Một nghệ nhân đam mê giữ lửa dân ca, bài chòi
Những năm qua, phong trào hát dân ca, bài chòi dân gian ở TX An Nhơn được gìn giữ, lưu truyền bởi những nghệ nhân giàu đam mê, tâm huyết. Một trong những hạt nhân như vậy là chị Phạm Thị Phương Nga, ở khu phố Tân Hòa, phường Nhơn Hòa, TX An Nhơn.
Chị Phạm Thị Phương Nga nhận danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú (tháng 4.2023). Ảnh: NVCC
Chị Nga cho biết: Tôi sinh ra và lớn lên ở xã Phước Quang, huyện Tuy Phước, từ nhỏ đã thấm đẫm tiếng hát ru ầu ơ, những chương trình dân ca và nhạc cổ truyền trên sóng phát thanh. Tình yêu dành cho nghệ thuật dân gian cứ lớn dần trong tôi. Năm 1999, sau khi lập gia đình với anh Nguyễn Đình Đa, tôi về làm dâu tại khu phố Tân Hòa, phường Nhơn Hòa. Mặc dù bận bịu với con nhỏ nhưng được chồng động viên, hỗ trợ, tôi vẫn học hỏi và tập luyện, ngày càng thuần thục hơn những làn điệu dân ca, bài chòi và tham gia rất nhiều hội thi, liên hoan từ phường đến tỉnh. Tiêu biểu như năm 2002, tham gia Liên hoan giọng hát hay dân ca các dân tộc trên sóng phát thanh toàn quốc do Đài Tiếng nói Việt Nam tổ chức, tôi giành được danh hiệu Diễn viên xuất sắc.
Sau nhiều năm gắn bó với dân ca, bài chòi, vừa học vừa trình diễn, chị Nga vừa truyền dạy nghệ thuật hát dân ca, bài chòi cho nhiều người. Đặc biệt trong số đó có cả chồng chị. Nhờ đó năm 2013, vợ chồng chị cùng tham gia và giành luôn 2 giải A cá nhân và giải A hát ru đôi nam nữ tại Liên hoan hát ru và hát dân ca TX An Nhơn. Tình yêu dân ca, bài chòi lớn dần và chị Nga còn đưa làn điệu bài chòi vào trong nhiều tiểu phẩm để tham gia nhiều hội thi, liên hoan. Nhiều tiểu phẩm dự thi được viết và dàn dựng theo thể loại kịch nói, nhưng nhờ chị Nga sáng tạo lồng ghép bài chòi vào trở nên mới lạ, hấp dẫn, được cả khán giả và ban giám khảo tán thưởng…
Năm 2022, UBND và Hội LHPN phường Nhơn Hòa phối hợp thành lập CLB Dân ca, bài chòi, anh Nguyễn Đình Đa, chồng chị được chọn làm chủ nhiệm CLB và chị là thành viên nòng cốt. Hiện nay, chị là thành viên CLB bài chòi TX An Nhơn. Sau gần 30 năm hoạt động nghệ thuật, cống hiến của chị Nga đã được ghi nhận mà danh hiệu Nghệ nhân ưu tú được Chủ tịch nước trao tặng vào tháng 4 vừa qua là một vinh dự to lớn.
Nghe hỏi về những mong ước, những ý tưởng và kế hoạch sắp tới, chị Nga sôi nổi chia sẻ: “Bài chòi dân gian đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại. Ở góc độ địa phương, tôi muốn đóng góp thật nhiều để CLB dân ca, bài chòi phường Nhơn Hòa có thêm nhiều sinh hoạt hữu ích, góp phần làm cho đời sống tinh thần ở địa phương sôi nổi hơn. Tôi hy vọng Nhà nước sẽ hỗ trợ để các nghệ nhân có thêm điều kiện truyền dạy bài chòi trong trường học thông qua việc lồng ghép trong các tiết học âm nhạc, các hoạt động ngoại khóa”.
XUÂN THẮM