Xây dựng cánh đồng mẫu lớn vụ Hè Thu:
Tiết kiệm chi phí, tăng hiệu quả sản xuất
Vụ sản xuất Hè Thu (HT) năm nay, ngành Nông nghiệp phối hợp với các doanh nghiệp xây dựng 122 cánh đồng mẫu lớn (CĐML) sản xuất lúa trên địa bàn toàn tỉnh với tổng diện tích 5.000 ha. Qua thực hiện các CĐML đã giúp nông dân áp dụng các tiến bộ KHKT một cách đồng bộ, tăng hiệu quả sản xuất, nâng cao thu nhập.
Năng suất, hiệu quả cao
Thực hiện chủ trương của UBND tỉnh về tăng cường xây dựng CĐML trong sản xuất lúa, vụ HT năm nay, Sở NN-PTNT phối hợp với Công ty cổ phần Giống cây trồng Trung ương xây dựng CĐML tại HTXNN Hoài Mỹ (Hoài Nhơn) với diện tích 100 ha, có 600 hộ nông dân tham gia. Để việc sản xuất mang lại hiệu quả, phía doanh nghiệp chịu trách nhiệm cung ứng lúa giống cho bà con sản xuất, đồng thời cử cán bộ kỹ thuật xuống địa phương tập huấn quy trình sản xuất cho nông dân, hỗ trợ thuốc trừ sâu và phân bón để nông dân chăm sóc lúa.
Vừa qua, ngành chức năng phối hợp với HTXNN Hoài Mỹ tổ chức hội nghị đầu bờ, đánh giá mô hình CĐML sản xuất lúa thuần Thiên Ưu 8 trong vụ HT. Kết quả cho thấy, giống lúa có thời gian sinh trưởng từ 97 - 100 ngày, đẻ nhánh khỏe, kháng sâu bệnh tốt, năng suất lúa bình quân tại CĐML đạt từ 73 - 75 tạ/ha, cao hơn giống lúa đối chứng sản xuất bằng giống ĐV 108 là 15 tạ/ha. Theo tính toán, doanh thu từ việc sản xuất lúa thuần Thiên Ưu 8 đạt 50,58 triệu đồng/ha/vụ, lãi ròng gần 27 triệu đồng/ha/vụ; hơn giống đối chứng 11,16 triệu đồng/ha/vụ.
Ông Trần Khánh Dư, Phó Chủ nhiệm HTXNN Hoài Mỹ, cho biết: Sản xuất giống lúa Thiên Ưu 8 giúp bà con nông dân giảm được nhiều khoản chi phí. Trước tiên là khâu giống, trước nay bà con quen sạ 7 - 8 kg giống/sào, nay chỉ sạ 4 kg/sào nhưng lúa đẻ nhánh khỏe nên vẫn dày kín ruộng. Thuận lợi nữa là nhờ cán bộ kỹ thuật hướng dẫn cách chăm sóc lúa theo phương pháp “5 giảm 3 tăng” nên tiết kiệm đáng kể chi phí sản xuất. Trong điều kiện vụ HT năm nay, hạn hán xảy ra nghiêm trọng, có thời điểm ruộng bị thiếu nước tưới nhưng năng suất như vậy là rất đạt. Nhờ năng suất lúa cao, nông dân địa phương không những đủ lương thực để ăn mà còn có dư để bán.
Tiếp tục nhân rộng CĐML
Theo đánh giá của Sở NN-PTNT, nhờ đưa các giống lúa mới có tiềm năng năng suất cao, chất lượng gạo tốt vào sản xuất nên năng suất lúa tại các CĐML vụ HT trên địa bàn tỉnh đạt bình quân từ 68 - 72 tạ/ha, cao hơn năng suất lúa bình quân vụ HT toàn tỉnh trên 8 tạ/ha. Đáng chú ý là một số giống lúa mới đưa vào sản xuất tại CĐML như: Thiên Ưu 8, SV 181, ĐV 108, TBR 36, TH 3-3, PAC 807, BC 15… cho năng suất từ 73 - 75 tạ/ha.
Ông Hồ Ngọc Hùng, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT, cho biết: Các CĐML trên địa bàn tỉnh trong vụ HT đều đạt được các mục tiêu đề ra. Hiệu quả kinh tế đạt khá cao, năng suất tăng so với ruộng đối chứng. Nhờ áp dụng có hiệu quả phương pháp “3 giảm 3 tăng; 5 giảm 3 tăng”, giảm được giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, nước tưới, giảm thất thoát sau thu hoạch; tăng năng suất, sản lượng và hiệu quả kinh tế. Thực hiện CĐML đã giúp quản lý dịch hại tổng hợp tốt, áp dụng chuẩn mực IPM từ khâu phân bón đến khâu bảo vệ thực vật. Trên toàn bộ cánh đồng chỉ sử dụng một loại giống lúa có năng suất, chất lượng cao, thay cho việc sử dụng nhiều loại giống như trước đây; sản xuất mang tính bền vững; hạn chế dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, tránh ô nhiễm môi trường. Đây còn là kết quả của sự phối hợp, liên kết “4 nhà”, gồm nhà nước, nhà khoa học, nhà nông, doanh nghiệp.
Cũng theo ông Hồ Ngọc Hùng, trên địa bàn tỉnh hiện có hơn 10 doanh nghiệp đang cùng với ngành Nông nghiệp và chính quyền địa phương tham gia xây dựng CĐML, hỗ trợ nông dân đầu tư sản xuất. Hầu hết CĐML thực hiện trên địa bàn tỉnh đều hội đủ các tiêu chí của Bộ NN-PTNT đề ra, như: Có quy hoạch vùng sản xuất phù hợp với quy hoạch chung; có quy mô từ 30- 50 ha trở lên, nông dân tự nguyện tham gia sản xuất; có doanh nghiệp tham gia hỗ trợ vật tư, thuốc bảo vệ thực vật, bao tiêu sản phẩm; chính quyền địa phương và HTXNN thực hiện một số dịch vụ, cam kết hỗ trợ về kỹ thuật, tổ chức sản xuất; hiệu quả kinh tế mô hình cao hơn bình thường, đảm bảo nông dân có lãi từ 40% trở lên.
Điều đáng mừng là qua triển khai thực hiện CĐML, nông dân đã áp dụng tốt các tiến bộ KHKT vào thực tế sản xuất, nên đã giảm được chi phí đầu vào, nâng cao năng suất, tăng lợi nhuận trên một đơn vị diện tích. Thông qua việc xây dựng CĐML, Nhà nước và nhà khoa học đều đã rút ra được những bài học kinh nghiệm trong việc điều hành, chỉ đạo, quy hoạch sản xuất và chuyển giao tiến bộ KHKT, phòng trừ sâu bệnh… Bà con nông dân có điều kiện tiếp cận và áp dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất, tạo ra sản phẩm có chất lượng tốt, nâng cao hiệu quả đầu tư. Doanh nghiệp có điều kiện tiêu thụ được sản phẩm, chủ động hoạt động sản xuất kinh doanh. Như vậy, thực hiện CĐML mang lại rất nhiều lợi ích, góp phần thúc đẩy kinh tế nông nghiệp phát triển bền vững, nâng cao thu nhập cho nông dân, góp phần thực hiện thành công chủ trương xây dựng nông thôn mới. Qua đó, theo ngành chức năng, mô hình CĐML sẽ được nhân rộng hơn nữa trong thời gian đến.
NGUYỄN HÂN