Triển khai kế hoạch xử lý lấn, chiếm đất đai trên địa bàn tỉnh:
Xử lý dứt điểm trường hợp không đủ điều kiện cho phép tồn tại
Từ tháng 5.2024 trở đi, các địa phương phải ra quân xử lý tháo dỡ hoặc cưỡng chế những trường hợp lấn, chiếm đất đai không được phép tồn tại; trường hợp được phép tồn tại thì thực hiện việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Theo thống kê, đến ngày 31.3.2023, toàn tỉnh vẫn còn 7.313 trường hợp vi phạm lấn, chiếm đất đai, xây dựng trái phép chưa được xử lý; nhiều nhất là Quy Nhơn với hơn 2.000 trường hợp. UBND tỉnh đã triển khai kế hoạch thực hiện xử lý lấn, chiếm đất đai trên địa bàn tỉnh.
Một trường hợp vi phạm lấn, chiếm đất tại thị trấn Cát Tiến (Phù Cát) bị cơ quan chức năng tháo dỡ. Ảnh: M.H
Theo đó, từ tháng 7.2023, tỉnh tổ chức rà soát, thống kê và xử lý các vi phạm trước ngày 1.7.2014 và trường hợp lấn, chiếm từ ngày 1.7.2014 trở về sau. Đối với những vi phạm trước ngày 1.7.2014, trường hợp nào đủ điều kiện thì cho phép tiếp tục sử dụng đất thực hiện theo quy định tại Nghị định 43/2014/NĐ-CP của Chính phủ. Trường hợp không đủ điều kiện cho phép tồn tại (vi phạm quy hoạch, hoặc phát sinh từ ngày 1.7.2014 trở về sau), cấp huyện phải thông báo rõ nội dung gửi UBND cấp xã và người dân biết.
Riêng trường hợp lấn, chiếm từ ngày 1.7.2014 trở về sau, Nhà nước không công nhận quyền sử dụng đất, không cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Các địa phương thường xuyên kiểm tra tình hình sử dụng đất tại địa bàn quản lý để phát hiện kịp thời trường hợp lấn, chiếm đất đai mới phát sinh, và tổ chức kiểm tra trong ngày, buộc khôi phục lại tình trạng sử dụng đất ban đầu, tổ chức tháo dỡ nếu không chấp hành.
Kế hoạch xử lý vi phạm được quy định cụ thể mốc thời gian cho từng khâu, từng việc. Tỉnh cũng yêu cầu các địa phương chuẩn bị quỹ đất ở, quỹ nhà ở xã hội (nếu có), đề xuất chủ trương tái định cư, bán nhà ở xã hội nhằm đảm bảo an sinh xã hội (đối với trường hợp không có nơi ở nào khác trên địa bàn cấp huyện theo quy định).
Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nguyễn Tuấn Thanh cho hay, các huyện, thị xã, thành phố tổ chức ra quân kiểm tra, thống kê số trường hợp vi phạm, trường hợp đủ điều kiện tồn tại tiếp tục sử dụng đất thì UBND huyện, thị xã, thành phố thực hiện xử lý và thực hiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định của Luật Đất đai hiện hành; trường hợp không đủ điều kiện cho phép tồn tại thì phải xử lý dứt điểm. Đồng thời, chấn chỉnh công tác quản lý, thường xuyên kiểm tra phát hiện, ngăn chặn kịp thời trường hợp lấn, chiếm đất mới phát sinh. Chính quyền địa phương phải làm tốt công tác truyên truyền, phổ biến rộng rãi trong nhân dân để tạo sự đồng thuận người dân.
Đến năm 2023, huyện Phù Cát vẫn còn hơn 200 trường hợp vi phạm lấn, chiếm đất đai, trong đó một số vi phạm kéo dài tạo “điểm nóng” tại thị trấn Cát Tiến và các xã Cát Hải, Cát Khánh… Huyện đã thành lập Ban chỉ đạo xử lý lấn, chiếm đất đai, xây dựng công trình trái phép trên địa bàn, do Chủ tịch UBND huyện Nguyễn Văn Hưng làm trưởng ban. Ngày 12.7, huyện tổ chức hội nghị triển khai kế hoạch xử lý lấn, chiếm.
Ông Nguyễn Văn Hưng cho hay, để xử lý triệt để các vi phạm, các phòng chuyên môn của huyện phối hợp với cơ quan, đơn vị liên quan hướng dẫn các địa phương thực hiện xử lý; kịp thời tháo gỡ các vướng mắc phát sinh, nhất là trong cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Đặc biệt, các xã, thị trấn thành lập tổ công tác cấp xã, phối hợp với MTTQ và hội, đoàn thể tiến hành đợt ra quân tổng kiểm tra, tổ chức thực hiện xử lý lấn, chiếm đất đai; thống kê cụ thể từng thửa đất, diện tích đất công ích, đất do UBND cấp xã quản lý (chưa giao, chưa cho thuê) và đất được giao sử dụng, niêm yết công khai…
Tại TP Quy Nhơn - địa bàn nóng nhất tình trạng lấn, chiếm đất đai kéo dài, trong tháng 7 cũng đã triển khai kế hoạch xử lý lấn, chiếm đất đai đến các xã, phường. Chủ tịch UBND thành phố Ngô Hoàng Nam cho biết, tất cả các phường, xã đều thành lập tổ công tác cấp phường, xã trực tiếp triển khai thực hiện xử lý. Từ tháng 5.2024 trở đi tổ chức ra quân xử lý tháo dỡ hoặc cưỡng chế những trường hợp lấn, chiếm đất đai không được phép tồn tại. Đối với trường hợp vi phạm lấn, chiếm đất đai mới phát sinh, chính quyền sở tại phải kiểm tra phát hiện và xử lý buộc tháo dỡ hoặc cưỡng chế tháo dỡ ngay trong ngày.
Khung thời gian thực hiện xử lý vi phạm
Tháng 8.2023: Địa phương hoàn thành lập danh sách người sử dụng đất do lấn, chiếm niêm yết công khai, trong 15 ngày làm việc (lần 1).
Từ tháng 9 - 12.2023: Hoàn thành phân loại vi phạm.
Từ tháng 1 - 2.2024: Thông báo trường hợp được phép tồn tại, trường hợp buộc tháo dỡ.
Tháng 2.2024: Niêm yết danh sách công khai, trong 15 ngày làm việc (lần 2).
Tháng 3 - 5.2024: Cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho trường hợp được phép tồn tại.
Từ tháng 5.2024 trở đi: Tháo dỡ hoặc cưỡng chế trường hợp không được phép tồn tại.
MAI HOÀNG