Mâu thuẫn lợi ích tại các chung cư: Chưa được giải quyết triệt để

Mô hình nhà chung cư đang là xu thế tất yếu trong chiến lược phát triển nhà ở tại TP Quy Nhơn, nhưng việc quản lý, sử dụng nhà chung cư đang vấp phải nhiều thách thức, từ âm ỉ, đối thoại cho đến… công khai phản đối.

Tòa nhà hỗn hợp thương mại dịch vụ và căn hộ Altara Residences Quy Nhơn (phường Hải Cảng, TP Quy Nhơn) được đưa vào hoạt động năm 2022, đến tháng 10.2022 Ban quản trị nhà chung cư nhiệm kỳ 2022 - 2025 được thành lập, được UBND TP Quy Nhơn công nhận tại Quyết định 8608/QĐ-UBND. Nhà chung cư có 479 căn hộ và 16 căn shophouse, đã bàn giao đưa vào sử dụng 269 căn hộ. Sau khi đi vào hoạt động thời gian ngắn, mâu thuẫn tại chung cư này phát sinh. Từ tháng 12.2022 đến tháng 3.2023, Ban quản trị chung cư 3 lần gửi đơn kiến nghị lên UBND tỉnh về các vấn đề phát sinh, mâu thuẫn với chủ đầu tư là Công ty CP Foodinco Quy Nhơn.

Bà Lâm Thị Cẩm Tâm, Trưởng Ban quản trị nhà chung cư Altara Residences Quy Nhơn, cho hay, kiến nghị liên quan đến việc lập, bàn giao và lưu trữ hồ sơ nhà chung cư và quỹ bảo trì nhà chung cư từ chủ đầu tư cho Ban Quản trị tòa nhà chung cư. Theo đó, có sự tranh chấp xảy ra trong các vấn đề liên quan đến phần diện tích chung và riêng giữa cư dân và chủ đầu tư. Chủ đầu tư cung cấp cho Ban quản trị tòa nhà chung cư các bản vẽ hoàn công có một số hạng mục, các khu vực công năng không đồng nhất với nhau, không cung cấp bản thiết kế được phê duyệt hoặc bản vẽ pháp lý tương đương được cơ quan chức năng sử dụng làm cơ sở cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, sổ hồng cho các căn hộ. Trong khi đó là cơ sở pháp lý phù hợp cho việc xác định được phần sở hữu chung và riêng để thiết lập xác nhận quỹ bảo trì mà Ban Quản trị tòa nhà chung cư sẽ phải nhận và phụ trách công tác bảo trì sau này. Chủ đầu tư cũng chưa bàn giao đầy đủ quỹ bảo trì 2% cho Ban quản trị tòa nhà chung cư theo quy định.

Hội nghị tòa nhà chung cư Altara Residences Quy Nhơn diễn ra tháng 10.2023 với nhiều vấn đề liên quan đến mâu thuẫn, xung đột giữa ban quản trị, cư dân với chủ đầu tư và giữa số ít cư dân với ban quản trị, ban quản lý tòa nhà. Ảnh: M.H

Các kiến nghị trên được UBND tỉnh chỉ đạo sở, ngành phối hợp với địa phương và đơn vị liên quan xử lý. Tại cuộc họp giữa các bên do Sở Xây dựng chủ trì đã đề nghị chủ đầu tư phải khắc phục và bàn giao đầy đủ hồ sơ nhà chung cư; quỹ bảo trì phần sở hữu chung nhà chung cư cho Ban quản trị tòa nhà chung cư theo quy định (số tiền gốc kinh phí bảo trì đợt 2 hơn 12,7 tỷ đồng cộng với tiền lãi).

Tuy nhiên, những mâu thuẫn trên chưa được xử lý dứt điểm. Tại hội nghị nhà chung cư tháng 10.2023 mới đây, vấn đề này tiếp tục được đưa ra thảo luận, nhất là sau khi Đoàn kiểm tra Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH (CA tỉnh) kiểm tra và ghi nhận một số hạng mục Công ty CP Foodinco Quy Nhơn cải tạo thay đổi công năng sử dụng không đúng theo hồ sơ thiết kế đã được thẩm duyệt và nghiệm thu về PCCC, đồng thời làm mất tác dụng hệ thống chống tụ khói cho nhà và công trình tại tầng 1 trục 4 - 6 (cải tạo thành tầng lửng); vi phạm quy định PCCC&CNCH khi không duy trì việc bảo vệ chống khói cho nhà công trình. Cùng với đó, mâu thuẫn giữa một số ít cư dân với Ban quản lý và Ban quản trị tòa nhà cũng xuất hiện khi Ban quản trị tòa nhà đã ký kết hợp đồng quản lý vận hành tòa nhà với Công ty CP Quản lý và khai thác tòa nhà VNPT (PMC) từ ngày 1.7.2023. Căng thẳng đến mức ngay tại hội nghị này, cả trưởng ban và phó trưởng ban quản trị cùng đề xuất xin… thôi nhiệm vụ!

Không riêng gì chung cư Altara Residences Quy Nhơn mà chung cư Phú Tài Residence, chung cư Hoàng Anh Gia Lai, chung cư Ecolife Riverside... cũng xảy ra mâu thuẫn giữa cư dân, ban quản trị với chủ đầu tư về phần diện tích chung - riêng; hoặc mâu thuẫn giữa cư dân với ban quản trị, ban quản lý về phí vận hành…

Mô hình nhà chung cư phát triển tại đô thị TP Quy Nhơn, nhưng cùng với đó là sự xuất hiện ngày càng nhiều mâu thuẫn, xung đột.

Ông Nguyễn Quang Thanh, Chủ tịch UBND phường Hải Cảng, cho biết, mâu thuẫn giữa ban quản trị với chủ đầu tư, của cư dân với ban quản trị chung cư không còn là cá biệt. Hiện trên địa bàn phường Hải Cảng có 4 chung cư hoạt động, tranh chấp đang “nóng” ở các khu chung cư. Thậm chí, chỉ thời gian ngắn được công nhận thì chúng tôi đã nhận đơn xin thôi nhiệm vụ trưởng ban, phó trưởng ban quản trị.

Theo ông Nguyễn Công Vịnh, Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP Quy Nhơn, thành phố nhận nhiều đơn kiến nghị của các ban quản trị, cư dân chung cư trên địa bàn. Các xung đột xuất phát từ mâu thuẫn về lợi ích. Để giải quyết các xung đột trên cơ sở dung hòa lợi ích và duy trì quan hệ cân bằng giữa ba bên: Chủ đầu tư - ban quản trị, ban quản lý - cư dân.

Theo Sở Xây dựng, đến nay trên địa bàn Quy Nhơn có 14 dự án chung cư nhà ở xã hội và 20 dự án chung cư thương mại. Dù hoạt động quản lý và sử dụng nhà chung cư đang được điều chỉnh bởi hệ thống pháp luật tương đối đầy đủ, bao gồm: Luật Nhà ở 2014, Thông tư 02/2016/TT-BXD của Bộ Xây dựng ban hành Quy chế quản lý sử dụng nhà chung cư, Thông tư 28/2016/TT-BXD và Thông tư 06/2019/TT-BXD của Bộ Xây dựng… Tuy nhiên, các tranh chấp vẫn phát sinh và kéo dài trong quá trình quản lý, vận hành nhà chung cư do không được giải quyết triệt để.

MAI HOÀNG