Kiên quyết triệt xóa nạn cho vay lãi nặng

Trước nhiều hệ lụy nghiêm trọng từ cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự, ngành chức năng đang triển khai nhiều biện pháp để ngăn chặn, triệt xóa tệ nạn này.

Đủ kiểu tiếp cận người vay

Theo CA TP Quy Nhơn, từ đầu năm 2023 đến nay, đơn vị đã bắt, khởi tố 6 vụ/14 bị can phạm tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự. Mới nhất, đầu tháng 10.2023, đơn vị đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và tạm giam đối với Lê Văn Tuấn (SN 1996, ở Thanh Hóa) cùng đồng phạm để tiếp tục điều tra, xử lý về hành vi “cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự”. Để người có nhu cầu vay, lấy tiền góp dễ dàng tiếp cận, Tuấn cùng đồng bọn đăng tải nội dung cho vay tiền lên mạng xã hội Facebook.

Cơ quan CA làm việc với Hoàng Đức Tiến (SN 1993, ở TP Hà Nội), đối tượng cầm đầu đường dây cho vay lãi nặng cùng tang vật. Ảnh: Cơ quan CA cung cấp

Trong khi đó, nhóm đối tượng do Hoàng Đức Tiến (SN 1993, ở TP Hà Nội) cầm đầu đã bị cơ quan chức năng bắt giữ lại sử dụng phương thức dán tờ rơi tại những nơi công cộng, dễ quan sát với nội dung cho vay tiền kèm số điện thoại của mình. Bọn chúng chỉ cho vay trong phạm vi từ 5 - 25 triệu đồng với lãi suất 30 - 37%/tháng hoặc 360%/năm. Người vay chỉ cần cung cấp các giấy tờ tùy thân, cho biết nơi cư trú cụ thể, việc cho vay sẽ diễn ra nhanh chóng.

Cũng vì thủ tục đơn giản, thuận lợi lại không phải thế chấp tài sản lớn nên đã có không ít nạn nhân trở thành “mồi ngon” để bọn chúng trục lợi. “Thực tế, người vay và người cho vay thường che giấu giao dịch, nhiều trường hợp người vay có tâm lý né tránh, e ngại, không dám trình báo để cơ quan chức năng xử lý đối tượng phạm tội”, một trinh sát của CA TP Quy Nhơn cho biết.

Khi thực hiện bài viết này, phóng viên đã dạo quanh một số con đường, tuyến phố ở TP Quy Nhơn, dễ dàng bắt gặp nhiều mẫu tờ rơi “cho vay tiền”, “vay tiền đứng”, “cho vay góp ngày”… được dán trên các vách tường, trụ điện. Hình thức vay không tín chấp, thủ tục đơn giản, có tiền ngay; song thực tế tiền lãi phải trả rất cao. Chị Nguyễn Thị Thanh H. (ở phường Thị Nại, TP Quy Nhơn), một trong những nạn nhân của vay lãi nặng, cho biết vì cần tiền để lấy hàng gấp, chị H. liên hệ theo số điện thoại in trong tờ rơi dán trên cột điện gần nhà. Chỉ vài giờ sau, người của nhóm này đến tận nhà cho chị H. vay 10 triệu đồng, lãi suất 30%/tháng. Do buôn bán không thuận lợi, việc trả tiền của chị H. không suôn sẻ, chị và gia đình liên tục bị đe dọa.

“Họ liên tục điện thoại, nhắn tin với những lời lẽ rất khủng khiếp, thậm chí còn tuyên bố đến giờ đó mà không chuyển tiền thì sẽ đăng ảnh tôi lên mạng xã hội. Cũng may, người nhà tôi đứng ra trả hết một lần. Giờ thì tôi không dám dại dột nữa”, chị H. nhớ lại.

Tăng cường rà soát, ngăn chặn

Điều 201 Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định rõ về tội “Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự”. Cụ thể, trong giao dịch dân sự, người cho vay chỉ cần cho vay với lãi suất gấp 5 lần mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật Dân sự (hiện nay mức lãi suất cao nhất được thỏa thuận trong các hợp đồng dân sự vay tài sản là 20%/năm), thu lợi bất chính từ 30 triệu đồng đến dưới 100 triệu đồng đã bị xử lý hình sự. Mức phạt tù cao nhất đối với tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự là 3 năm tù giam, trong trường hợp thu lợi bất chính từ 100 triệu đồng trở lên.

Để xử lý hoạt động cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự, ngành chức năng đã, đang tăng cường nhiều biện pháp như tổ chức gỡ bỏ các tờ rơi dán vay tiền tại những nơi công cộng. Kiểm tra hành chính những cơ sở kinh doanh dịch vụ có điều kiện có biểu hiện nghi vấn cho vay lãi nặng, tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có, bắt giữ người trái pháp luật, cưỡng đoạt tài sản, cố ý gây thương tích, hủy hoại tài sản….

Theo đại tá Huỳnh Bảo Nguyên, Phó Giám đốc CA tỉnh, lãnh đạo CA tỉnh đã chỉ đạo CA các đơn vị, địa phương phải đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phòng ngừa xã hội, rà soát, quản lý chặt địa bàn, đối tượng liên quan đến hoạt động cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự. Trường hợp nào có đủ chứng cứ chứng minh hành vi phạm tội, lực lượng bắt giữ ngay.

“Để tránh tình trạng “đã túng lại thêm thiếu”, mỗi người dân cần thận trọng, tỉnh táo trước khi quyết định chọn phương thức vay tiền. Đặc biệt, nếu bị rơi vào tình trạng bị cưỡng bức, khống chế, đe dọa, nên báo ngay cho cơ quan chức năng và chính quyền địa phương để kịp thời xử lý các đối tượng vi phạm; không nên im lặng, bao che cho hành vi vi phạm pháp luật của loại tội phạm này”, đại tá Nguyên khuyến cáo.

KIỀU ANH