Nhức nhối vi phạm về đất đai - Kỳ cuối: Đồng bộ, kiên quyết, hiệu quả trong quản lý đất đai
Trước thực trạng vi phạm về đất đai xảy ra thời gian qua, chính quyền các địa phương và ngành chức năng liên quan cần triển khai đồng bộ, kiên quyết, hiệu quả việc ngăn chặn, xử lý để từng bước lập lại trật tự trong quản lý, sử dụng đất.
Dư luận bất bình
Những vi phạm về đất đai thời gian qua vừa gây khó khăn cho chính quyền các địa phương và các cơ quan quản lý nhà nước trong xử lý; vừa khiến dư luận bất bình, nhất là đối với các trường hợp hiểu biết nhưng vẫn bất chấp pháp luật.
Bà Lê Thị Thu, ở xã Vĩnh Hảo (huyện Vĩnh Thạnh), nêu ý kiến: “Hành vi lấn chiếm đất đai, sử dụng đất sai mục đích của cán bộ, đảng viên càng đáng phê phán. Như trường hợp bà Trương Thị Lệ Thâm lấn chiếm đất rừng phòng hộ ở xã Vĩnh Hảo để dựng nhà sàn, cần phải xử lý thật nghiêm minh”.
Ông V.Đ.Đ, ở xã Phước Mỹ (TP Quy Nhơn), cho biết: Nhiều trường hợp xây dựng nhà ở, công trình trái phép trên đất nông nghiệp, lâm nghiệp thuộc thôn Thanh Long, nhưng UBND xã Phước Mỹ không kiểm tra hoặc chỉ kiểm tra qua loa. Thực tế này khiến tình trạng vi phạm pháp luật về đất đai tại xã ngày một nhiều. Cấp thành phố và tỉnh cần về địa phương kiểm tra, thanh tra toàn diện việc quản lý, sử dụng đất và xây dựng công trình trên đất; nhất là đất trồng rừng.
Một số trường hợp tái chiếm đất dọc tuyến đường ven biển thuộc xã Cát Khánh để xây dựng công trình trái phép. Ảnh: V.L
Còn theo ông Ngô Bé, Trưởng thôn Chánh Lợi (xã Cát Khánh, huyện Phù Cát), khi triển khai dự án đường ven biển, Nhà nước đã tính toán bồi thường, hỗ trợ thỏa đáng, đúng pháp luật cho các hộ dân bị ảnh hưởng. Vậy nhưng, một số hộ sau khi nhận tiền và xét giao đất tái định cư lại trở về vị trí đất cũ để chiếm dụng, xây dựng công trình trái phép. Việc làm này là không thể chấp nhận. Xã, huyện và ngành chức năng của tỉnh cần sớm kiên quyết xử lý dứt điểm; không nên để kéo dài sẽ phát sinh nhiều hệ lụy xấu.
Chính tình trạng để kéo dài, không xử lý dứt điểm các hành vi vi phạm trong lĩnh vực đất đai tại một số địa phương đã làm không ít người dân “vơi” niềm tin vào sự nghiêm minh của chính quyền và pháp luật. Đồng thời, đặt nghi vấn liệu có sự nể nang, bao che của chính quyền địa phương đối với các trường hợp vi phạm.
Ông Huỳnh Trọng Tín, ở thôn Lộc Hạ (xã Phước Thuận, huyện Tuy Phước), bức xúc nói: “Bà Đào Thị Thu không chỉ lấn đất giao thông do xã Phước Thuận quản lý để xây dựng nhà; mà nhà bà này còn lấn nhiều diện tích mặt nước nuôi trồng thủy sản của gia đình tôi. Nhưng từ năm 2018 đến nay, UBND xã Phước Thuận chưa xử lý dứt điểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của gia đình tôi. Phải chăng do nể nang, hay vì điều gì khác mà xã “đung đưa” như vậy?”.
Kiên quyết, đồng bộ, hiệu quả
Thời gian qua, để tăng cường hiệu lực, hiệu quả trong việc xử lý lấn chiếm đất đai và quản lý, sử dụng đất, UBND tỉnh đã ban hành nhiều chỉ thị, văn bản. Chính quyền các huyện, thị xã, thành phố và các ngành chức năng liên quan của tỉnh cũng tăng cường tuyên truyền, phổ biến Luật Đất đai; tăng cường quản lý địa bàn, xử lý các trường hợp lấn chiếm đất đai.
Lực lượng chức năng cưỡng chế công trình xây dựng trái phép trên đất trong phạm vi Khu kinh tế Nhơn Hội. Ảnh: V.L
Theo ông Đinh Thành Tiến, Chủ tịch UBND xã Cát Khánh, đến nay, UBND xã đã lập biên bản hiện trường, biên bản vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai đối với các trường hợp tái lấn chiếm đất dọc tuyến đường ven biển qua địa bàn xã để xây dựng công trình trái phép. Xã sẽ tiếp tục làm việc, yêu cầu các hộ tự nguyện tháo dỡ, trả lại hiện trạng đất ban đầu. Trường hợp không chấp hành, địa phương sẽ báo cáo cấp trên thực hiện cưỡng chế; đồng thời, xem xét lại việc giao đất tái định cư.
Mới đây, UBND tỉnh đã ban hành văn bản chỉ đạo tăng cường công tác quản lý đất đai, xây dựng trái phép tại các địa phương có đường cao tốc Bắc - Nam đi qua. Tạm dừng việc giải quyết thủ tục hành chính đối với khu vực có đường cao tốc đi qua, không công chứng, chứng thực hồ sơ mua bán, chuyển nhượng đất đai, chia tách thửa, chuyển mục đích sử dụng đất. UBND tỉnh cũng đã chỉ đạo, giao UBND TP Quy Nhơn xử lý nghiêm 47 cá nhân lấn chiếm đất đai, xây dựng trái phép trên tuyến đường Quy Nhơn - Sông Cầu.
Còn ông Phan Văn Khiêm, Trưởng Phòng NN&PTNT huyện Tuy Phước, cho biết: Việc xử lý các hộ lấn chiếm đê Đông, xây dựng công trình trái phép gặp không ít khó khăn, vướng mắc. Nhưng huyện sẽ kiên quyết thực hiện; tới đây sẽ từng bước xử lý dứt điểm 80 trường hợp vi phạm còn lại. Đồng thời, Phòng NN&PTNT tham mưu UBND huyện chỉ đạo UBND các xã Phước Thuận, Phước Sơn, Phước Hòa, Phước Thắng tăng cường kiểm tra, giám sát; kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý ngay từ đầu đối với các trường hợp có ý định lấn chiếm đê Đông.
Trong khi đó, ông Hồ Ngọc Chánh, Phó Chủ tịch UBND huyện Phù Mỹ, cho hay: Đối với các “điểm nóng” về lấn chiếm đất đai, xây dựng công trình trái phép tại xã Mỹ Đức, Mỹ Thành, Mỹ Thắng, UBND huyện đã và đang củng cố hồ sơ để xử lý theo đúng quy định pháp luật. Quan điểm của huyện là kiên quyết xử lý nghiêm minh, dứt điểm để lập lại trật tự. Tuy nhiên, nhiều trường hợp vi phạm cách đây đã lâu nên khâu lập hồ sơ, phương án xử lý phải thật chặt chẽ, đảm bảo đúng quy trình.
Để từng bước đưa công tác quản lý đất đai vào quy củ, Phó Giám đốc Sở TN&MT Trần Kỳ Quang cho hay, với chức năng, nhiệm vụ của Sở TN&MT, tới đây đơn vị tiếp tục rà soát quy định của pháp luật về đất đai và pháp luật liên quan; đề xuất UBND tỉnh chỉ đạo UBND cấp huyện tập trung xử lý các trường hợp tồn tại, tăng cường tổ chức kiểm tra, phát hiện, xử lý ngay từ đầu các hành vi lấn chiếm đất đai mới, không để phát sinh.
Đồng thời, phối hợp với các địa phương đôn đốc, hướng dẫn về chuyên môn thực hiện công tác xử lý vi phạm lấn chiếm đất đai. Hướng dẫn tổng kiểm tra quỹ đất công ích, đất do Nhà nước quản lý; giao trách nhiệm cho chính quyền địa phương quản lý, không để xảy ra lấn chiếm đất đai. Tiếp tục đề xuất đầu tư xây dựng hoàn chỉnh hệ thống bản đồ địa chính chính quy, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và cơ sở dữ liệu địa chính để đảm bảo tính pháp lý rõ ràng.
Xử lý trách nhiệm người đứng đầu nếu để lấn chiếm đất đai, xây nhà trái phép
Tại buổi kiểm tra các công trình giao thông trọng điểm trên địa bàn tỉnh ngày 8.9, Bí thư Tỉnh ủy Hồ Quốc Dũng yêu cầu UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành liên quan và UBND các huyện, thị xã, thành phố xử lý rốt ráo vấn đề lấn chiếm đất đai, xây nhà trái phép trên tuyến đường ven biển và các tuyến đường lớn vừa hoàn thành. Địa phương nào để xảy ra vi phạm sẽ xử lý trách nhiệm người đứng đầu.
Theo Bí thư Tỉnh ủy Hồ Quốc Dũng, không có chuyện xã, huyện không biết xảy ra lấn chiếm đất đai, xây dựng nhà trái phép; vấn đề là có quyết liệt xử lý hay không. Cần làm rõ vì sao có sự thiếu quyết liệt này để đưa ra biện pháp xử lý, khắc phục, chấn chỉnh ngay.
“Hai bên đường mà cắm cọc là bắt đầu chiếm đất, chỉ 2 tháng sau thì móng nhà mọc lên. Nếu để lấn chiếm đất đai, xây dựng trái phép kéo dài không xử lý dứt điểm, khi Nhà nước triển khai các dự án, công trình thì xảy ra kiện tụng. Trường hợp người thực hiện hành vi lấn chiếm đất, xây dựng trái phép bị xử lý, họ thực hiện tháo dỡ thì cũng “huề vốn”. Trường hợp không bị xử lý thì họ giàu lên, mỗi lô đất kiếm cả bạc tỷ”, đồng chí Hồ Quốc Dũng nói.
VĂN LỰC - CHƯƠNG HIẾU