Bệnh nhân tim mạch tăng, nhập viện muộn
Bệnh tim mạch đang ngày càng tăng, nhưng điều đáng lo ngại là đa phần bệnh nhân phát hiện bệnh muộn và nhập viện điều trị trong tình trạng nặng.
Xảy ra với bất kỳ lứa tuổi nào!
Xuất hiện những cơn đau thắt ngực nhẹ, nhưng ông N.V.Tám (59 tuổi, ở xã Nhơn Lộc, TX An Nhơn) cho rằng chỉ bị mệt chút đỉnh. Sau đó ông gặp phải cơn đau đột ngột, vào TTYT TX An Nhơn khám và ngay lập tức được chuyển đến BVĐK tỉnh cấp cứu trong tình trạng nhồi máu cơ tim, suy tim. Bà L.T.N.Thảo, vợ ông Tám, cho hay: Chừng 1 tuần trước, trong khi đang cắt lá chuối trong vườn thì ông nhà tôi chóng mặt, xây xẩm, đau thắt bên ngực trái. Hồi giờ không thấy mệt thế này nên cũng không biết, nhập viện rồi mới hay bị tim mạch, nhồi máu cơ tim do phát hiện muộn.
Bệnh nhân mắc bệnh tim mạch điều trị nội trú tại BVĐK tỉnh. Ảnh: NGÔ THU HIỀN
Không ít bệnh nhân tim mạch phát hiện bệnh và điều trị chậm, buộc phải can thiệp đặt máy tạo nhịp tim. Như trường hợp bà Đ.T.Đào (85 tuổi, ở xã Bình Thuận, huyện Tây Sơn) vừa nhập viện điều trị tại khoa Nội tim mạch (BVĐK tỉnh) với các rối loạn nhịp tim và nhiều biến chứng nguy hiểm do tăng huyết áp nặng, phù phổi cấp, suy tim, tắc nghẽn hoàn toàn dẫn truyền xung điện từ tâm nhĩ đến tâm thất. Sau 2 tuần điều trị tích cực và đặt máy tạo nhịp tim vĩnh viễn, bà Đào mới qua cơn nguy kịch.
Theo ghi nhận của các cơ sở y tế, số ca bệnh tim mạch tăng trung bình khoảng 10 - 20%/năm. Nếu trước đây bệnh tim mạch thường được cho chỉ gặp ở người lớn tuổi thì nay trên thực tế ghi nhận không ít ca bệnh ở người trẻ và trung niên.
Bác sĩ CKII Phan Nam Hùng, Phó trưởng khoa phụ trách khoa Nội Tim mạch (BVĐK tỉnh), cho biết, năm 2023 bệnh viện đã tiếp nhận điều trị hơn 3.500 trường hợp mắc các bệnh lý liên quan đến tim mạch. Mô hình bệnh ngày càng thay đổi, số lượng bệnh nhân liên quan đến tim mạch như tăng huyết áp, suy tim, mạch vành, rối loạn nhịp tim… ngày càng gia tăng. Bệnh có thể xảy ra với bất kỳ ai, bất kỳ lứa tuổi nào và ngày càng trẻ hóa. Đa số bệnh nhân vào viện đều trong tình trạng nặng do chủ quan, phát hiện bệnh muộn.
Trong khi đó, Bác sĩ CKII Hà Thị Phi Điệp, Trưởng khoa Nội tổng hợp (Bệnh viện Bình Định), cũng cho rằng bệnh tim mạch gia tăng, đặc biệt tăng huyết áp, đột quỵ… cũng là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu hiện nay. Tình trạng này cho thấy vai trò chăm sóc sức khỏe tim mạch là vô cùng quan trọng, đặc biệt cần tầm soát bệnh lý này ở người trẻ.
Thay đổi lối sống, chủ động chăm sóc sức khỏe
Bệnh tim mạch vẫn đang là một gánh nặng cho xã hội với tỷ lệ tử vong và tàn phế cao nhất, chi phí chăm sóc, điều trị bệnh tim mạch cũng là gánh nặng. Trong khi bệnh hoàn toàn phòng ngừa được, nhưng nhiều người còn rất chủ quan. Hiện, nhiều cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh đã triển khai chuyên sâu điều trị và can thiệp các bệnh lý về tim mạch, nhất là đột quỵ.
Tuy nhiên, bác sĩ Phan Nam Hùng cho rằng: Một số bệnh lý tim mạch cần phải theo dõi, sử dụng thuốc suốt đời, và điều trị khi đang còn khỏe mạnh mới nâng được chất lượng sống, do đó cần thay đổi lối sống, chủ động chăm sóc sức khỏe. Vì vậy, không chỉ điều trị, vấn đề chúng tôi quan tâm, thường xuyên tăng cường là tuyên truyền cho người dân phòng các bệnh về tim mạch, đừng để mắc bệnh rồi khi đó mới giải quyết hậu quả!
Theo đó, các yếu tố tác động đến sức khỏe tim mạch gồm những yếu tố nguy cơ không thể thay đổi, gồm tuổi tác, gen di truyền, giới tính và chủng tộc; những yếu tố nguy cơ có thể thay đổi như thói quen sinh hoạt, vận động…
Để chăm sóc sức khỏe hệ tim mạch tốt hơn, cần xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh cho tim bằng cách tăng cường sử dụng các loại rau quả, ngũ cốc nguyên hạt và cá; hạn chế muối, chất béo bão hòa và đường; duy trì trọng lượng hợp lý, thường xuyên theo dõi huyết áp, bỏ thuốc lá, hoặc tránh xa môi trường có khói thuốc. Mặt khác, tập thể dục thường xuyên, duy trì ít nhất 30 phút/ngày hoặc 150 phút/tuần; kiểm soát lượng đường huyết trong máu lúc đói dưới 100mg/dl; kiểm soát chỉ số cholesterol toàn phần dưới 200mg/dl. Lối sống lành mạnh, dinh dưỡng hợp lý và tăng cường chăm sóc sức khỏe giúp hệ tim mạch hoạt động ổn định.
Mới đây, chia sẻ với các bác sĩ tại Bình Định về việc ra quyết định lâm sàng cấp thiết trong điều trị tim mạch và chuyển giao kỹ thuật, PGS.TS Phạm Thọ Tuấn Anh, Chủ tịch Hội Phẫu thuật tim mạch lồng ngực TP Hồ Chí Minh - một trong những chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực tim mạch của Việt Nam, đánh giá cao về năng lực cấp cứu, điều trị chuyên sâu bệnh lý tim mạch của một số cơ sở y tế trong tỉnh. Cùng với công tác điều trị, ông đặc biệt nhấn mạnh việc chăm sóc sức khỏe một cách chủ động và thường xuyên, đảm bảo môi trường sống và lối sống lành mạnh rất quan trọng. Do đó, người dân phải thay đổi lối sống, chủ động chăm sóc sức khỏe.
NGÔ HIỀN - MAI HOÀNG