Kiến trúc sư Lê Phương & khát vọng “thép xanh”
Mong muốn tạo ra vật liệu xây dựng thân thiện môi trường, có khả năng ứng phó thiên tai, kiến trúc sư Lê Phương - Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty TNHH Thương mại Xây dựng T.M.N (TP Quy Nhơn) đã dẫn dắt công ty trở thành đơn vị tiên phong về thiết kế, sản xuất và lắp ráp các công trình làm bằng thép nhẹ LGS.
Kiến trúc sư Lê Phương
Tối 27.10, tại Nhà hát Lớn Hà Nội (TP Hà Nội), Liên hiệp các Hội KHKT Việt Nam phối hợp với Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và Bộ KH&CN tổ chức lễ tổng kết và trao giải thưởng Sáng tạo KHCN Việt Nam năm 2021. Trong số 45 công trình đạt giải, tỉnh Bình Định có 2 công trình đạt giải khuyến khích, trong đó công trình “Nhà màng thích ứng khí hậu, địa hình phục vụ nông nghiệp công nghệ cao” của kiến trúc sư Lê Phương. Nhân dịp này KTS Lê Phương đã trò chuyện với chúng tôi.
NHÀ CUNG CẤP LGS
Cho tới nay, Công ty TNHH Thương mại Xây dựng T.M.N (viết tắt là T.M.N) là DN đầu tiên tại Bình Định chuyên sản xuất và thi công hệ khung thép cường độ cao LGS (Light Gauge Steel).
* Sản xuất thép nhẹ LGS là công nghệ mới và khó, vì sao anh lại chọn điều đó?
- Được truyền nhiệt huyết và đam mê ngành xây dựng từ bố cùng với những kiến thức từ giảng đường đại học, tôi luôn khát khao tìm một loại thép chịu được điều kiện khí hậu của Việt Nam, thay thế vật liệu truyền thống vốn tiềm ẩn nhiều yếu tố độc hại do quá trình sản xuất và thay thế các sản phẩm thép nhập khẩu giá cao.
Thép nhẹ LGS là loại vật liệu gần như là mới nhất hiện nay trên thế giới, có nhiều ưu điểm. Công nghệ này cũng chỉ mới phổ biến ở Việt Nam vài năm gần đây và chưa có nhiều DN tiếp cận. Ở Bình Định, chưa có DN nào sản xuất được thép LGS. Vì vậy, nếu làm chủ được công nghệ này, tiềm năng mang lại rất lớn.
Nhà máy sản xuất thép LGS của T.M.N với hàng chục máy CNC laser các loại có thể thực hiện quy trình sản xuất đồng bộ. Ảnh: HH
* Ưu điểm của thép nhẹ LGS là gì?
Vì là thép nó nó chống cháy, chống mối mọt, chịu được độ ẩm cao, hơn nữa thép LGS có độ bền rất cao. Nhờ đó, hệ khung thép LGS có kết cấu vững chắc, khả năng chống chịu thiên tai tốt, cho phép linh hoạt đáp ứng được nhiều giải pháp thiết kế, thi công; mang lại hiệu suất xây dựng tốt hơn, thời gian thi công cũng ít hơn.
* Anh đã “chinh phục” công nghệ này như thế nào?
- Tôi đã dành khá nhiều thời gian để nghiên cứu về thép LGS khi làm các đề tài luận văn thạc sĩ ngành kiến trúc kỹ thuật công nghệ tại Malaysia và ngành kiến trúc khoa học tại Vương Quốc Anh. T.M.N đã tiếp nhận chuyển giao công nghệ sản xuất thép LGS của một công ty Mỹ. Tuy vậy, do điều kiện của mình nhiều hạn chế nên quy trình sản xuất thép LGS của công ty hiện chỉ có thể áp dụng 50% công nghệ chuyển giao, 50% còn lại là do chúng tôi tự nghiên cứu phát triển thêm cho phù hợp với điều kiện địa hình của địa phương. Hiện, chúng tôi đã xây dựng nhà máy sản xuất thép LGS ngay tại TP Quy Nhơn.
ĐA DẠNG SẢN PHẨM
T.M.N đang ngày càng khẳng định vị thế DN sản xuất và cung cấp hệ khung thép cường độ cao LGS hàng đầu trên cả nước khi đa dạng hóa sản phẩm, cho ra đời các gói giải pháp chất lượng cao.
* Anh có thể giới thiệu đôi nét về “Nhà màng thích ứng khí hậu, địa hình phục vụ nông nghiệp công nghệ cao”?
- Giải pháp là đề tài nghiên cứu tôi thực hiện ở Anh năm 2012, đây là giải pháp chủ yếu dùng phục vụ nông nghiệp công nghệ cao. Ưu thế lớn nhất của giải pháp là chống gió bão, có thể thích nghi các điều kiện khí hậu cực đoan như mưa, gió, bão, lũ, sạt lở… và ứng dụng đa dạng địa hình. Ưu điểm giải pháp là có thể ứng dụng cho cả trồng trọt, chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản, đặc biệt phù hợp phục vụ nuôi tôm theo công nghệ Biofloc, Semi-Biofloc, hay quy trình canh tác hữu cơ.
Khác với các sản phẩm nhà màng hiện có trên thị trường, kết cấu giàn của chúng tôi có khả năng vượt nhịp lớn, không cần bố trí trụ chống đỡ. Nhờ vậy, tạo được khoảng không gian trống cần thiết để hỗ trợ lắp đặt các giàn treo, thiết bị IoT, thiết bị cảm biến, các sản phẩm cơ khí, máy móc khác. Đặc biệt, với kết cấu khung giàn chịu lực tốt, chúng tôi còn thiết kế lắp đặt bể chứa nước mưa gắn trên khung nhà màng phục vụ tưới tiêu.
Giải pháp “Nhà màng chống bão” được triển khai ứng dụng tại Trạm nghiên cứu thực hiện KH&CN thuộc Trung tâm Thông tin – Ứng dụng KH&CN, Sở KH&CN. Ảnh: HH
* Vậy các gói giải pháp dành cho nhà ở thế nào?
- Thế mạnh của T.M.N là cung cấp các gói giải pháp khung thép tiền chế phục vụ nhà ở cho nhiều phân khúc từ cao cấp đến bình dân, đặc biệt là phân khúc nhà giá rẻ ở những vùng ảnh hưởng biến đổi khí hậu, vùng sâu vùng xa. Với dạng nhà lắp ghép này, chúng tôi sử dụng hệ khung thép tiền chế và sàn bê tông xốp siêu nhẹ thay thế cho cách đổ cột và đổ trần bê tông như truyền thống.
Trên thực tế chúng tôi đã triển khai nhiều gói giải pháp hỗ trợ nhà ở cho người dân ở nông thôn, nhất là vùng sâu vùng xa. Nhìn chung, giải pháp công nghệ này vừa nhanh, tiện lợi vừa đảm bảo yêu cầu chất lượng, chỉ tiêu môi trường, đáp ứng tiêu chí phục hồi sau thiên tai, đặc biệt phù hợp ở những vùng xa xôi hẻo lánh khó tiếp cận, chi phí hợp lý.
* Vậy còn các gói giải pháp khác?
- Công nghệ thép nhẹ LGS còn cho phép chúng tôi ứng dụng thiết kế hệ khung thép phục vụ nhiều công trình khác như: nhà xưởng, khu triển lãm, khu bảo tồn giống, bệnh viện dã chiến… Điển hình là công trình mái vòm của Trạm quan sát thiên văn phổ thông thuộc Trung tâm Khám phá khoa học và đổi mới sáng tạo (Sở KH&CN) là công trình khá phức tạp, đòi hỏi sự tỉ mỉ, kỹ lưỡng và độ chính xác cao. Khó nhất là thiết kế mái vòm làm sao tự động đóng mở. Chúng tôi đã nghiên cứu gắn các cảm biến trên khung mái vòm. Mỗi khi thời tiết xấu hoặc có mưa, cảm biến sẽ truyền tín hiệu để mái vòm lập tức đóng lại nhằm bảo vệ kính thiên văn. Chúng tôi rất tự hào vì là đơn vị trong nước đầu tiên thiết kế và thi công một công trình phức tạp như vậy mà trước đây đều do các công ty ở nước ngoài thực hiện.
Một mẫu nhà khung thép tiền chế do T.M.N sản xuất. Ảnh: HH
CÔNG NGHỆ ĐỒNG BỘ
Không chỉ sản xuất thép nhẹ, T.M.N còn xây dựng một quy trình công nghệ đồng bộ từ khâu thiết kế, sản xuất, lắp ráp đến khâu tương tác với khách hàng.
* Điểm khác biệt của T.M.N với các DN sản xuất nhà lắp ghép khác?
- Trước hết, hệ khung thép của T.M.N được làm bằng thép nhẹ LGS. Kế đến là T.M.N chuẩn hóa quy trình từ sản xuất đến dịch vụ. Đầu tiên, chúng tôi thực hiện thiết kế bản vẽ trên máy tính, rồi chuyển các thông số kỹ thuật sang bộ phận sản xuất. Tại đây, chúng tôi ứng dụng công nghệ module hóa để sản xuất các thanh module dựa trên nhiều kích thước, quy cách khác nhau. Các thanh module được sản xuất hàng loạt và được gia công chính xác bằng máy CNC laser nên khi kết hợp sẽ hoàn toàn khớp nhau. Các chi tiết sau đó được mang tới địa điểm thi công, lắp ghép theo bản mẫu. Các thanh module đều có in mã số, nhờ vậy bộ phận thi công, đặc biệt là thợ hay khách hàng có thể tra theo bản vẽ lắp vào dễ dàng.
Với mảng dịch vụ, chúng tôi nghiên cứu xây dựng một phần mềm riêng. Phần mềm ứng dụng công nghệ thực tế ảo để khách hàng có thể quan sát công trình ở nhiều góc cạnh khác nhau, tương tác ngay trên điện thoại di động. Nếu phát hiện thiếu sót hay muốn điều chỉnh chi tiết có thể bổ sung ngay.
Kiến trúc sư Lê Phương (hàng trước, ngoài cùng bên trái) và PGS.TS Nguyễn Thị Vương Hoàn (hàng trước, thứ tư từ phải sang) nhận giải khuyến khích Giải thưởng Sáng tạo KHCN Việt Nam năm 2021.
* Nhu cầu thị trường với sản phẩm nhà lắp ghép của công ty thế nào?
- Sau khi giới thiệu sản phẩm LGS tại 10 tỉnh, thành lớn trong nước, ngay lập tức chúng tôi đã nhận được rất nhiều hợp đồng, trong đó có nhiều khu du lịch, khu đô thị lớn ở trong nước đề nghị được hợp tác.
Đặc biệt sau dịch bệnh, khách hàng tìm mua sản phẩm tăng đột biến vì sản phẩm giúp rút ngắn thời gian thi công, bền, sản xuất được đồng loạt và chi phí hợp lý. Với công suất thép tối đa 100 tấn/ngày và nhờ công nghệ đồng bộ hóa, chúng tôi có thể cung cấp vài chục căn nhà mỗi ngày.
* Mục tiêu chiến lược của T.M.N trong những năm tới là gì?
- Thời gian tới, chúng tôi tiếp tục đẩy mạnh các dự án nhà ở phân khúc giá rẻ, chủ yếu ở vùng sâu vùng xa, vùng biến đổi khí hậu. Mỗi căn nhà dạng này với diện tích 32 m2 thường có giá từ 60 - 70 triệu đồng.
Ngoài ra, chúng tôi cũng thúc đẩy thị trường xuất khẩu ra nước ngoài. Hiện T.M.N đang làm việc với một đối tác ở Mỹ cung ứng gần 1.500 căn nhà ứng phó thiên tai.
HỒNG HÀ