Nâng cao nhận thức, trách nhiệm trong giám sát, phản biện xã hội
Ðó là yêu cầu đặt ra tại hội nghị sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết Liên tịch số 403/2017/NQLT-UBTVQH-CP-ÐCTUBTƯMTTQVN ngày 15.6.2017 quy định chi tiết các hình thức giám sát, phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam, được Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh tổ chức ngày 24.10.
Những tín hiệu tích cực
Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Hồ Thị Kim Thu cho biết, trong 5 năm thực hiện Nghị quyết liên tịch số 403/2017/NQLT-UBTVQH-CP-ĐCTUBTƯMTTQVN (gọi tắt là NQLT số 403), nhìn chung hoạt động giám sát, phản biện xã hội của MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội trên địa bàn tỉnh ngày càng đi vào chiều sâu, nền nếp và hiệu quả.
Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh tặng bằng khen cho 33 tập thể có thành tích xuất sắc trong thực hiện NQLT 403. Ảnh: C.H
Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp trong tỉnh đã chủ trì, thành lập 1.156 đoàn, giám sát 1.804 cuộc về thực thi chính sách, pháp luật trên các lĩnh vực về giáo dục, y tế, an ninh quốc phòng, công tác bầu cử, tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân, công tác cán bộ…
Đồng thời, thông qua hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân, Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp xã đã ban hành quyết định thành lập 4.000 Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng theo từng công trình, dự án.
Trong công tác phản biện xã hội, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp trong tỉnh tổ chức và gửi lấy ý kiến phản biện bằng văn bản 378 dự thảo. Cụ thể như các dự thảo về Đề án điều chỉnh bổ sung quy hoạch mạng lưới cơ sở dạy nghề của tỉnh; chương trình quốc gia về an toàn, vệ sinh lao động trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2016 - 2020; một số đề án, dự án, quy hoạch về phát triển KT-XH, chỉnh trang đô thị, di dời các cơ sở sản xuất trong cụm công nghiệp…
Quá trình thực hiện NQLT số 403 bước đầu đã đem lại nhiều kết quả đáng ghi nhận, nhưng vẫn còn nhiều hạn chế. Việc xác định đối tượng, nội dung, phương thức thực hiện và hình thức giám sát ở cấp cơ sở còn lúng túng, chưa phối hợp và phát huy đúng mức các hình thức giám sát theo Nghị quyết.
Bên cạnh đó, việc đăng ký và gửi dự thảo văn bản cần phản biện xã hội của các cơ quan, ban, ngành chưa thực hiện đầy đủ, chưa đảm bảo thời gian theo quy định, làm ảnh hưởng nhiều đến hoạt động phản biện. Đáng chú ý, ở cấp cơ sở, công tác phản biện xã hội chưa được thực hiện hiệu quả, chủ yếu theo hình thức tham gia góp ý kiến khi được yêu cầu…
Nội dung sát đúng, hình thức phù hợp
Tại hội nghị, các đại biểu đã đưa ra nhiều ý kiến, giải pháp nhằm nâng cao việc thực hiện NQLT số 403. Theo Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện Phù Mỹ Nguyễn Thị Bích Phượng, thời gian tới, MTTQ các cấp cần đổi mới tổ chức hoạt động để đáp ứng yêu cầu thực hiện chức năng giám sát, phản biện xã hội; chú trọng việc xây dựng đội ngũ cán bộ theo hướng trẻ hóa, có trình độ năng lực, biết vận động, thuyết phục các tầng lớp nhân dân, dám đấu tranh với cái xấu, bảo vệ cái tốt, cái đúng…
“Đặc biệt, MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội cần chủ động lựa chọn những nội dung, vấn đề bức xúc mà xã hội đang quan tâm, liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của hội viên, đoàn viên, nhân dân để giám sát, phản biện phù hợp”, bà Phượng nhấn mạnh.
“Thời gian tới, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh có thể lựa chọn nội dung giám sát mang tính hệ thống từ tỉnh đến cơ sở để có căn cứ tổng hợp trên phạm vi toàn tỉnh, có cách nhìn tổng quát hơn. Từ đó, phối hợp với các cơ quan liên quan trong đánh giá hiệu quả thực hiện các chủ trương, chính sách; tham mưu chất lượng, hiệu quả hơn cho Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy các nội dung liên quan giám sát, phản biện xã hội”.
Trưởng Ban Dân vận Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh NGUYỄN THỊ PHONG VŨ
Còn bà Thái Thị Mười, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện Phù Cát, cho rằng để thực hiện hiệu quả NQLT số 403, các cấp ủy Đảng cần quy định đầy đủ hơn về vai trò của MTTQ trong việc góp ý kiến vào các chủ trương, chính sách, chương trình, dự án phát triển KT-XH của chính quyền các cấp; nêu cao vai trò, trách nhiệm của chính quyền trong việc cung cấp thông tin, tài liệu, trình tự, thủ tục tiếp thu giải trình các ý kiến; phản ánh đầy đủ ý kiến, thái độ của nhân dân về các chính sách, chương trình của Nhà nước có liên quan đến lợi ích của nhân dân.
Phát biểu kết luận, Trưởng Ban Dân vận Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Nguyễn Thị Phong Vũ đề nghị MTTQ các cấp, tổ chức chính trị - xã hội cần nâng cao nhận thức, trách nhiệm về tầm quan trọng của công tác giám sát, phản biện xã hội. Đồng thời, tham mưu cho cấp ủy phối hợp với chính quyền phổ biến, tuyên truyền để nhân dân hiểu rõ hơn, tạo điều kiện phối hợp với MTTQ các cấp thực hiện nhiệm vụ giám sát, phản biện xã hội. Tăng cường nắm bắt tình hình, những nguyện vọng, vấn đề nhân dân còn bức xúc, nhất là những vấn đề liên quan trực tiếp đến đời sống, sinh kế của nhân dân. Đặc biệt, MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội phải theo dõi tình hình giải quyết các ý kiến, kiến nghị rõ ràng, cụ thể được đưa ra sau giám sát, phản biện xã hội.
CHƯƠNG HIẾU