Hồn võ

Về thăm vùng đất Võ, du khách đều muốn xem biểu diễn võ cổ truyền Bình Định, nhất là những bài quyền được xem là xuất phát từ đất Võ do các vương tướng thời Tây Sơn sáng tạo và lưu truyền như Hùng kê quyền (tương truyền là của Đông định vương Nguyễn Lữ sáng tác), hoặc Song phượng kiếm của Nữ đô đốc Bùi Thị Xuân… Tuy nhiên, sau khi xem xong không ít người thất vọng về cách biểu diễn của một số võ sĩ, võ sinh. Họ bảo “múa võ” chứ không phải diễn võ.

Nhận xét trên hàm ý rằng bên cạnh những bài quyền trình diễn đẹp mắt, vẫn còn võ sĩ, võ sinh biểu diễn bài võ còn nhợt nhạt, thiếu “lửa”. Diễn võ là phải thể hiện bài võ đúng như tinh thần của nó. Chẳng hạn, khi biểu diễn Hùng kê quyền mà võ sinh không thể hiện được uy lực như “con gà chọi” trong các động tác thì coi như chưa thành công. Nhân bàn chuyện này, một du khách có lẽ là người biết võ nghệ nói với tôi: “Các em biểu diễn nhiều quá nên mệt, các động tác dường như thiếu cái hồn của võ”. vị khách này chân tình: “Người ta nói văn ôn, võ luyện là vậy. Mà luyện cũng không phải là thuộc hết bài võ, mà luyện để có một sức lực dồi dào, một nội công mạnh mẽ trong các động tác. Mỗi đòn đánh ra, thu vào đều tổn hao sức lực. Nếu ai không có sức đầy đủ thì khó mà biểu diễn trọn vẹn bài võ…”.

Vốn là người đất Võ, tôi đem chuyện này hỏi một võ sư được vị này tán đồng và cho biết thêm: “Ngày xưa đi học võ tôi phải luyện nhiều lắm, từ việc rèn các bộ ngựa cho đúng chuẩn, vững vàng, đến luyện sức khỏe, đôi mắt nhìn... Có khỏe thì mới thực hiện các động tác nhanh, mạnh, chính xác. Nếu ai tập để đánh đài càng phải “luyện phong”, chứ học bao nhiêu bài, thế mà không có sức khỏe dẻo dai thì cũng như không. Do đó, trong võ cần học từ thấp đến cao. Môn sinh mới vào không thể học ngay các bài “nặng đô” như Hùng kê quyền, Ngọc trản, Miêu tẩy diện… mà nội công phải đến mức độ nào đó mới luyện được các bài quyền này”.

Chỉ còn hơn một ngày nữa là Liên hoan Quốc tế Võ cổ truyền Việt Nam lần thứ V-Bình Định 2014 khai mạc. Với chủ đề “Bảo tồn và phát triển võ cổ truyền Việt Nam”, hy vọng Liên hoan sẽ đem lại những ấn tượng đẹp trong lòng những đoàn về dự và khán giả về một nền võ thuật cổ truyền Việt Nam nói chung và Bình Định nói riêng. Đây là dịp để võ cổ truyền Bình Định phô diễn nét đẹp, độc đáo của mình. Mong rằng, mỗi võ sĩ, võ sinh khi tham gia biểu diễn nỗ lực truyền đến người xem nét tinh hoa, “hồn vía” của võ cổ truyền Bình Định.

Khoa Văn