Đưa nghệ thuật hát dân ca, hô bài chòi vào trường học
Thể loại dân ca bài chòi là loại hình âm nhạc cổ, lời ca, tiếng hát, giai điệu gắn liền với đời sống sinh hoạt của người dân Miền Trung từ xa xưa, đã được gìn giữ qua bao thế hệ. Để bài chòi lan tỏa trong đời sống, đặc biệt là thế hệ học sinh, Trường trung học cơ sở Ngô Mây, TP Quy Nhơn, đã linh hoạt lồng ghép dạy bài chòi trong các tiết hoạt động ngoại khóa, góp phần nâng cao chất lượng học tập của học sinh.
Đây là một tiết học có lồng ghép hát dân ca, hô bài chòi ở lớp 9A6 Trường trung học cơ sở Ngô Mây, với làn điệu Bài chòi Xuân nữ, hò Quảng, Bài chòi nhịp một được nghệ nhân ưu tú Nguyễn Phú và các cô giáo hướng dẫn để các em sử dụng trong phần củng cố ôn tập cố kiến thức bài học.
Ở đây, các em đã giới thiệu được nét đặc sắc của Bài chòi dân gian, qua đó ca ngợi cảnh đẹp quê hương, con người Bình Định. Đặc biệt, các em đã ứng dụng kỹ thuật hát dân ca, hô bài chòi, hát hò Hê, hò Quảng vào những công thức của môn Lý, môn Toán; hỏi - đáp về lịch sử dân tộc qua các nhân vật, tác phẩm văn học; sử dụng điệu hò Bình Định để ca ngợi vẻ đẹp của Thúy Kiều trong truyện Kiều của Nguyễn Du và ca ngợi phẩm chất của nhân vật ông Hai làng chợ Dầu trong truyện ngắn “Làng của Kim Lân” qua làn điệu Lý Thiên Thai.
Ngoài ra, cô giáo còn hướng dẫn các em tích hợp lồng ghép đưa hội họa vào bài học làm cho tiết học thêm phần phong phú, sinh động. Chính lời ca mộc mạc, dễ đi vào lòng người của bài chòi giúp các em thấy dễ hiểu bài hơn, càng học càng cảm thấy thích thú.
Việc ứng dụng nghệ thuật hát dân ca, hô Bài chòi vào trong các tiết ngoại khóa ở trường cũng là một cách làm mới và hiệu quả, nhằm giúp các em học sinh hứng thú hơn trong học tập; các em đã biết vận dụng kỹ thuật hô, hát với những làn điệu dân ca Bài chòi mộc mạc dân gian nhưng không kém phần độc đáo, tươi trẻ, đã làm cho những môn học ngỡ như khô cứng, căng thẳng và áp lực thì nay bước đầu đã tạo cho các em có những hứng thú trong học tập, giúp các em dễ nhớ, dễ áp dụng vào những môn học thuộc lĩnh vực tự nhiên, xã hội như Toán, Vật lý, Lịch sử, Văn học...
Ý tưởng này là đề tài do nhóm các cô giáo tổ Văn, Sử, Địa lí và giáo dục công dân của Trường THCS Ngô Mây, TP Quy Nhơn nghiên cứu và định hướng cho các em học sinh, với mong muốn tạo điều kiện cho các em vừa nắm bắt tốt nội dung bài học, vừa tiếp cận, phát huy khả năng hát dân ca và định hướng thị hiếu thẩm mĩ âm nhạc.
Thiết nghĩ, đây là một ý tưởng tích cực, phù hợp với phương pháp đổi mới trong dạy học hiện nay. Mong rằng các tổ chức đoàn thể Trường THCS Ngô Mây cần quan tâm đẩy mạnh hơn nữa các hoạt động ngoại khóa như mô hình này, giúp các em học sinh - những chủ nhân, những quản trò tương lai biết ứng dụng nghệ thuật hát dân ca, hô Bài chòi vào những tiết học bổ ích, góp phần bảo tồn bản sắc văn hóa truyền thống dân tộc.
CÔNG CƯỜNG