Thu hút học sinh giỏi vào Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn:
Còn nhiều trở ngại
Dù đóng góp nhiều thành tích cho Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn, nhưng lượng học sinh ở các huyện dự thi vào trường không nhiều. Đường đến trường chuyên của học trò trường huyện vẫn còn nhiều trở ngại.
Theo Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn Phạm Quang Bắc, học sinh ở huyện chiếm đến 7/14 học sinh giỏi của trường từng lọt vào vòng thi chọn đội tuyển Quốc gia thi Olympic quốc tế, trong khi lượng học sinh đầu vào chỉ chiếm 1/4. “Đạt giải học sinh giỏi quốc gia thì năng lực của học sinh chiếm tới 60-70%. Đó thật sự là những em rất giỏi. Học sinh ở thành phố đã bị “khai phá” hết rồi và có thể bị tận dụng hết khả năng khá sớm. Trong khi ở các huyện môi trường học tập chưa tốt, nếu có sự đầu tư đúng mức thì các em giỏi sẽ rất phát triển”, ông Bắc khẳng định.
Không quá 30%!
Ở năm đầu tiên mới thành lập (năm 2000), lượng học sinh các huyện đậu vào Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn khá đông, trên 50%. Tuy nhiên, những năm gần đây, tỉ lệ này đã giảm đáng kể. Trừ năm học 2012-2013, tỉ lệ này ở mức 41,6% (138/331 chỉ tiêu tuyển đầu vào là học sinh trường huyện), còn lại chưa khi nào đạt đến 30%. Năm học 2011-2012, trường tuyển 261 học sinh, nhưng chỉ có 67 học sinh ở huyện (chiếm 25,6%). Năm học 2013-2014, trường tuyển 335 học sinh, chỉ có 85 học sinh trường huyện (chiếm 25,3%). Và mới đây nhất, năm học 2014-2015, chỉ có 73/282 chỉ tiêu là học sinh ở các trường huyện (chỉ chiếm 25,8%).
Không chỉ thế, có những học sinh đã thi đậu vào trường vẫn bỏ vào học các trường chuyên ở TP Hồ Chí Minh. Riêng năm 2014-2015, đã có 3 em xin “đi”, 1 là thủ khoa trường, 1 thủ khoa lớp chuyên Hóa và 1 học sinh rất giỏi ở lớp Toán. Lê Hoàng Vinh (cựu học sinh Trường THCS Bồng Sơn, Hoài Nhơn) - một trong những thí sinh đạt điểm cao nhất trong kỳ thi tuyển sinh vào Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn năm 2014, đã chọn Trường Phổ thông Năng khiếu - ĐH Quốc gia TP Hồ Chí Minh. “Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn có các giáo viên ở trình độ cao và môi trường học tập rất tốt. Tuy nhiên, em quyết định học ở TP Hồ Chí Minh vì Trường Phổ thông năng khiếu có thành tích cao trong cả nước, em hy vọng cũng sẽ đạt được những thành tích như các anh chị đi trước”, Vinh chia sẻ.
“Chúng tôi muốn giữ học sinh giỏi nhất trong đợt thi đầu vào để đầu tư đào tạo sau này mà không được. Mặt khác, cũng có học sinh đạt giải cao ở cuộc thi cấp tỉnh môn Vật lý, dù trường đã “mời” và tạo điều kiện hết mức nhưng em đó vẫn không thi với lý do là ở xa, không có điều kiện”, ông Bắc cho hay.
Nhiều trở ngại
Có một thực tế là cơ hội vào đại học bây giờ không còn khó khăn như xưa, với sự ra đời ngày càng nhiều các trường đại học, vì thế việc chọn môi trường tốt để học không quá bức thiết. Bên cạnh đó, việc môn tiếng Anh thường xuyên chọn là môn thi đầu vào cũng gây khó khăn cho học sinh trường huyện.
Song, theo nhiều cán bộ quản lý giáo dục, nguyên nhân quan trọng nhất là điều kiện kinh tế và tâm lý phụ huynh. Nhiều gia đình ở khu vực nông thôn còn khó khăn, cho con vào Quy Nhơn học thì phải thuê nhà trọ, mỗi tháng cũng mất chừng 300-500 ngàn đồng, bởi chỗ ở nội trú không đáp ứng đủ nhu cầu. “Đó là chưa kể tâm lý phụ huynh không yên tâm khi cho con vừa học xong lớp 9 phải xa nhà, không được nội trú, rất khó quản lý sinh hoạt của các cháu”, Phó trưởng phòng GD&ĐT huyện Phù Mỹ Lương Thị Xuân Tâm phân tích. Ngay cả những người công tác trong ngành Giáo dục cũng e ngại khi quyết định cho con vào thành phố học khi các em còn quá nhỏ.
Ông Bắc cho biết, dù rất ít, nhưng cũng đã có trường hợp vì không có chỗ ở nội trú nên gia đình các em rút đơn cho con về học gần nhà. Đây là chuyện rất đáng tiếc. Khó khăn này sẽ được khắc phục khi tháng 8 tới, khu nội trú mới với 240 chỗ của Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn sẽ được đưa vào sử dụng. Ngoài việc giải quyết nhu cầu chỗ ở cho học sinh nội trú, khu ký túc xá này còn có các phòng chức năng phục vụ học tập, thí nghiệm, sân tập thể dục thể thao.
“Năm học 2014-2015, học sinh các huyện của toàn trường là 296 em. Có khu nội trú mới thì sẽ giải quyết hết chỗ ở nội trú cho học sinh. Hy vọng bắt đầu từ năm nay, khi có khu nội trú mới thì trường có thể thu hút nhiều hơn học sinh giỏi ở các huyện”, ông Bắc bày tỏ.
Đặt vấn đề về chất lượng đào tạo của trường có ảnh hưởng đến sự thu hút học sinh giỏi ở huyện, ông Phạm Quang Bắc cho biết, thành tích của Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn trong vài năm gần đây tương đối ổn định. Trong kỳ thi tuyển sinh đại học năm 2013, trường có 4 học sinh đạt danh hiệu thủ khoa trường đại học và 10 thủ khoa khối, ngành; được xếp hạng 10/200 trường THPT trong cả nước có kết quả thi đại học tốt nhất. Trước đó 1 năm, trường xếp thứ 5, chỉ đứng sau các trường chuyên nằm trong khối các trường đại học lớn của Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và Đà Nẵng.
MAI HOÀNG