Lại thiếu vắc xin chương trình tiêm chủng mở rộng
Ðến thời điểm hiện tại, hầu hết vắc xin trong chương trình tiêm chủng mở rộng tại Bình Ðịnh đã hết. Ðây không phải là lần đầu tiên diễn ra tình trạng này.
Thông tin nhanh về việc thực hiện tiêm chủng mở rộng 11 tháng năm 2023 từ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC, Sở Y tế) cho thấy, tỷ lệ tiêm các loại vắc xin theo chương trình tiêm chủng mở rộng (TCMR) của tỉnh đều không đạt, thấp nhất là vắc xin DPT (phòng bệnh bạch hầu - ho gà - uốn ván) chỉ 53,95%. Bác sĩ Nguyễn Thanh Truyền, Phó Giám đốc phụ trách CDC, cho biết đến thời điểm này hầu hết vắc xin chương trình TCMR không còn.
“Vắc xin nhà nước” thiếu, vắc xin dịch vụ dư dả
Những ngày qua, nhiều người dân đến trạm y tế để hỏi tiêm vắc xin trong chương trình TCMR cho con em, nhưng nhân viên của trạm trả lời hiện đang thiếu và khuyên tiếp tục chờ hoặc tiêm vắc xin dịch vụ.
Theo y sĩ Nguyễn Khuê Trâm, Phó trưởng trạm phụ trách Trạm Y tế phường Lê Lợi (TP Quy Nhơn), đây là tình trạng chung trong tỉnh và cả nước. Nhân viên y tế tư vấn phụ huynh thông cảm, sau đó lưu trẻ vào danh sách và sẽ gọi phụ huynh đưa trẻ đến tiêm sớm nhất khi vắc xin được phân bổ về.
Chiều 16.12, nhiều phụ huynh đưa con đi tiêm vắc xin dịch vụ tại Trung tâm Tiêm chủng thuộc BVĐK Thu Phúc (TP Quy Nhơn). Ảnh: M.H
Chiều 16.12, tại Trung tâm Tiêm chủng (BVĐK Thu Phúc) có 4 trẻ từ vài ngày đến vài tháng tuổi được gia đình đưa đến tiêm dịch vụ vắc xin viêm gan B và vắc xin BCG (phòng bệnh lao). Chị Hà Cẩm Thu (TP Quy Nhơn) chia sẻ: “Bệnh viện không còn vắc xin nên chúng tôi được hướng dẫn chờ. Nhưng, mũi viêm gan B phải tiêm ngay sau sinh, nên có khó khăn chúng tôi cũng cho con đi tiêm dịch vụ để đảm bảo phòng bệnh, chứ tình hình hiện nay chưa biết khi nào mới có lại vắc xin nhà nước”.
Bác sĩ Nguyễn Võ Thị Huyền Trân, Giám đốc Trung tâm Tiêm chủng (BVĐK Thu Phúc), cho biết, tỷ lệ trẻ tiêm vắc xin trong 11 tháng năm 2023 tại đây tăng khoảng 30%. Riêng tháng 12 tiêm bình quân 30 - 40 lượt trẻ/ngày, khá nhiều trẻ trong số này tiêm các loại vắc xin viêm gan B, lao, vắc xin 5 trong 1 (phòng bệnh viêm gan B - bạch hầu - ho gà - uốn ván và phòng bệnh viêm phổi, viêm màng não do vi khuẩn Hib). Hiện trung tâm có đầy đủ vắc xin.
Tìm hiểu của chúng tôi tại các trung tâm tiêm chủng lớn tại Quy Nhơn cho đến giờ còn đầy đủ vắc xin phục vụ tiêm chủng phòng bệnh cho trẻ. Tuy nhiên, dù đơn vị dịch vụ chia sẻ với người dân bằng việc giảm phần nào giá vắc xin, thì cũng vẫn là khó khăn đối với gia đình không có điều kiện.
Giám đốc Sở Y tế Lê Quang Hùng cho rằng, chương trình TCMR là chương trình quốc gia để bảo vệ, chăm sóc sức khỏe trẻ em. Tuy nhiên, theo báo cáo của Bộ Y tế, từ đầu năm 2023 đến nay chương trình TCMR thiếu một số loại vắc xin như DPT, 5 trong 1… Tại Bình Định, từ đầu năm 2023 đến nay, CDC không được cấp hoặc được cấp không đủ nhu cầu một số loại vắc xin.
Trong đó, vắc xin 5 trong 1 không được cấp từ tháng 1 - 7, đến tháng 8 được cấp trở lại 3.400 liều/6.013 liều nhu cầu thực tế, và từ tháng 9.2023 đến nay không có vắc xin. Vắc xin DPT chỉ nhận được 10.000 liều trong tháng 2 và đứt hàng từ tháng 4 đến nay. Tương tự, một số loại vắc xin khác cũng chỉ được cấp nhỏ giọt rồi tiếp tục đứt, như: Vắc xin sởi - rubella thiếu từ tháng 8 đến nay; vắc xin viêm gan B thiếu từ tháng 9; vắc xin OPV (phòng bệnh bại liệt) và vắc xin sởi, từ tháng 10 đến giờ cũng chưa được cấp…
Tiêm bù ngay khi nhận được vắc xin
Theo ông Hùng, việc dự trù, đăng ký vắc xin cho nhu cầu TCMR trong tỉnh được Sở Y tế quan tâm, đăng ký đầy đủ và đúng hạn cho Viện Pasteur Nha Trang, Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương.
Tuy nhiên, đến năm 2023, việc mua sắm vắc xin được chuyển đổi từ chương trình mục tiêu y tế dân số thành nhiệm vụ chi thường xuyên cho các địa phương, Bộ Y tế đã có đề nghị các địa phương tự tổ chức đấu thầu mua sắm các loại vắc xin trong chương trình TCMR. Ngày 10.6, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã chủ trì cuộc họp giải quyết vắc xin cho chương trình TCMR, giao Bộ Y tế tổ chức triển khai việc mua, cung ứng vắc xin cho các địa phương, tuy nhiên đến nay tình hình thiếu vắc xin vẫn chưa được cải thiện.
Ngày 10.7, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký ban hành Nghị quyết số 98/NQ-CP về việc bố trí ngân sách Trung ương năm 2023 cho Bộ Y tế để mua vắc xin cho chương trình TCMR. Theo đó, năm 2023, ngân sách Trung ương tiếp tục bố trí cho Bộ Y tế để mua vắc xin TCMR cho tất cả địa phương trên toàn quốc từ nguồn dự phòng ngân sách Trung ương. “Sở Y tế tiếp tục chỉ đạo CDC và TTYT các huyện, thị xã, thành phố tăng cường rà soát, thống kê đối tượng để kịp thời tổ chức việc tiêm bù các mũi vắc xin còn thiếu cho trẻ chưa được tiêm chủng ngay khi nhận được vắc xin từ Bộ Y tế”, ông Hùng cho biết.
Ông Nguyễn Thanh Truyền cho hay, tháng 12 này ngành Y tế tỉnh đề xuất Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương, Viện Pasteur Nha Trang nhu cầu vắc xin để tiêm bù cho các đối tượng của năm 2023 đối với các vắc xin trong chương trình TCMR, thời điểm tiêm bù được thực hiện trong quý I/2024. Đồng thời, đề xuất nhu cầu các vắc xin trong chương trình TCMR cần cung ứng để sử dụng cho năm 2024 và 6 tháng đầu năm 2025, trên cơ sở đã trừ đi ước tính số đối tượng sử dụng vắc xin tại các cơ sở tiêm chủng dịch vụ.
MAI HOÀNG