Ðồng bộ sản xuất, tạo vùng nguyên liệu lớn
Năm 2023, toàn tỉnh thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên tổng diện tích 2.644 ha, trong đó chuyển đổi từ đất trồng lúa 1.735 ha, còn lại là diện tích chuyển đổi từ đất trồng mì, mía đạt hiệu quả thấp. So với trước đây, việc chuyển đổi được tổ chức xây dựng chuyên sâu hơn, đáp ứng việc quy hoạch vùng sản xuất của các địa phương, áp dụng quy trình sản xuất đồng bộ nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm.
Theo ngành nông nghiệp, hiện việc tổ chức chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên địa bàn tỉnh thực hiện theo đúng lộ trình. Vừa rà soát chuyển đổi cây trồng, vừa ưu tiên sử dụng các giống cây trồng mới năng suất cao, từng bước hình thành các vùng sản xuất tập trung, bước đầu mang lại nhiều kết quả khả quan. Đây cũng là một trong những nội dung bám theo Chương trình hành động số 11/CT-TU của Tỉnh ủy về Phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao gắn với xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2020 - 2025.
Hoài Ân là “điểm sáng” trong thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng theo hướng chuyên sâu, hình thành vùng sản xuất quy mô lớn, trong đó có trồng cây ăn quả. Ảnh: THU DỊU
Kết quả bước đầu, ngành nông nghiệp phối hợp chuyển giao và nhân rộng các quy trình canh tác lúa tiên tiến vào sản xuất, góp phần nâng cao năng suất, giảm chi phí và bảo vệ môi trường. Diện tích ứng dụng công nghệ thâm canh lúa cải tiến (SRI) ước đạt 3.929 ha; diện tích lúa chứng nhận hữu cơ 6,8 ha ở Hoài Ân, lúa VietGAP 9,8 ha (nếp ngự ở Hoài Nhơn). Cùng với đó, hiện các địa phương xây dựng và nhân rộng các cánh đồng mẫu lớn, nhất là cánh đồng mẫu lớn liên kết với các DN sản xuất lúa giống. Duy trì 8 dự án cánh đồng lớn, dự án liên kết sản xuất lúa giống đã được UBND tỉnh phê duyệt. Ngoài ra, các DN, HTXNN liên kết sản xuất giống lúa, nâng diện tích sản xuất lúa giống cả tỉnh lên 3.598 ha, sản lượng ước trên 20.000 tấn; đã hình thành vùng sản xuất lúa giống tập trung ở huyện Tuy Phước, Tây Sơn, Phù Cát, TX An Nhơn, Hoài Nhơn... Đây được xem là một chuyển biến rất lớn trong nông nghiệp khi chủ động được một phần lúa giống phục vụ sản xuất.
Với cây trồng cạn, hiện nay các địa phương tăng cường chuyển giao tiến bộ KHKT, công nghệ, đẩy mạnh cơ giới hóa sản xuất. Hiện nhiều vùng trồng cây trồng cạn đã áp dụng nhiều hình thức tưới tiên tiến, tiết kiệm nước bằng công nghệ tưới phun mưa cho cây đậu phụng, hành; tưới nhỏ giọt cho cây ớt, dưa hấu. Riêng với cây đậu phụng, năm 2023 toàn tỉnh đã gieo trồng 10.920 ha, dự kiến tới năm 2025 tăng lên 15.000 ha, tập trung thành vùng sản xuất lớn ở các huyện Tây Sơn, Phù Cát và Phù Mỹ.
Với cây rau, các địa phương duy trì và phát triển 8 vùng sản xuất rau đạt tiêu chuẩn VietGAP; xây dựng nhãn hiệu “Lá lành” trên quy mô diện tích 106,4 ha/1.260 nông hộ tham gia, kết nối tiêu thụ trong hệ thống siêu thị và các quầy bán rau an toàn trên địa bàn tỉnh, sản lượng liên kết tiêu thụ bình quân trên 25 tấn/tháng.
Với nhóm cây ăn quả, hiện nay bước đầu đã hình thành vùng sản xuất tập trung theo hướng an toàn và áp dụng các công nghệ cao. Đến nay, toàn tỉnh đã có 105 ha cây ăn quả chứng nhận VietGAP. Các sản phẩm “Cam xoàn An Lão”, “Bưởi da xanh Hoài Ân”, “Dừa xiêm Hoài Ân”, “Xoài cát Phù Cát”… đã được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ KH&CN) cấp giấy chứng nhận nhãn hiệu.
Theo ông Kiều Văn Cang, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt & Bảo vệ thực vật (Sở NN&PTNT), bám sát chỉ đạo chung về tái cơ cấu ngành nông nghiệp toàn tỉnh, Chi cục phối hợp với các địa phương xây dựng kế hoạch chuyển đổi cơ cấu cây trồng theo hướng tập trung hơn. Theo đó, phía Chi cục cùng với các địa phương lựa chọn các mô hình, giống cây trồng phù hợp cho việc chuyển đổi. Với Tuy Phước, TX An Nhơn, TX Hoài Nhơn tập trung duy trì vùng sản xuất lúa tập trung; với Phù Cát, Phù Mỹ, Tây Sơn tập trung phát triển vùng sản xuất cây đậu phụng; Hoài Ân, An Lão tập trung vào cây ăn quả. Trên định hướng đó, các vùng chuyển đổi này chuyển giao kỹ thuật canh tác an toàn, chuyển giao bộ giống mới; xây dựng truy xuất nguồn gốc sản phẩm và thực hiện cấp mã số vùng trồng theo quy định. Các địa phương dựa trên vùng nguyên liệu để xúc tiến đầu tư, mời gọi các DN, nhà đầu tư tìm kiếm cơ hội hợp tác với địa phương.
THU DỊU