Khẳng định vai trò bài chòi dân gian Bình Định
Bộ VH-TT& DL đang phối hợp cùng chính quyền địa phương 10 tỉnh, thành (từ Quảng Bình đến Ninh Thuận) xây dựng bộ Hồ sơ quốc gia về “Nghệ thuật Bài chòi dân gian Trung bộ, Việt Nam” trình UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại. Trong đó, tỉnh Bình Định vinh dự được giao là địa phương giữ vai trò chủ trì, phối hợp với các địa phương khác xây dựng kế hoạch. Điều này xuất phát từ những thành quả trong công tác bảo tồn và phát huy nghệ thuật bài chòi dân gian ở tỉnh nhà trong nhiều năm qua.
Cách đây gần 15 năm, hội đánh bài chòi cổ dân gian Bình Định được cố NSƯT Phan Ngạn đầu tư nhiều công sức, tâm huyết nghiên cứu phục hồi qua việc tìm kiếm, vận động được các nghệ nhân giỏi tham gia. Đến năm 2010, nhờ sự tiếp sức của dự án Bảo tồn Hội đánh bài chòi cổ dân gian Bình Định, cùng các kỳ liên hoan dân ca bài chòi trên địa bàn tỉnh do Sở VH-TT-DL chủ trì thực hiện, Hội đánh bài chòi mới thực sự “sống lại” và ngày càng được nhân rộng trong sự đón nhận tích cực của đông đảo nhân dân nhiều địa phương trong tỉnh. Ngoài ra, theo thống kê của Sở VH-TT-DL, hiện trên địa bàn tỉnh có 28 nhóm, 130 nghệ nhân đang hoạt động về lĩnh vực bài chòi dân gian.
Vừa qua, Sở VH-TT-DL đã tổ chức Hội nghị tập huấn điều tra, thống kê di sản nghệ thuật bài chòi dân gian. Hơn 100 cán bộ, nghệ nhân, cộng tác viên của các trung tâm VH-TT-TT huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh tham dự đã được hướng dẫn cách thực hiện các phiếu điều tra phục vụ cho việc thống kê nghệ thuật bài chòi dân gian ở cơ sở. Sắp đến, sẽ triển khai thực hiện phiếu điều tra phục vụ việc thống kê nghệ thuật bài chòi dân gian Bình Định. Phiếu điều tra có 3 mẫu dành cho trưởng thôn, người trình diễn nghệ thuật bài chòi dân gian, các nhóm sinh hoạt bài chòi dân gian. Mỗi mẫu phiếu đều có câu hỏi mang tính điều tra cụ thể về nhiều khía cạnh, vấn đề liên quan đến nghệ thuật bài chòi dân gian Bình Định.
Việc cung cấp thông tin theo biểu mẫu cũng là một nhiệm vụ, một sản phẩm không thể thiếu của bộ Hồ sơ quốc gia về nghệ thuật bài chòi dân gian Trung bộ. Vì vậy, không chỉ dừng lại ở việc tập huấn trong thời gian ngắn, mà cần có thêm những hỗ trợ cụ thể để tạo sự hưởng ứng thực hiện hiệu quả của các cán bộ, nghệ nhân, cộng tác viên đối với nhiệm vụ quan trọng này. Qua đó, mới có thể hi vọng thu được những nguồn thông tin tư liệu hữu ích góp phần thể hiện một cách đầy đủ hơn nội hàm nghệ thuật bài chòi dân gian Bình Định xứng đáng với vai trò trung tâm trong vùng Trung bộ, khu vực không gian đang nuôi dưỡng, phát huy loại hình di sản độc đáo này.
Mai Thư