xuất, giảm chi phí đi lại, chăm sóc và góp phần thực hiện thành công chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng mà huyện và xã đã đề ra.
Theo đánh giá của Phòng NN-PTNT huyện Phù Mỹ, qua hơn 3 năm, toàn huyện đã thực hiện chuyển đổi trên 2.000 ha đất lúa kém hiệu quả sang trồng các loại cây trồng cạn cho hiệu quả kinh tế cao hơn, góp phần đưa thu nhập bình quân từ 27 triệu đồng/người/năm (2011) lên 34 triệu đồng/người/năm như hiện nay, giảm tỉ lệ hộ nghèo từ 12,4% năm 2011 xuống còn 9,27% năm 2013, góp phần nâng chất và hoàn thành một số tiêu chí NTM. Những mô hình chuyển đổi có hiệu quả trên đất lúa như: ớt xen mì, đậu phụng xen mì, luân canh đậu phụng xen ớt - mè - kiệu… cho thu nhập trên 200 triệu đồng/ha/năm.
Ông Ngô Đình Ba, Trưởng Phòng NN-PTNT huyện Phù Mỹ, cho biết: Để đạt được những mục tiêu đề ra trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng và xây dựng nền nông nghiệp phát triển toàn diện, bền vững, cần phải gắn kết chặt chẽ, hài hòa giữa phát triển nông nghiệp với XDNTM. NTM có kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội hiện đại, cơ cấu kinh tế và các hình thức tổ chức sản xuất hợp lý, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân nông thôn.
Có thể nói, kết quả bước đầu đạt được của nhóm tiêu chí quan trọng (kinh tế và tổ chức sản xuất) trong XDNTM tại Phù Mỹ có phần đóng góp đáng kể của việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng. Tập trung phát triển sản xuất nông nghiệp theo hướng thích nghi, bền vững và có hiệu quả cao, tạo nền tảng vững chắc để XDNTM thành công trên mỗi địa bàn nông thôn là cách làm phù hợp.
ĐINH VĂN TOẠI