Chủ động giám sát, phòng chống dịch cúm A (H5N1) trên đàn yến nuôi
Vừa qua, tại tỉnh Ninh Thuận, hàng chục ngàn chim yến nuôi trong nhà bị nhiễm cúm A (H5N1) đã được cơ quan chức năng xử lý tiêu hủy. Ở tỉnh ta, tuy chưa phát hiện nhưng không loại trừ nguy cơ. Hiện ngành Nông nghiệp tỉnh đang triển khai các biện pháp phòng chống dịch trên đàn yến nuôi trên địa bàn.
Để chủ động cung cấp những thông tin về dịch bệnh, cách chủ động phòng chống dịch và định hướng nghề nuôi yến trong nhà trên địa bàn tỉnh, vừa qua, Sở NN-PTNT đã tổ chức cuộc họp với các hộ nuôi chim yến trên địa bàn tỉnh (TP Quy Nhơn và các huyện Tuy Phước, Hoài Nhơn…).
PGS-TS Nguyễn Khoa Diệu Thu đang trao đổi với người nuôi yến tại Bình Định.
Nỗi lo dịch bệnh bùng phát
Theo Sở NN-PTNT, tình hình dịch cúm A (H5N1) vẫn còn diễn biến phức tạp trên đàn chim yến nuôi ở TP Phan Rang - Tháp Chàm (Ninh Thuận), cơ quan chức năng đã phải tiến hành tiêu hủy hàng chục ngàn con chim yến bị nhiễm bệnh để ngăn ngừa dịch bệnh lây lan. Tại Bình Định, mặc dù chưa phát hiện tình trạng chim yến nuôi bị chết và theo báo cáo của Chi cục Thú y tỉnh, qua xét nghiệm vi-rút cúm A (H5N1) trên đàn chim yến của một số hộ nuôi cho kết quả âm tính; song trước diễn biến phức tạp của đối tượng mang mầm bệnh là chim di cư, gây khó khăn cho công tác kiểm soát và quản lý dịch bệnh.
Mặt khác, việc nhiều hộ dẫn dụ và nuôi chim yến tự phát trong các khu dân cư không đảm bảo các điều kiện về an toàn phòng chống dịch, người theo dõi đàn, khai thác, chế biến tổ yến thường xuyên tiếp xúc với chim yến, các chất thải từ chim… mà không thực hiện bảo hộ cá nhân phù hợp, nguy cơ lây nhiễm cúm gia cầm (DCGC) cho người và bùng phát dịch là rất cao.
Anh Nguyễn Ngọc Quang, người nuôi chim yến trong nhà ở phường Hải Cảng - TP Quy Nhơn, lo lắng: “Sau khi biết thông tin chim yến chết ở Ninh Thuận, gia đình tôi cũng rất lo lắng vì hiện nay đàn chim yến nhà tôi nuôi có gần 1.000 con, cứ hai tháng thu được 0,5kg tổ yến. Lâu nay, chúng tôi chưa nhận được văn bản nào về việc phòng chống dịch bệnh cho chim yến nuôi, cũng như phải cam kết trong việc nuôi chim yến. Các ngành chức năng nên sớm có hướng dẫn để người nuôi yến có phương pháp phòng dịch bệnh cho chim yến và người”.
Tâm sự của anh Quang cũng chính là nỗi niềm chung của nhiều hộ nuôi chim yến trên địa bàn tỉnh. Tất cả đều mong muốn ngành chức năng có hướng dẫn cụ thể để phòng ngừa DCGC trên đàn yến nuôi trong nhà.
Tăng cường giám sát, phòng ngừa dịch
Nhằm chủ động phòng chống DCGC trên đàn chim yến nuôi, ngày 18.4.2013, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT đã có công điện khẩn số 10/CĐ-BNN-TY gửi Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, các Bộ, ngành thành viên Ban chỉ đạo quốc gia phòng chống DCGC yêu cầu khẩn trương triển khai các biện pháp phòng chống dịch.
Tại tỉnh ta, để công tác phòng chống dịch có hiệu quả, Sở NN-PTNT đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền về mối nguy hại và nguy cơ bùng phát DCGC; chỉ đạo các đơn vị chức năng của Sở tích cực vận động và hướng dẫn các hộ chăn nuôi gia cầm và nuôi yến thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch bệnh, tiêu độc sát trùng các cơ sở chăn nuôi. Sở NN-PTNT cũng đã yêu cầu các hộ nuôi chim yến thường xuyên theo dõi, phát hiện và báo cáo ngay các trường hợp chim yến có biểu hiện bất thường cho cơ quan thú y, chính quyền cơ sở, để phối hợp xử lý kịp thời; tuyệt đối không được giấu dịch và tự điều trị nếu xảy ra dịch bệnh trên đàn yến.
Tại cuộc họp, PGS-TS Nguyễn Khoa Diệu Thu- nguyên Trưởng Phòng Công nghệ tế bào động vật - Viện Sinh học nhiệt đới, người có nhiều năm nghiên cứu về chim yến ở Việt Nam - đã trao đổi thêm với người nuôi yến trong tỉnh về các biện pháp chăn nuôi có hiệu quả, chia sẻ thông tin dịch bệnh trên đàn yến nuôi. Theo bà, việc đàn yến tại Ninh Thuận nhiễm DCGC cần phải xem xét một cách cụ thể và phải truy rõ nguyên nhân gây ra dịch để chủ động phòng ngừa có hiệu quả. Bà cũng khuyến cáo các hộ nuôi chim yến thường xuyên theo dõi tình hình đàn yến nuôi để kịp thời phát hiện dịch bệnh…
Ông Nguyễn Hữu Hào, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT, cho biết: Sở NN-PTNT đang phối hợp với UBND các huyện, thị xã, thành phố tổ chức xây dựng quy hoạch vùng nuôi chim yến trên địa bàn tỉnh và ban hành các giải pháp quản lý chặt chẽ hoạt động này. Sở cũng đã thành lập tổ công tác tiến hành kiểm tra công tác phòng chống DCGC trên địa bàn tỉnh; chỉ đạo Chi cục Thú y chuẩn bị đầy đủ nhân lực, vật lực, trang thiết bị, sẵn sàng ứng phó kịp thời khi xảy ra dịch; phối hợp với cơ quan y tế trong công tác thông tin tình hình dịch bệnh và tổ chức điều tra dịch tễ đối với các trường hợp gia cầm, chim yến có biểu hiện nhiễm bệnh…
Theo ông Nguyễn Văn Quốc, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thú y, sau khi có thông tin dịch cúm A (H5N1) xuất hiện trên đàn chim yến nuôi tại tỉnh Ninh Thuận, Chi cục đã tổ chức lấy các mẫu máu trên đàn chim yến nuôi của một hộ ở TP Quy Nhơn để xét nghiệm; kết quả các mẫu đều âm tính với vi-rút cúm A (H5N1). Tuy kết quả xét nghiệm âm tính, nhưng không loại trừ nguy cơ xảy ra dịch trên đàn yến nuôi, vì hầu hết 54 cơ sở nuôi chim yến trên địa bàn tỉnh đều nuôi bằng hình thức dẫn dụ chim trời về làm tổ nên khả năng các loại chim yến di trú, mang theo mầm bệnh là rất cao. Đáng chú ý là hiện nay, tình trạng lưu hành vi-rút cúm A (H5N1) trên đàn gia cầm trong tỉnh khá cao, đây sẽ là nguồn lây lan dịch bệnh cho đàn chim yến, nên người chăn nuôi phải hết sức cảnh giác.
Bài, ảnh: NGUYỄN HÂN