Xuân về rộn tiếng trống tuồng

Mùa xuân là mùa của lễ hội. Sau hai năm bị ảnh hưởng dịch bệnh, xuân Quý Mão 2023, các hoạt động văn hóa được tổ chức gắn với các lễ hội như lễ hội cầu ngư, lễ thanh minh… Và theo đó, tiếng trống chầu, giọng hát tuồng lại rộn vang tại nhiều địa phương trong tỉnh…

Dịp tết Nguyên đán Quý Mão 2023, Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh là đơn vị nghệ thuật ra quân sớm với nhiều “sô” diễn của cả hai đoàn nghệ thuật (Đoàn tuồng Đào Tấn và Đoàn ca kịch bài chòi Bình Định). Riêng Đoàn tuồng Đào Tấn, sau khi tham gia biểu diễn chương trình nghệ thuật đặc biệt kỷ niệm 93 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3.2.1930 - 3.2.2023) và đón xuân Quý Mão 2023 vào đêm giao thừa, còn biểu diễn chương trình nghệ thuật tổng hợp chào xuân Quý Mão tối mùng 2 Tết tại Quảng trường Nguyễn Tất Thành (TP Quy Nhơn). Từ mùng 4 - 5 Tết, Đoàn tuồng Đào Tấn biểu diễn tại huyện Tây Sơn nhân Lễ hội kỷ niệm 234 năm Chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa. Từ đó đến nay, Đoàn lưu diễn liên tục.

Ông Nguyễn Văn Ngọc, Phó Giám đốc Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh, cho biết: Sau khi phục vụ Lễ hội kỷ niệm 234 năm Chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa, hai đêm tiếp theo mùng 6 - 7 Tết, Đoàn tuồng Đào Tấn đã có hai đêm lưu diễn tại xã Tây Bình (huyện Tây Sơn). Hiện tại, Đoàn đang diễn tại Lễ hội cầu ngư vạn đầm Xương Lý, xã Nhơn Lý (TP Quy Nhơn), dự kiến diễn từ mùng 10 - 17 tháng Giêng. Sau đó, sẽ diễn tại xã Phước Thuận (huyện Tuy Phước) từ ngày 18 - 20 tháng Giêng. Xuyên suốt từ nay đến hết quý I/2023, Đoàn tuồng Đào Tấn có lịch diễn lần lượt phục vụ ở Tây Sơn, Tuy Phước, Quy Nhơn và Phù Mỹ.  Tùy theo yêu cầu người dân tại các điểm diễn mà Đoàn sẽ lên kịch mục nhưng được bà con hâm mộ nhất vẫn là những vở như: Cổ Thành, Tam hạ Nam Đường, Phùng Kỳ soán đế, Tam hùng kiệt…

Đoàn tuồng Trần Quang Diệu biểu diễn tại xã Nhơn Hải (TP Quy Nhơn). Ảnh: ĐOAN NGỌC

Nhiều đoàn tuồng không chuyên trong tỉnh cũng nhận được nhiều “tờ” (hợp đồng) và tất bật “chạy sô” tại những điểm diễn lễ cúng thanh minh, lễ hội cầu ngư. Ngay từ mùng 1 - 2 Tết, Đoàn tuồng Nhơn Hưng đã ra quân biểu diễn tại Quảng trường TX An Nhơn. Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Minh Toàn (nghệ danh Minh Lưỡng), Trưởng Đoàn tuồng Nhơn Hưng, chia sẻ: “Sau khi biểu diễn mùng 1 - 2 Tết, chúng tôi có lịch biểu diễn tại xã Nhơn Mỹ (TX An Nhơn), rồi phường Ghềnh Ráng (TP Quy Nhơn). Sau hai điểm này, đoàn sẽ đến Gia Lai biểu diễn. Nói chung trong tháng Giêng, chúng tôi gần như kín lịch diễn”.

Sáng 12 tháng Giêng (ngày 2.2), Đoàn tuồng Trần Quang Diệu đến dựng sân khấu tại Thanh Minh Tự ở xã Nhơn Hải (TP Quy Nhơn) để chuẩn bị biểu diễn tại đây xuất hát thứ lễ vào buổi chiều cùng ngày và 3 đêm tiếp theo. Nghệ nhân Phan Ngọc Bạn, Trưởng Đoàn tuồng Trần Quang Diệu, tâm tình: “Đoàn bắt đầu diễn từ hôm mùng 8 - 10 tháng Giêng tại phường Nhơn Hòa (TX An Nhơn). Sau đó là đến diễn ở xã Nhơn Hải. Năm nay, phần lớn các đoàn tuồng nhận “tờ” diễn trong tháng Giêng, như đoàn chúng tôi cũng chưa nhận thêm “tờ”, nhưng từ tháng Giêng đến tháng 3 âm lịch là mùa lễ hội cầu ngư, cúng thanh minh, mình vừa diễn vừa khai thác thêm “tờ” để diễn nên cũng không lo lắm!”.

Đoàn tuồng Ngô Mây tất bật “chạy sô” ngay từ đầu năm.  Ảnh: ĐOAN NGỌC

Đoàn tuồng Ngô Mây cũng xuất quân diễn tại xã đảo Nhơn Châu (TP Quy Nhơn) từ mùng 3 - 6 Tết. Rồi đến diễn tại phường Hoài Hương (TX Hoài Nhơn) từ mùng 6 - 9 tháng Giêng. Sau đó, đoàn có thêm nhiều “sô” diễn tại Vĩnh Lợi (xã Mỹ Thành, huyện Phù Mỹ) và xã Phước Lộc, huyện Tuy Phước….

Mùa xuân là mùa lễ hội, cũng là mùa vui của các diễn viên tuồng. Nghệ nhân Trần Thiện Thanh, diễn viên Đoàn tuồng Ngô Mây, tươi cười nói: “Sau hai năm bị ảnh hưởng dịch bệnh thì Tết này là vui nhất, bởi các hoạt động văn hóa, lễ hội diễn ra nhiều. Đoàn tuồng Ngô Mây nhận được nhiều “tờ” trong tháng Giêng, anh em trong đoàn ai cũng vui, vừa đi diễn giữ nghề, vừa có thu nhập. Vui hơn nữa là sân khấu tuồng sáng đèn mỗi đêm được đông đảo khán giả đến thưởng thức, tiếng trống chầu giục giã cùng tiếng hát tuồng vang vọng đến tận khuya…”.       

ĐOAN NGỌC