Phẩm cách phụ nữ trong thời đại mới
Tôi bị ấn tượng bởi hình ảnh “những con thiên nga nổi trên hồ nhìn giống là nổi một cách tự nhiên nhưng thực tế thì chúng phải nỗ lực bơi dưới mặt nước” trong tác phẩm Phẩm cách phụ nữ (NXB Phụ Nữ, Nguyễn Quốc Vương dịch). Một cuốn sách của tác giả Bando Mariko - một người mẹ, một chính trị gia và một nhà khoa học người Nhật Bản - nội dung gồm nhiều bài tiểu luận ngắn xoay quanh chủ đề “phẩm cách phụ nữ trong thời đại mới”.
Phẩm cách con người vốn là vấn đề chung, không phân biệt giới, vậy tại sao ở đây lại cần thiết viết về phẩm cách phụ nữ? Phẩm cách phụ nữ có khác phẩm cách của đàn ông không? Tất nhiên câu trả lời là có và khi đọc sách bạn sẽ tự mình có những cảm nhận riêng. Vậy thì vì sao Bando Mariko lại viết riêng về phẩm cách phụ nữ?
Theo tác giả trong xã hội hiện đại, lẽ sống và vai trò của phụ nữ đã thay đổi, nhiều tiêu chuẩn đạo đức truyền thống không còn phù hợp, trong khi hệ tiêu chuẩn mới lại chưa được xác lập, điều này làm nảy sinh sự hỗn loạn nhất định. Hoàn toàn không cần thiết phải đòi hỏi người phụ nữ phải có nữ tính theo mô hình “trọng nam khinh nữ” xưa cũ, tuy nhiên để lọc bỏ ngay từ đầu hành vi xúc phạm phụ nữ, sử dụng những từ ngữ thô lỗ, cách ứng xử phù hợp rất cần bộ nhận diện mới, cập nhật hơn. Chính vì vậy nhu cầu tìm kiếm, xác lập những đức tính tốt đẹp mới là vấn đề đang được đặt ra.
Trong 7 chương của cuốn sách, tác giả đưa ra rất nhiều cẩm nang quý báu mà bất cứ người phụ nữ nào cũng nên ghi nhớ. Những điều bà viết khiến nhiều người phải nhìn lại và sống chậm hơn, quan sát kỹ hơn để hoàn thiện chính mình… từ việc tặng quà thế nào để người nhận cảm thấy hạnh phúc, từ chối thế nào để giữ được phép lịch sự, phép tắc cư xử trong các bữa tiệc, nói chuyện sao cho có phẩm cách, vẻ đẹp đến từ sự kín đáo trong trang phục hay không thể hiện cơn giận ra mặt, không phàn nàn về gia đình, không nói xấu bạn bè hay người quen…
Bên cạnh đó, tác giả còn đưa ra lời khuyên về những hành động được xem là “có phẩm cách”, bà ví việc “không khoa trương sự nỗ lực” là điều rất đẹp, vì lẽ trước tiên nỗ lực đó là sự lựa chọn của chính chúng ta, những người phụ nữ. Bà cũng nghiêm khắc chỉ ra rằng - Làm việc không phải để cố gắng trở nên nổi tiếng, để làm phông bạt mà chính là sự nghiêm túc tối đa với tư cách là người làm nghề chuyên nghiệp sẽ đem lại công việc có phẩm cách.
Bando Mariko cũng đề cao tính nhân hậu, vị tha của người phụ nữ, bà ví von “cho dù gốc rễ không thể nhường cho ai nhưng nếu biết cho đi một phần lá hay cành thì mầm cây sẽ mọc”.
Với lẽ sống có phẩm cách, bà khuyên mỗi người đừng chỉ chú tâm vào mỗi bản thân mình mà cần có ý thức quan tâm thế giới xung quanh. Cuối cùng, bà mong muốn quyển sách với tiêu đề Phẩm cách phụ nữ không chỉ được đọc bởi những người phụ nữ trên thế giới mà nhiều nội dung có thể áp dụng cho phẩm cách con người trong xã hội nói chung, trước tiên chính là những người đàn ông!
ANH PHƯƠNG