Tạo thuận lợi cho công dân khi sử dụng thẻ căn cước

Từ ngày 1.7.2024, Luật Căn cước vừa được Quốc hội thông qua sẽ chính thức có hiệu lực. Với việc đổi tên gọi từ Luật Căn cước công dân sang Luật Căn cước, thẻ căn cước công dân cũng sẽ có tên gọi mới là thẻ căn cước. Phóng viên Báo Bình Ðịnh đã phỏng vấn thượng tá Nguyễn Hòa Bình, Phó trưởng Phòng Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội (CA tỉnh) xung quanh vấn đề này.

Thượng tá NGUYỄN HÒA BÌNH

*Xin ông cho biết những quy định mới đáng chú ý của Luật Căn cước vừa được Quốc hội thông qua?

- Luật Căn cước gồm 7 chương, 46 điều quy định về Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu căn cước; thẻ căn cước, căn cước điện tử; giấy chứng nhận căn cước; quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan.

Bên cạnh việc thu thập vân tay, Luật đã bổ sung quy định thu thập mống mắt trong thông tin căn cước để làm cơ sở đối soát và xác thực thông tin của mỗi cá nhân; hỗ trợ trong những trường hợp không thu nhận được vân tay của một người.

Theo đó, song song với việc đổi tên Luật CCCD sang Luật Căn cước, thẻ CCCD thành thẻ căn cước, một số nội dung trên thẻ căn cước cũng có những điều chỉnh. Cụ thể, quê quán sẽ đổi thành nơi đăng ký khai sinh; nơi thường trú sẽ đổi thành nơi cư trú… Việc thay đổi này sẽ tạo thuận lợi cho công dân trong quá trình sử dụng thẻ căn cước, hạn chế việc phải cấp đổi thẻ và bảo đảm tính riêng tư của công dân.

Luật Căn cước cũng bổ sung quy định về quản lý, cấp thẻ căn cước cho công dân Việt Nam dưới 14 tuổi. Tuy nhiên, việc cấp thẻ cho công dân dưới 14 tuổi sẽ thực hiện theo nhu cầu, còn đối với công dân từ đủ 14 tuổi trở lên là bắt buộc.

Ngoài ra, Luật Căn cước quy định mỗi công dân có 1 căn cước điện tử, được tích hợp vào tài khoản định danh điện tử. Căn cước điện tử có giá trị sử dụng tương đương như việc sử dụng thẻ căn cước trong thực hiện các giao dịch có yêu cầu xuất trình thẻ căn cước; có giá trị cung cấp thông tin trong các loại giấy tờ, tài liệu của công dân đã được tích hợp vào tài khoản định danh điện tử của công dân để cơ quan, tổ chức có thẩm quyền đối chiếu khi thực hiện các giao dịch có yêu cầu xuất trình giấy tờ đó.

Bên cạnh đó, khi thực hiện thủ tục cấp thẻ căn cước, người dân sẽ được thu thập thông tin sinh trắc học gồm ảnh khuôn mặt, vân tay, mống mắt; còn thông tin sinh trắc học về ADN và giọng nói được thu thập khi người dân tự nguyện cung cấp.

Công dân vẫn thực hiện các bước cung cấp thông tin ban đầu cho lực lượng CA trong quá trình làm thẻ căn cước. Ảnh: K.A

* Như vậy, khi Luật Căn cước có hiệu lực thì CMND, thẻ CCCD gắn chíp mà công dân đã được cấp còn hiệu lực có phải đổi sang thẻ căn cước hay không, thưa ông?

- Điều 46 Luật Căn cước quy định, thẻ CCCD đã được cấp trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành vẫn có giá trị sử dụng đến hết thời hạn được ghi trong thẻ, được cấp đổi sang thẻ căn cước khi công dân có yêu cầu. Riêng đối với CMND còn thời hạn sử dụng sẽ được sử dụng đến hết ngày 31.12.2024.

Đồng thời, các loại giấy tờ có giá trị pháp lý đã phát hành có sử dụng thông tin từ CMND, thẻ CCCD vẫn nguyên hiệu lực pháp luật; thẻ CCCD quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật trước ngày Luật Căn cước có hiệu lực thi hành có giá trị như thẻ căn cước được quy định tại Luật Căn cước.

Ngoài ra, thời gian cấp đổi thẻ căn cước sẽ được rút ngắn còn 7 ngày.

* Thẻ căn cước với nhiều tiện ích được tích hợp như mống mắt, ADN, giọng nói của công dân, nếu công dân vô tình đánh rơi, làm mất thì tính bảo mật của thẻ liệu có được đảm bảo?

- Thẻ căn cước hiện nay được chế tạo bằng công nghệ tiên tiến, có khả năng bảo mật cao, bảo đảm chống lại việc làm giả thẻ. Trong chip điện tử trên thẻ căn cước có công nghệ xác thực thông tin qua đối sánh vân tay hoặc khuôn mặt nhằm xác thực chính xác chủ thẻ. Theo đó, khi một người sử dụng thiết bị đọc thông tin lưu trữ trong chip điện tử phải được sự đồng ý của chủ thẻ thông qua phương thức xác thực vân tay, khuôn mặt để được quyền truy cập vào ứng dụng đọc, truy xuất dữ liệu, nếu không có thao tác này thì không ai có thể truy cập để lấy thông tin trong thẻ căn cước.

Ngoài ra, để khai thác được các thông tin trong chip điện tử trên thẻ căn cước phải sử dụng thiết bị chuyên dụng; các thiết bị này phải được Bộ CA cung cấp mã bảo mật để xác thực, bảo đảm an ninh, an toàn bảo mật thông tin. Trường hợp các cơ quan nhà nước khác cung cấp thiết bị chuyên dụng để đọc thông tin trong thẻ căn cước thì các thiết bị này đều phải được cơ quan chuyên môn của Bộ CA kiểm tra và cung cấp mã bảo mật.

* Xin cảm ơn ông!

KIỀU ANH (Thực hiện)