Nhật Bản và 1 thế kỷ thiết kế các công trình chống động đất
Tuần qua, thế giới lại phải chứng kiến những hình ảnh đổ nát của các tòa nhà sau trận động đất mạnh 7,5 độ richter ở tỉnh Ishikawa (Nhật Bản). Theo chính quyền địa phương, ít nhất 270 ngôi nhà trong vùng đã bị phá hủy, nhưng thống kê cuối cùng có thể cao hơn nhiều. Tuy nhiên, nếu so với những cơn địa chấn ở các nơi khác trên thế giới, thì thiệt hại này đã được giảm thiểu đáng kể. Điều này được cho là một phần nhờ thiết kế có khả năng chống chịu với động đất.
Kể từ sau đại thảm họa động đất Kanto năm 1923, các kiến trúc sư, kỹ sư và nhà hoạch định đô thị Nhật Bản đã kết hợp các nguyên tắc cổ xưa với những phát minh hiện đại trong thiết kế chống địa chấn ở nước này, dựa trên phương châm: Động đất không làm chết người, mà thủ phạm chính là các công trình. Theo đó, hầu hết các thiết kế tuân theo nguyên lý cơ bản, đó là sự linh hoạt giúp cấu trúc công trình có khả năng chống chịu nhiều nhất.
PGS. Miho Mazereeuw, thuộc Viện Công nghệ Massachusetts Mỹ (MIT), giải thích: Nhiều tòa nhà, nhất là bệnh viện và các cấu trúc trọng yếu đều dựa trên lớp đệm cao su dưới móng để có thể tự xoay theo chuyển động của Trái đất, thay vì chống lại sự vận động này. Nhiều ngôi chùa bằng gỗ ở Nhật Bản đã tồn tại qua nhiều trận động đất nhờ tuân theo nguyên tắc này, như ngôi đền Toji (cao 55 m). Công trình này được xây dựng từ thế kỷ XVII và còn nguyên vẹn sau đại địa chấn Kobe vào năm 1995.
Tuy nhiên, do sức tàn phá các trận động đất ngày càng khó dự đoán, nên công việc của các nhà thiết kế là phải thường xuyên và liên tục thử nghiệm thiết kế mới.
HỒNG QUẢNG (Theo CNN)