Ðêm tháp cổ

Tản văn của NGUYỄN THỊ THANH

Bồng bềnh trăng. Bồng bềnh gió. Bồng bềnh mây. Bồng bềnh tôi đêm lang thang tháp cổ. Trăng hào phóng. Trăng hồn nhiên. Trăng thanh bình dát vàng lên tháp cổ. Mây nhẹ trôi. Tôi nhẹ trôi. Tháp cổ nhẹ trôi. Tôi men theo trăng. Men theo gió. Men theo mây. Men theo tháp cổ về với một vùng ký ức xa xôi.

Đêm vời vợi trăng. Trăng lóng lánh dát vàng lên phố. Phố bồi hồi cởi bỏ tấm áo choàng đen huyền bí để lộ ra nét vàng son một thuở. Tháp cổ rêu phong cũng bừng thức giấc hớp lấy ánh trăng. Trăng tan vào không gian. Tan vào từng mảng ký ức tưởng đã ngủ vùi trong quên lãng. Tháp Đôi bừng sáng. Tháp Đôi lưu giữ ký ức Champa một thời.

Sẽ thật đáng tiếc nếu bạn đến Quy Nhơn mà quên ghé thăm Tháp Đôi. Tháp Đôi hay còn gọi là tháp Hưng Thạnh, là một trong những công trình kiến trúc độc đáo của người Chăm, là một trong tám cụm tháp Chăm còn lại trên đất Bình Định.

Tranh của họa sĩ TRƯƠNG ĐÌNH DUNG

Tôi. Một người sống ở đất Quy Nhơn cũng đã đủ lâu để đi khắp phố phường. Đêm đi qua Tháp Đôi không thể không ngoái đầu nhìn vào. Và xin nói thật là tôi chưa một lần đến đứng dưới chân tháp. Chưa một lần dám sờ tay lên những viên gạch đã nhuộm đủ nắng gió thời gian. Tôi có một niềm riêng rằng nếu mình chạm tay vào tháp thì sự huyền bí thiêng liêng của riêng tôi với tháp sẽ không còn nữa.

Tôi có nhiều đêm lang thang rất gần với tháp; sự huyền bí của ngôi cổ tháp cuốn hút tôi. Tôi lắng nghe trong thanh âm của đêm. Của trăng. Của gió nhịp chảy của thời gian. Có điều gì chừng như thổn thức, chừng như giữ tôi lại trong thực tại trong khi tôi như bay vào ký ức mênh mông. Nơi có những cô gái Chăm múa điệu múa thần tiên. Tôi muốn lắng nghe lời thủ thỉ yêu thương của vì hoàng đế si tình Chế Mân thuở trước. Trăng nín thở. Tôi nín thở và tan vào đêm tháp Đôi huyền diệu. 

Tháp Đôi nằm cạnh Cầu Đôi như một sự sắp đặt của lịch sử và bàn tay con người để rồi hình tượng Tháp Đôi - Cầu Đôi đi vào nhiều tác phẩm thơ văn, ca dao trữ tình của người Quy Nhơn. “Cầu Đôi liền với Tháp Đôi/ Quanh năm quấn quýt như tôi với nàng”. Mỗi khi đi cùng tôi qua Tháp Đôi bạn thường đọc to hai câu ca dao ấy và nhìn tôi ý nhị. Tôi vờ như vô tình không nhận ra điều ánh mắt bạn muốn nói.

Tháp Đôi đứng đó như một chứng nhân của lịch sử với bao biến thiên thăng trầm. Nền văn hóa Champa rực rỡ một thời nay đã hòa chung trong dòng chảy văn hóa dân tộc nhưng vẫn lung linh một nét độc đáo riêng của Chiêm quốc ngàn xưa.

Trăng soi tháp cổ. Tháp cổ lóng lánh sắc vàng. Tôi chìm trong trăng. Thả hồn theo trăng. Mơ về thời hoàng kim Chiêm quốc. Trăng soi tháp cổ hay đang soi chiếu vào tâm hồn ta những giá trị văn hóa trường tồn. Đánh thức trong ta tình yêu và trách nhiệm trước những giá trị linh thiêng của một miền văn hóa.

Bạn hãy một lần ghé thăm Tháp Đôi nhé, rồi bạn sẽ có những giấc mơ huyền ảo của riêng mình.