CCB Mỹ tham gia hỗ trợ tìm kiếm hài cốt liệt sĩ ở đồi Xuân Sơn
Tất cả những người lính Việt Nam mất tích trong chiến tranh cần được tìm thấy càng sớm càng tốt. Chúng tôi trở lại Việt Nam để hỗ trợ các bạn làm điều này và xem đây là cơ hội để sửa chữa lỗi lầm và xoa dịu nỗi đau do chúng tôi gây ra.
Bộ CHQS tỉnh làm việc với các CCB Mỹ tại đồi Xuân Sơn về thông tin hố chôn tập thể của bộ đội ta hy sinh trong trận đánh tại đồi Xuân Sơn tháng 12.1966. Ảnh: H.P
Đó là chia sẻ của những CCB Mỹ từng tham gia chiến đấu tại trận đánh ở đồi Xuân Sơn (xã Ân Hữu, huyện Hoài Ân) vào tháng 12.1966 khi trực tiếp trở lại thực địa để hỗ trợ lực lượng chức năng tìm kiếm hài cốt liệt sĩ. Các CCB Mỹ sang Việt Nam lần này gồm: Stephen Holmes Hassett (76 tuổi), Kinbourne Lo (79 tuổi), Ivory Whitaker Jr (74 tuổi) và Spencer John Matteson (75 tuổi).
CCB Mỹ từng trực tiếp tham chiến trong trận đánh tại đồi Xuân Sơn tháng 12.1966. Ảnh: H.P
Hầu hết các CCB Mỹ đều đã qua tuổi thất thập. Tuy sức khỏe không còn cường tráng, nhưng sang Việt Nam lần này họ đều có tinh thần cầu thị, nhiệt huyết hết mình tham gia cùng lực lượng chức năng tìm kiếm hài cốt liệt sĩ hy sinh trong trận đánh ở đồi Xuân Sơn. Nhiều ngày liền, họ miệt mài lội bộ, trèo dốc thị sát nhiều khu vực ở đồi Xuân Sơn để liên kết lại thông tin với hồi ức của mình. CCB Spencer John Matteson chia sẻ: “Với các CCB Mỹ thì thật không dễ dàng gì để vượt qua mặc cảm khi lần đầu quay trở lại Việt Nam. Riêng tôi, đây là lần thứ 2 trở lại đồi Xuân Sơn. Đất nước Việt Nam vô cùng tươi đẹp và người dân rất hiền hòa, quý mến đón tiếp nên tôi luôn an tâm rằng việc trở lại của mình là tốt đẹp và hữu ích”.
Spencer John Matteson cũng kể với chúng tôi rằng, khi đứng trên đỉnh đồi Xuân Sơn hôm nay - nơi ông đã trực tiếp chiến đấu đêm đó và chôn cất những người chết vào ngày hôm sau, thì địa hình, địa vật đã thay đổi rất nhiều kể từ sau chiến tranh. “Tôi không muốn nhớ về hồi ức kinh hoàng của quá khứ. Tôi muốn hướng đến tương lai tốt đẹp, hợp tác, hữu nghị giữa hai nước và sự hòa hợp của người dân”, Spencer John Matteson khẳng định chắc nịch.
Hai CCB Stephen Holmes Hassett (bên phải) và Spencer John Matteson (bên trái) trao đổi thông tin về vị trí của hố chôn tập thể. Ảnh: H.P
Tương tự, CCB Kinbourne Lo cũng bày tỏ rằng, ông không muốn nhớ về những ký ức tồi tệ của chiến tranh. “Mọi thứ đều phải trải qua những bước đầu tiên, điều quan trọng nhất là hôm nay chúng ta đã kết nối được với nhau để cùng chắp nối, liên kết thông tin, dữ liệu để nhanh chóng tìm ra hài cốt bộ đội Việt Nam hy sinh ở đồi Xuân Sơn”, CCB Kinbourne Lo nói.
Sau khi đi thị sát các khu vực trọng điểm, những vị trí trước đây các CCB đã từng tham chiến và trực tiếp chôn cất các liệt sĩ của ta, các CCB Mỹ đã xác định một số vị trí nghi có hài cốt của bộ đội Việt Nam tham gia trận đánh. Từ thông tin này, Bộ CHQS tỉnh đã đánh dấu, tổ chức phát quang, rà mìn để tìm kiếm.
Thiếu tá Phạm Thanh Tấn, Trưởng Ban Chính sách (Bộ CHQS tỉnh) cho biết: “Qua khảo sát thực địa, thông tin thu thập và hồi ức của CCB, các CCB Mỹ khẳng định còn một hố chôn tập thể nữa của bộ đội ta hy sinh trong trận đánh tại đồi Xuân Sơn. Vị trí của hố chôn này nằm ở hướng Đông Bắc của trận địa. Bộ CHQS tỉnh đã khoanh vùng vị trí các CCB Mỹ cung cấp và tổ chức lực lượng, phương tiện để đào khảo sát trên diện tích 300m2 nhưng đến nay vẫn chưa có kết quả”.
Đánh giá cao sự nhiệt tình hỗ trợ của các CCB Mỹ, đại tá Nguyễn Xuân Sơn, Phó Chính ủy Bộ CHQS tỉnh cho hay: “Do khu vực nghi ngờ hố chôn tập thể mà các CCB Mỹ cung cấp trên diện tích rộng, khoảng hơn 2 ha, có nhiều cây cối của người dân che khuất nên trước mắt Bộ CHQS sẽ khoanh vùng khu vực này lại. Sau đó, Bộ CHQS tỉnh sẽ báo cáo với lãnh đạo tỉnh có hướng xử lý đền bù diện tích cây trồng người dân nằm trong diện tích đã khoanh vùng và lên phương án cụ thể, chi tiết tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ ở khu vực này”.
Tuy việc tiếp tục mở rộng tìm kiếm hài cốt liệt sĩ tại đồi Xuân Sơn chưa có kết quả mới nhưng việc các CCB Mỹ trực tiếp trở lại chiến trường Việt Nam để hỗ trợ lực lượng chức năng của tỉnh tìm kiếm, quy tập sẽ tiếp tục phát triển tình hữu nghị và quan hệ hợp giữa hai nước Việt Nam và Mỹ. Các CCB Mỹ cũng hứa sau khi trở về Mỹ sẽ tiếp tục giữ liên lạc và tìm gặp thêm những người từng tham gia trận đánh và thu thập thông tin từ các nguồn khác để hỗ trợ cơ quan chức năng của tỉnh nhanh chóng xác định vị trí của hố chôn tập thể bộ đội ta hy sinh ở đồi Xuân Sơn.
Lực lượng chức năng và các CCB lên đồi Xuân Sơn để khảo sát thực địa. Ảnh: H.P
CCB Kinbourne Lo chia sẻ những hồi ức trong quá khứ của mình về đồi Xuân Sơn. Ảnh: H.P
Đoàn thị sát các khu vực trọng điểm, những vị trí trước đây các CCB Mỹ đã từng tham chiến và trực tiếp chôn cất các liệt sĩ của ta. Ảnh: H.P
Các CCB Mỹ chia sẻ thông tin với đại tá Nguyễn Xuân Sơn - Phó Chính ủy Bộ CHQS tỉnh. Ảnh: H.P
Bộ đội cắm mốc đánh dấu khu vực nghi ngờ vị trí hố chôn tập thể. Ảnh: H.P
Sau đó tiến hành rà bom mìn. Ảnh: H.P
CCB Spencer John Matteson trò chuyện với một nhân chứng ở địa phương về vị trí của bãi đáp trực thăng trên đồi Xuân Sơn. Ảnh: H.P
CCB Stephen Holmes Hassett - người trực tiếp chụp bức ảnh bộ đội ta hy sinh trước khi được chôn. Ảnh: H.P
Ivory Whitaker Jr bày tỏ sự hài lòng về sự đón tiếp nhiệt tình, nồng hậu của tỉnh khi được quay trở lại chiến trường xưa tại đồi Xuân Sơn. Ảnh: H.P.
Mặc dù tuổi cao, sức khỏe không còn cường tráng, nhưng các CCB miệt mài lội bộ, trèo dốc nhiều ngày liền để thị sát nhiều khu vực ở đồi Xuân Sơn. Ảnh: H.P
Cùng với khảo sát tại thực địa, các CCB Mỹ sẽ kết nối với các thông tin từ lịch sử và hồi ức của mình để tìm vị trí của hố chôn tập thể bộ đội ta hy sinh tại đồi Xuân Sơn. Ảnh: H.P
Đào khảo sát vị trí nghi có hố chôn tập thể. Ảnh: H.P
HỒNG PHÚC