Tiếp sức trẻ mồ côi đến trường
Trong khi bạn bè cùng trang lứa được sự bảo bọc của ba mẹ, đang sắm sửa chuẩn bị khai giảng năm học mới thì các em mồ côi lại đối diện với bao lo toan để không dở dang ước mơ đến trường. Những trường hợp ghi nhận ở huyện Hoài Ân sau đây là ví dụ.
Gập ghềnh đường đến lớp
Lòng vòng qua vài con đường nhỏ, dốc cao, nằm sâu trong thôn An Hậu, xã Ân Phong, tôi cùng Đội công tác xã hội Hoài Ân, thuộc chi đoàn thôn Gia Chiểu 2, thị trấn Tăng Bạt Hổ, huyện Hoài Ân mới tìm được nhà em Trần Thị Bích, học sinh lớp 10 Trường THPT Hoài Ân. Trong căn nhà tranh vách đất, Bích đang lui cui dọn dẹp căn bếp cho ông bà ngoại 86 tuổi. Bích không có cha, còn mẹ đã mất cách đây 7 năm vì bệnh ung thư, khi em mới 8 tuổi. Giờ Bích ở với ông bà ngoại già yếu cùng một người dì cũng hay đau bệnh. Cuộc sống của 4 ông bà, dì cháu trông nhờ vào mấy sào ruộng.
Em Đặng Văn Hiệu sửa soạn sách vở chuẩn bị cho năm học mới.
Dù cuộc sống khó khăn là vậy nhưng Bích nỗ lực học tập tốt. Trong kỳ thi tuyển sinh lớp 10 vừa qua, Bích đỗ vào Trường THPT Hoài Ân với 30,5 điểm. Khi được hỏi thăm đã chuẩn bị gì cho năm học mới chưa, Bích rụt rè nói: “Dạ, sách thì em xin, còn vở có vài quyển cuối năm được thưởng học sinh tiên tiến. Các cậu, dì thương nên cho tiền may được bộ áo dài rồi ạ”. Bích ít nói, rụt rè, mỗi khi nói chuyện em hay cúi mặt xuống. Dì của Bích đỡ lời cháu: “Cũng có chút đỉnh nhưng tính ra còn thiếu nhiều bề lắm cô à!”.
Trường hợp của 3 chị em em Đặng Văn Hiệu, 14 tuổi, ở thôn Mỹ Đức, xã Ân Mỹ, cũng thật đáng thương. Mẹ mất vì bị rắn cắn năm 2007, chị cả của Hiệu là Đặng Thị Ánh Nguyệt nghỉ học nửa chừng đi ở mướn tại Hoài Nhơn kiếm tiền nuôi hai em ăn học. Nhà khó khăn nhưng Hiệu luôn đạt học sinh giỏi, là liên đội trưởng xuất sắc. Để hỗ trợ các em, năm 2010, Huyện đoàn Hoài Ân đã xây tặng các em căn nhà trị giá 30 triệu đồng, thay cho nhà cũ đã dột nát. Hiện Hiệu học lớp 8, còn chị gái Đặng Thị Có Hiếu học lớp 12. Hàng tháng, 2 chị em trông chờ vào đồng lương làm thuê của chị cả hơn 1 triệu đồng để sống và đến trường. Nhìn về tương lai, em Hiếu buồn buồn nói, em cố gắng học xong lớp 12 rồi xin đi làm để giảm gánh nặng cho chị Nguyệt.
Giúp em vượt khó
Đây chỉ là 2/6 trường hợp mồ côi chúng tôi ghi nhận tại huyện Hoài Ân. Các em có hoàn cảnh mồ côi đều quá khó khăn, nên đường đến trường của các em biết bao trắc trở, có khi trở nên xa vời. Khi mà cơm còn không đủ no thì các em nào dám nghĩ đến chuyện đi học.
Có em phải nghỉ học để nhường suất học còn lại cho các em của mình. Như trường hợp em Lê Lai, 12 tuổi, mồ côi cả cha lẫn mẹ, ở với bà nội 80 tuổi trong căn nhà tạm bợ ở đội 3, thôn Tân Xuân, xã Ân Hảo Tây. Ba Lai mất vì TNGT năm 2007, còn mẹ cũng vừa mất vì bệnh ung thư hồi tháng 6 vừa qua. Chị gái của Lai là Lê Thị Thanh Tuyền đang học lớp 12 phải bỏ dở để lên Gia Lai làm thuê kiếm tiền nuôi em và trả nợ cho mẹ khi chữa bệnh. Còn em Lê Văn Hải, anh cả của 4 chị em mồ côi ở thôn Mỹ Đức, xã Ân Mỹ, thì tâm sự: “Tụi em thích đi học nhưng còn tùy vào điều kiện, hoàn cảnh nữa. Nếu quá khó khăn, có lẽ em sẽ xin nghỉ học, đi làm thuê để phần cho em Hậu đi học”.
Hiện nay, toàn tỉnh còn rất nhiều trường hợp trẻ mồ côi có nguy cơ bỏ học. Theo thống kê của Tỉnh đoàn, trong 6 tháng đầu năm, các cơ sở Đoàn đã nhận đỡ đầu 26 em mồ côi, qua đó hỗ trợ 100 ngàn đồng/em/tháng trở lên. Tính đến nay, các cơ sở Đoàn đã nhận đỡ đầu 317 em mồ côi và hiện còn khoảng 500 em mồ côi chưa được nhận đỡ đầu.
Một số trường hợp các em mồ côi cũng nhận được sự giúp đỡ của các đội, nhóm thiện nguyện, công tác xã hội, tuy nhiên cũng chỉ giúp được lúc ngặt. Hiện ở Hoài Ân chỉ có trường hợp của em Lê Lai được Xã đoàn Ân Hảo Tây nhận đỡ đầu với mức 100 ngàn đồng/tháng. Chị Nguyễn Hương Giang, thành viên Nhóm Thiện nguyện Cầu Vồng (TP Quy Nhơn) tâm sự: “Quả thật, khi đến khảo sát nhà của tất cả các trường hợp kể trên, chúng tôi rất chạnh lòng vì hoàn cảnh nào cũng khó khăn. Bạn đọc Báo Bình Định và các thành viên của nhóm đã ủng hộ một ít chi phí chữa bệnh cho người thân, sách vở cho các em chuẩn bị vào năm học mới. Nhóm Thiện nguyện Cầu Vồng mới đến thăm và trao 3 triệu đồng cho em Hoàng Thị Cẩm Ly, học lớp 8, đang sống với bà ngoại già yếu 70 tuổi ở thôn Hà Tây, xã Ân Tường Tây, đang có nguy cơ bỏ học. Chúng tôi cũng đang vận động hỗ trợ một số trường hợp khác”.
Có một điều đáng nói ở hầu hết các trường hợp trẻ mồ côi ở Hoài Ân mà tôi có dịp tiếp xúc là em nào cũng hiếu học và nỗ lực vượt khó để được đến trường. Các em đều có học lực khá và giỏi nhưng tâm lý thì rụt rè, nhút nhát. Và luôn đứng trước nguy cơ bỏ học nửa chừng.
Để không dang dở ước mơ sách vở, thầy cô, bạn bè, các em mong lắm được tiếp sức nhiều hơn nữa, từ các cơ quan chính quyền, nhà hảo tâm và hội, đoàn thể...
HẢI YẾN