Lắng nghe tiếng trẻ thơ
Định kỳ 2 năm 1 lần, Diễn đàn trẻ em cấp tỉnh được tổ chức. Năm nay, Diễn đàn tiếp tục là nơi để các em được bày tỏ cách nhìn của mình về nhiều vấn đề trong đời sống, đặc biệt là sự quan tâm đến trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt.
Diễn đàn trẻ em năm 2014 được Sở LĐ-TB&XH và Tỉnh đoàn phối hợp tổ chức tại Trung tâm Hoạt động Thanh thiếu nhi tỉnh trong đêm 29 và sáng 30.7, với chủ đề: “Hãy hành động vì một xã hội không bạo lực, không xâm hại trẻ em. Chung tay bảo vệ, chăm sóc trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt”. Tham gia Diễn đàn có 100 học sinh trong độ tuổi 10-16 có thành tích cao trong học tập và có kinh nghiệm hoạt động Đội của các huyện, thị xã, thành phố.
Đừng tự hủy hoại tương lai
Tham gia Diễn đàn, mỗi huyện, thị xã, thành phố cử một đội với các hình thức thể hiện: tiểu phẩm, hát, múa, hò, vè, thuyết trình…. Nhiều đội đã xây dựng được tiểu phẩm hay, mang thông điệp ý nghĩa, đặc biệt là chủ đề quan tâm, chăm sóc trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt. Trong đó, để lại nhiều ấn tượng nhất có lẽ là tiểu phẩm “Không được quyền hủy hoại tương lai của chính mình” của đội Tây Sơn.
Buổi đối thoại trong khuôn khổ của Diễn đàn được tổ chức vào sáng 30.7, với sự tham gia của đại diện Sở LĐ-TB&XH, Sở VH-TT&DL, Sở Tư pháp, Sở Y tế, Sở GD&ĐT, Công an tỉnh, Tỉnh đoàn và Hội LHPN tỉnh.
Nam - nhân vật chính của câu chuyện, từng là một học sinh giỏi. Cha mẹ thành đạt, nhưng rồi mâu thuẫn nảy sinh khi người cha có “bồ nhí”. Chứng kiến những mâu thuẫn không thể hàn gắn, Nam bỏ học đi bụi, dù cô giáo chủ nhiệm hết lòng khuyên nhủ. Một buổi tối thứ 7 vạ vật ở công viên, chứng kiến cảnh một gia đình hạnh phúc, cậu bé như sực tỉnh. Nam tìm về nhà cô giáo, để nghe cô nhỏ nhẻ phân tích: “Bố mẹ em đã ly hôn, nhưng không phải vì thế mà lại hủy hoại tương lai của chính mình”.
4 cảnh rời rạc, chậm rãi tạo ra cảm giác chúng chẳng ăn nhập gì với nhau. Suốt 10 phút, cả hội trường lặng im. Không một câu khẩu hiệu, không một điều luật, không một lời khuyên. Chỉ có những bóng người lặng lẽ trên sân khấu, nhưng đã gieo vào lòng người nỗi day dứt khôn nguôi. Và, đã có rất nhiều người đưa tay lau khóe mắt. Đó là những giọt nước mắt xúc động thật sự.
Cô giáo Phan Thị Bình Yên, Trường THCS Võ Xán, tác giả kịch bản của tiểu phẩm nói trên tâm sự rằng, tiểu phẩm được hình thành từ những câu chuyện trong thực tế. Cha mẹ ly hôn, nhiều em thay đổi tâm lý, từ học sinh ngoan thành cá biệt. “Không chỉ muốn mọi người quan tâm hơn đến cuộc sống của trẻ, chúng tôi còn “đánh động” bản thân các em phải vượt qua khó khăn, không đánh mất tương lai của chính mình”, cô Yên chia sẻ.
Bên cạnh câu chuyện sâu sắc của đội Tây Sơn, đội Hoài Ân cũng mang đến Diễn đàn một câu chuyện cảm động với tiểu phẩm “Ngọn nến”. Một thằng bé bán nến dạo nhường cho em mẩu bánh mì trong một ngày mưa gió. Cô bé nằn nì anh ăn cùng, không lại đói, sức đâu mà đi bán nến. Trước đó, cô bé mồ côi này đã bị cảm lạnh vì nhường áo mưa cho một người bạn không quen biết. Gặp lại người bạn tốt bụng, cô bé kia lén lấy 100 ngàn mẹ cho để mua hết số nến của người anh. Một cái kết có hậu đã đến với những người có lòng nhân ái. Hai anh em được đưa vào cơ sở bảo trợ xã hội, được nuôi dưỡng và chăm sóc trong tình người chứa chan.
Một điều dễ nhận thấy là bên cạnh một vài tiểu phẩm có ý tưởng kịch bản tốt, vẫn còn nhiều đội đi theo lối mòn. “Mô típ” Ngọc Hoàng - Bao Công - quan huyện xử án được nhiều đội sử dụng để chuyển tải thông điệp khá khô cứng. Tuy nhiên, cũng không thể đòi hỏi quá cao ở những diễn viên không chuyên nhỏ tuổi. Điều đáng ghi nhận ở Diễn đàn lần này chính là sự tham gia nhiệt tình, vô tư của các em.
Lắng nghe và chia sẻ
Buổi đối thoại trong khuôn khổ của Diễn đàn được tổ chức vào sáng 30.7, với sự tham gia của đại diện Sở LĐ-TB&XH, Sở VH-TT&DL, Sở Tư pháp, Sở Y tế, Sở GD&ĐT, Công an tỉnh, Tỉnh đoàn và Hội LHPN tỉnh. Nhiều vấn đề quan trọng, liên quan mật thiết đến công tác bảo vệ - chăm sóc trẻ em đã được nêu ra. Em Sô Yến Minh (ở huyện Vân Canh) bày tỏ sự lo ngại trước tình trạng làm giấy khai sinh cho trẻ em người dân tộc thiểu số thường rất muộn, ảnh hưởng đến quyền lợi của các em. Ông Nguyễn Quốc Khánh, Trưởng phòng Phổ biến giáo dục pháp luật (Sở Tư pháp) cho rằng, trách nhiệm này thuộc về cán bộ tư pháp - hộ tịch của xã. “Chúng tôi sẽ tăng cường kiểm tra, đôn đốc để việc cấp giấy khai sinh kịp thời, đảm bảo cho mọi trẻ em đều được hưởng quyền lợi chính đáng của mình”, ông Khánh khẳng định.
“Phần lớn câu trả lời của đại diện các sở, ngành đã làm các em hài lòng. Tuy nhiên, vẫn còn những vấn đề chưa được giải quyết rốt ráo. Lắng nghe trẻ em không chỉ thực hiện trong khuôn khổ của một diễn đàn. Chúng tôi sẽ thường xuyên ghi nhận và chuyển đến cơ quan chức năng những ý kiến của trẻ em trong tỉnh”
Ông PHAN NHƯ HẢI, Quyền Giám đốc Sở LĐ-TB&XH
Trước sự quan tâm của nhiều học sinh về tình trạng bạo lực, phạm pháp ở lứa tuổi học đường, Thượng tá Lâm Cự Hiếu, Trưởng phòng PC45, Công an tỉnh, thông tin: Trong 6 tháng đầu năm 2014, toàn tỉnh xảy ra 109 vụ với 190 trẻ em vi phạm pháp luật hình sự. Dù số vụ có giảm, nhưng vẫn gây nhức nhối trong xã hội, nhất là hành vi trộm cắp, cố ý gây thương tích, đánh bạc, sử dụng ma túy.
“Đối tượng vi phạm chủ yếu rơi vào học sinh cá biệt, hoàn cảnh khó khăn, gia đình bất ổn, bỏ học. Cơ quan Công an đã xây dựng nhiều mô hình quản lý, giáo dục thanh thiếu niên vi phạm pháp luật. Những đối tượng “bất hảo” đều được quản lý, giáo dục; kịp thời ngăn chặn, xử lý nghiêm hành vi phạm pháp để răn đe”, Thượng tá Hiếu cho hay.
Bên cạnh những mối lo chung, nhiều học sinh cũng kể những câu chuyện cụ thể. Em Võ Trần Nhật My (ở An Nhơn) có người chị hát hay, nhưng cha mẹ nhất quyết không cho tham gia các chương trình văn nghệ vì sợ ảnh hưởng đến học tập. Phó Bí thư Tỉnh đoàn Nguyễn Minh Triết phân tích, đối với các em, nhiệm vụ quan trọng nhất là học tập. Khi muốn tham gia các hoạt động ngoại khóa, văn nghệ - thể thao, các em phải biết cách bố trí thời gian cho phù hợp, để đảm bảo sức khỏe và không ảnh hưởng đến học tập.
“Về phía tổ chức Đoàn, chúng tôi sẽ nhắc nhở cán bộ đoàn cơ sở tổ chức các hoạt động phù hợp hơn với từng đối tượng cụ thể. Đồng thời, cử người tìm hiểu, vận động khi có phụ huynh chưa thông hiểu, cản trở con tham gia sinh hoạt tập thể”, anh Triết chia sẻ.
MAI LÂM - KIM CƯƠNG