Dòng sông tắm mát đời con
Nhà tôi nằm bên một dòng sông, nước chảy hiền hòa và xanh trong như tấm lòng của cha tôi. Học muộn, trầy trật lắm cha mới hết cấp 2. Thương ông nội nghèo, nhà đông con, và để đỡ gánh nặng cho gia đình, cha rời nhà xin hợp đồng dạy học tại một ngôi trường nhỏ nơi vùng sâu. Và chính ở nơi ấy, cha và mẹ gặp nhau…
Bây giờ, nếu không nhờ vào những tấm ảnh cũ, tôi khó mà hình dung lại cảnh sống của gia đình thời ấy. Một chái nhà bằng cây lá, dựng trên mé một con mương cạn. Gọi là nhà, nhưng chỉ để vừa đủ chiếc giường và cái bàn dùng làm nơi cha mẹ soạn bài. Ngoại kể lúc mẹ sinh chị Hai, cha phải bán chiếc giường ngày cưới mua thuốc cho vợ và thêm sữa cho con. Từ ngày ấy, mẹ và chị ngủ trên ván sàn nhà, còn chỗ của cha là mái hiên. Đó cũng là nơi cha đọc sách, dạy học cho đám học trò nghèo. Gặp những đêm gió lùa mưa tạt, cha căng vài tấm ni-lông quanh mùng để che chắn…
Dù ăn uống tằn tiện, nhưng những lúc đau ốm, rồi con cái học hành… đều cần những khoản tiền không nhỏ. Tôi còn nhớ, một buổi sáng mẹ lặng lẽ trao đôi bông tai cho cha. Vài hôm sau chúng tôi mới biết cha đã bán nó để mua tông-đơ, dao kéo… sang nhà ông Tư học nghề hớt tóc, rồi mua chiếc xe đạp cũ đi hớt tóc dạo.
Lay lắt hơn chục năm, mẹ cha được chuyển về dạy ở một trường gần thị xã. Về phố, cái nghề phụ của cha thành ế ẩm, bọn trẻ chê cha hớt tóc không hợp “thời trang”. Thế là sau giờ dạy, cha cùng “con ngựa sắt già” chuyển sang nghề chở thuê. Nhờ tính cha hiền lành, siêng năng nên được bà con lối xóm mến thương, giúp đỡ. Cuộc sống của gia đình rồi cũng vượt qua bao nỗi khó khăn…
Một thời gian dài, tôi vẫn thầm tủi hổ là mình đã sinh ra nhằm “ngôi sao xấu”. Nhưng càng lớn lên, mặc cảm ấy không những mất đi mà còn biến thành niềm tự hào về một người cha suốt đời gian lao, tận tụy vì con. Tấm lòng ấy của cha càng thôi thúc tôi vượt khó, cố gắng học tập thật tốt. Tôi mường tượng cha như một dòng sông, suốt đời mang trên mình biết bao gánh nặng phù sa, để bồi đắp cho đời con xanh tươi…
Đêm nay, tôi lại ngồi ngắm nhìn dòng sông bên nhà, dòng nước lấp loáng những ánh đèn màu. Lại bồi hồi nhớ về một nhánh sông nhỏ chảy lặng lẽ nơi quê nghèo xưa. Dòng sông ấy đã tắm mát tuổi thơ và nuôi tôi trưởng thành…
CHÀNG XUÂN