Rộn ràng sân khấu vào xuân
Mùa xuân cũng là mùa lễ hội, các nghệ sĩ sân khấu tuồng, bài chòi lại tất bật chuẩn bị lưu diễn phục vụ nhân dân trong dịp Tết cho đến hết tháng Giêng - khởi đầu cho mùa lưu diễn của năm ở khắp nơi trong và ngoài tỉnh.
Ngoài Đoàn tuồng Đào Tấn và Đoàn ca kịch bài chòi Bình Định (thuộc Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh), ở Bình Định hiện còn khoảng 8 đoàn nghệ thuật hát bội không chuyên hoạt động, gồm: Nhơn Hưng, An Nhơn 2, Trần Quang Diệu, Ngô Mây, Sao Mai, Sông Côn, Phước An, Hoài Nhơn. Từ đầu tháng 11 âm lịch cho đến tháng Chạp, các đoàn hát bội đã chạy khắp nơi để “nhận tờ” (ký hợp đồng biểu diễn) tại các điểm diễn quen thuộc, cũng như kết nối tìm thêm điểm diễn mới.
1. Dịp tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024, Công ty TNHH biểu diễn nghệ thuật hát bội Nhơn Hưng (phường Nhơn Hưng, TX An Nhơn) là đơn vị nghệ thuật hát bội không chuyên ra quân sớm nhất khi “mở hàng” biểu diễn tại xã Phước Thành (huyện Tuy Phước) từ mùng 1 - 3 Tết.
Nghệ nhân ưu tú (NNƯT) Minh Lưỡng, Giám đốc Công ty TNHH biểu diễn nghệ thuật hát bội Nhơn Hưng, phấn khởi kể lịch diễn khá dày kéo dài từ đầu năm cho đến hết ngày 18 tháng Giêng. Từ mùng 1 - 3 Tết, sau khi diễn xong ở xã Phước Thành (huyện Tuy Phước), Công ty sẽ diễn tại Lễ kỷ niệm 235 năm Chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa do TX An Khê (tỉnh Gia Lai) tổ chức từ mùng 4 - 5 Tết; tiếp đó về TX An Nhơn diễn hội bài chòi dân gian từ mùng 6 - 8 tháng Giêng. Liên tục là sẽ diễn tại xã Nghĩa An, huyện Tư Nghĩa (tỉnh Quảng Ngãi) từ mùng 9 - 13 tháng Giêng, rồi quay về diễn ở Quy Hòa (phường Ghềnh Ráng, TP Quy Nhơn) từ 16 - 18 tháng Giêng.
Ngồi kế bên kiểm tra lại kho trang phục, đạo cụ để chuẩn bị đi diễn, NNƯT Lệ Hoa - vợ NNƯT Minh Lưỡng, chia sẻ: “Năm nay, chúng tôi mời nghệ nhân Hoàng Việt tham gia dàn dựng trích đoạn hát bội Tây Sơn tụ nghĩa để diễn ở TX An Khê. Năm mới, chúng tôi có thêm điểm diễn mới ở tỉnh Quảng Ngãi, nên chuẩn bị những vở diễn chất lượng để gầy dựng mối quan hệ, tình cảm sau này”.
Vợ chồng NNƯT Minh Lưỡng - NNƯT Lệ Hoa kiểm tra trang phục để chuẩn bị Tết này lưu diễn. Ảnh NGỌC NHUẬN
Đoàn nghệ thuật hát bội Ngô Mây cũng dày “tờ” diễn liên tiếp ở nhiều nơi, như: Nhơn Châu (TP Quy Nhơn) từ mùng 2 - 5 Tết; xã Cát Thành (huyện Phù Cát) từ mùng 4 - 6 Tết; xã Cát Khánh (huyện Phù Cát) diễn hai điểm từ mùng 7 - 9 tháng Giêng và từ ngày 10 - 13 tháng Giêng; phường Nhơn Hòa (TX An Nhơn) từ 20 - 23 tháng Giêng; phường Đập Đá (TX An Nhơn) 26 - 28 tháng Giêng. NNƯT Hoàng Kiều, Trưởng Đoàn nghệ thuật hát bội Ngô Mây, hồ hởi cho biết: “Chỉ tính trong tháng Giêng tới, Đoàn “chạy sô” gần như kín lịch. Ngoài lực lượng diễn viên, nhạc công của đoàn gần 20 người, tôi còn mời thêm nhiều diễn viên, nhạc công các đoàn khác cộng tác diễn ở những điểm trùng lịch diễn, đảm bảo phục vụ công chúng mộ hát bội. Đoàn cũng vừa mới ký thêm “tờ” ở điểm diễn mới tại tỉnh Phú Yên từ 20 - 25 tháng Giêng”.
Dù nhận ít “sô” hơn, nhưng Đoàn nghệ thuật hát bội Trần Quang Diệu cũng đầu tư chi phí mua sắm mới trang phục, sửa soạn lại đạo cụ để phục vụ công chúng được tươm tất hơn trong mùa lưu diễn mới. Nghệ nhân Phan Ngọc Bạn, Trưởng Đoàn nghệ thuật hát bội Trần Quang Diệu, chia sẻ: “Hiện tại, Đoàn mới nhận được “tờ” diễn ở xã Cát Tân (huyện Phù Cát) từ mùng 4 - 6 Tết; phường Nhơn Hưng từ 16 - 18 tháng Giêng. Đây là những điểm Đoàn đã từng diễn, bà con vẫn còn dành nhiều tình cảm, nên khi trở lại phục vụ, chúng tôi phải chuẩn bị mọi thứ chu đáo. Vừa diễn, chúng tôi cũng vừa chạy thêm “tờ” để anh em có thêm đất diễn trong năm mới”.
2. Sau khi tham gia biểu diễn tại chương trình nghệ thuật đặc biệt đón giao thừa chào năm mới Giáp Thìn 2024 (đêm 30 Tết) và biểu diễn tại Lễ hội kỷ niệm 235 năm Chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa (mùng 4 - 6 Tết), nghệ sĩ, nhạc công của Đoàn tuồng Đào Tấn và Đoàn ca kịch bài chòi Bình Định sẽ tất bật với nhiều “sô” diễn đã chốt hợp đồng xuyên suốt tháng Giêng.
Theo đó, Đoàn tuồng Đào Tấn sẽ diễn tại phường Nhơn Hòa từ mùng 7 - 9, tại xã Nhơn Lý (TP Quy Nhơn) từ mùng 10 - 13 tháng Giêng. Đoàn ca kịch bài chòi Bình Định cũng dày lịch diễn từ mùng 6 đến 26 tháng Giêng.
Vở Tình sử Cô Tô đài (Tây Thi) mới được phục hồi sẽ được Đoàn ca kịch bài chòi Bình Định công diễn phục vụ khán giả dịp Tết này. Ảnh: NGỌC NHUẬN
NSƯT Huỳnh Thị Kim Châu, Phó Giám đốc Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh, kiêm Trưởng Đoàn ca kịch bài chòi Bình Định, cho biết: “Năm nào cũng vậy, mỗi độ tết đến, xuân về, Đoàn ký được nhiều hợp đồng biểu diễn. Vui hơn nữa, ngoài những điểm diễn lâu nay được khán giả yêu mến, chúng tôi có thêm điểm mới ở xã Nhơn Lý và xã Phước Sơn (huyện Tuy Phước). Ngoài những vở diễn lâu nay được khán giả rất thích, như: Thoại Khanh - Châu Tuấn, Nỗi đau lòng mẹ…, chúng tôi còn đưa vào những vở diễn mới phục hồi, dàn dựng, như: Nửa đời hương phấn, Tình sử Cô Tô đài (Tây Thi), Trò chơi của quỷ… để phục vụ khán giả. Tại mỗi điểm diễn theo hợp đồng, chúng tôi đều diễn thêm một đêm miễn phí phục vụ cho nhân dân theo nhiệm vụ được giao”.
ĐOÀN NGỌC NHUẬN