Nhiều lạc quan với năm 2024
Theo kết quả khảo sát thường niên của Hãng nghiên cứu toàn cầu Ipsos (Pháp) về nhận định cho năm 2024, được tiến hành từ ngày 20.10 - 3.11, 70% số người được hỏi cho rằng năm tới sẽ tốt hơn năm 2023, nhưng cũng nhiều người lo ngại AI sẽ khiến số lượng việc làm bị sụt giảm.
Nhìn lại năm 2023
Năm 2023 đánh dấu sự suy giảm đáng kể tác động của dịch Covid-19, nhất là sau khi Tổ chức Y tế Thế giới chính thức tuyên bố Covid-19 không còn là tình trạng khẩn cấp y tế toàn cầu từ ngày 5.5.2023. Tuy nhiên, trái ngược với đó lại là sự leo thang của những căng thẳng địa chính trị. Trong khi cuộc chiến của Nga tại Ukraine chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, thế giới lại bị cuốn vào vòng xoáy bạo lực trong cuộc xung đột giữa Hamas và Israel từ tháng 10.
Ở một khía cạnh khác, các hiện tượng thời tiết cực đoan xuất hiện ngày càng nhiều. Nhiều nơi trên thế giới đã trải qua mùa hè nóng bức nhất sau nhiều năm. Năm 2023 cũng chứng kiến tần suất dày đặc các thảm họa tự nhiên ở nhiều nơi, đặc biệt là Thổ Nhĩ Kỳ, Syria, Morocco và Afghanistan.
Năm 2023 cũng là năm mà thế giới công nghệ có những thay đổi và đột phá lớn, trong đó phải kể đến sự xuất hiện của OpenAI, công cụ thay đổi nhận thức của công chúng và tối ưu hóa trí tuệ nhân tạo (AI), tác động mạnh đến cách con người tương tác với công nghệ.
Những tòa nhà bị phá hủy trong trận động đất ở Antakya (Thổ Nhĩ Kỳ), hồi tháng 2.2023. Ảnh: REUTERS/Nir Elias
Hướng đến năm 2024
Với hơn 25.000 người tại 34 quốc gia tham gia khảo sát, đa số (70%) lạc quan tin rằng năm mới sẽ tốt hơn năm 2023, tăng 5% so với kết quả khảo sát năm 2022. Trong số này, các nước châu Âu chiếm tỷ lệ lớn nhất, đặc biệt ở Ba Lan, Tây Ban Nha và Thụy Điển, cho thấy tín hiệu hồi phục kinh tế ở châu lục này trong năm 2023.
Trong bối cảnh những cuộc xung đột địa chính trị đang diễn ra, cũng như kỷ nguyên hậu Covid, kết quả khảo sát cho thấy đa số (71%) dự báo tình hình di cư sẽ gia tăng, một phần do những vấn đề địa chính trị gần đây và tình trạng biến đổi khí hậu.
Với các vấn đề an ninh toàn cầu, không có nhiều người chắc chắn về những gì có thể xảy ra trong năm tới. Khoảng 35% tin rằng ông Donald Trump sẽ tái đắc cử Tổng thống Mỹ, trong khi tỷ lệ người không đồng ý là 47%. Chỉ có 31% hy vọng cuộc chiến ở Ukraine sẽ chấm dứt, giảm 9% so với kết quả năm 2022, trong đó sự bi quan này được thể hiện rõ nhất ở người dân châu Âu.
Cuộc khảo sát của Ipsos còn cho thấy sự lo ngại ngày càng lớn về khủng hoảng khí hậu. Trên phạm vi toàn cầu, 81% tin rằng nhiệt độ trung bình toàn cầu sẽ tăng trong năm 2024, có thể do ảnh hưởng của số vụ cháy rừng ngày càng nhiều và nhiệt độ cao trong các tháng mùa hè; 51% nghĩ rằng 1 thành phố lớn ở nước họ sẽ hứng chịu thảm họa thiên nhiên trong năm tới. Tuy nhiên, cũng có một tỷ lệ đáng kể kỳ vọng những cảnh báo nghiêm túc về tình trạng khẩn cấp của khí hậu sẽ có tác dụng buộc chính phủ các nước hành động, với 55% tin tưởng chính phủ của họ sẽ đặt ra những mục tiêu mạnh mẽ hơn về giảm phát thải carbon trong năm 2024.
Trong lĩnh vực công nghệ, xuất hiện 2 luồng ý kiến liên quan đến sự nổi lên của AI, dù cho số người lo ngại về AI vẫn nhiều hơn. Về mặt tích cực, 43% bày tỏ hy vọng AI sẽ tạo ra nhiều việc làm. Ở chiều ngược lại, 64% bi quan về nguy cơ mất việc làm do AI. Tỷ lệ giữa 2 luồng quan điểm này cũng thay đổi theo khu vực. Chẳng hạn như tại các nước châu Á, nhiều người vẫn còn phân vân về tác động tốt - xấu của AI, trong khi nhiều người dân châu Âu lại có cái nhìn tiêu cực hơn.
Đối với mạng xã hội, 41% người được hỏi cho rằng việc sử dụng mạng xã hội sẽ ít đi, do ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy sự liên quan giữa vấn đề này với sức khỏe tâm thần. Tỷ lệ này tăng 13% so với kết quả của năm 2019 (28%), thời điểm TikTok trở nên phổ biến. Tuy vậy, vẫn có đến 49% không đồng ý với quan điểm này.
LÊ QUẢNG (theo Ipsos)