Hoạt động khoa học và công nghệ cấp cơ sở: Đẩy mạnh chuyển giao, nhiều khởi sắc
Thời gian qua, việc ứng dụng các đề tài, nhiệm vụ nghiên cứu khoa học và công nghệ ở các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh có nhiều khởi sắc, góp phần tăng năng suất cây trồng, vật nuôi, chất lượng sản phẩm hàng hóa.
Theo kết quả phê duyệt danh mục trong năm 2022, toàn tỉnh có 12 mô hình triển khai các ứng dụng, kết quả nghiên cứu khoa học (NCKH) từ nhiệm vụ KH&CN thực hiện tại các huyện, thị xã, thành phố. Bà Phan Thị Thủy, Trưởng phòng Quản lý Khoa học (Sở KH&CN), cho biết: Những mô hình này bắt nguồn từ kết quả nghiên cứu đã được nghiệm thu từ các nhiệm vụ KH&CN cấp Nhà nước, cấp tỉnh; việc chuyển giao tiến bộ kỹ thuật và nhân rộng ra thực tế là cách chứng tỏ vốn đầu tư của Nhà nước vào NCKH là hữu ích. Hiện nay, Sở KH&CN đang phối hợp với chính quyền các địa phương hoàn tất hồ sơ, đảm bảo triển khai đầy đủ các mô hình ứng dụng đã được phê duyệt.
Nuôi bò thịt vỗ béo ở huyện Hoài Ân. Ảnh: A.N
Ngoài nguồn kinh phí sự nghiệp KH&CN hỗ trợ hằng năm của tỉnh, năm 2022 là năm đầu tiên Sở KH&CN bố trí thêm một nguồn kinh phí khác để hỗ trợ cho mỗi huyện, thị xã, thành phố (khoảng 100 triệu đồng/địa phương) thực hiện đẩy mạnh ứng dụng KH&CN, dựa trên khung đề tài đã nghiệm thu có khả năng nhân rộng vào thực tiễn. Đây là tiền đề thuận lợi để các địa phương mạnh dạn đẩy mạnh ứng dụng KH&CN vào sản xuất.
Trước đó, năm 2021, Sở KH&CN đã tập trung chuyển giao tiến bộ kỹ thuật trong sản xuất nông nghiệp, triển khai các dự án, mô hình ứng dụng tiến bộ KH&CN đến các huyện, thị xã, thành phố của tỉnh, như các mô hình: Vỗ béo bò thịt, trồng khoai lang trên đất lúa chuyển đổi, nuôi gà sử dụng đệm lót sinh học, trồng bưởi da xanh, xây dựng hầm biogas, trồng dưa lưới trong nhà kính, nuôi ấp chim trĩ, nuôi tằm theo công nghệ mới, bảo tồn và phát triển nguồn giống heo đen... Đồng thời, triển khai các mô hình ứng dụng tiến bộ KH&CN vào đời sống và sản xuất tại các huyện trong tỉnh theo hướng tập trung, phát huy hiệu quả. Điển hình là mô hình trồng, thâm canh cây đậu phụng LDH.09 (quy mô 2 ha) ở thôn Phú Long, xã Cát Khánh, huyện Phù Cát. Kết quả, năng suất đậu phụng tươi đạt hơn 100 tạ/ha, lợi nhuận đạt trên 74 triệu đồng/ha, cao hơn thu nhập trồng lúa.
Ngoài ra, các hoạt động tiêu chuẩn đo lường chất lượng; các phong trào khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo; xây dựng, tạo lập, quảng bá, phát triển, bảo vệ thương hiệu; áp dụng, cải tiến, đổi mới chất lượng cũng có những bước tiến mới. Trong năm 2021, Sở KH&CN phối hợp với UBND các huyện, thị xã, thành phố duy trì, phát triển đối với các sản phẩm đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp giấy chứng nhận bảo hộ nhãn hiệu. Đồng thời, thực hiện đăng ký xây dựng nhãn hiệu tập thể cho các sản phẩm đặc trưng của địa phương, như: Gà nòi đất võ Tây Sơn, chả ram tôm đất Quy Nhơn, hành hương Phù Cát, muối Đề Gi, bưởi Hoài Nhơn, dừa xiêm Hoài Ân, heo Hoài Ân, gà ta thả vườn Hoài Ân, mít thái Hoài Ân, tiêu hột Hoài Ân...
Tuy có nhiều chuyển biến tích cực nhưng khó khăn chưa phải đã hết, đơn cử như về kinh phí hỗ trợ các đề tài KH&CN cấp cơ sở vẫn còn rất thấp, khoảng 240 triệu đồng/đề tài, chưa đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ NCKH tại địa phương. Việc thực hiện nhiệm vụ KH&CN đến nay chủ yếu vẫn cậy vào ngân sách Nhà nước, chưa huy động được nguồn xã hội. Số lượng, chất lượng đội ngũ cán bộ KH&CN chưa đáp ứng được yêu cầu; cơ sở vật chất, tiềm lực KH&CN còn yếu...
Để nâng cao hoạt động KH&CN ở cơ sở, theo bà Võ Cao Thị Mộng Hoài, Phó Giám đốc Sở KH&CN, lãnh đạo các địa phương cần quán triệt sâu rộng việc triển khai ứng dụng KH&CN vào phát triển KT-XH địa phương theo tinh thần chỉ đạo tại các nghị quyết của Tỉnh ủy, kế hoạch của UBND tỉnh. Tiếp tục nâng cao chất lượng hoạt động của hội đồng KH&CN cấp huyện trong triển khai thực hiện nhiệm vụ KH&CN hằng năm. Đẩy mạnh hoạt động chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, nhân rộng mô hình ứng dụng kết quả nghiên cứu đã được đánh giá nghiệm thu từ các nhiệm vụ KH&CN cấp Nhà nước, cấp tỉnh, dự án nông thôn miền núi nhằm phát huy lợi thế vùng, phát triển cây, con đặc sản, các sản phẩm truyền thống, xây dựng thương hiệu có thế mạnh…
TRỌNG LỢI