Kỳ họp thứ 15 HĐND tỉnh khóa XIII: Ðề ra các giải pháp giải quyết những vấn đề cấp thiết, bức xúc

Ngày 15.3, HÐND tỉnh khóa XIII (nhiệm kỳ 2021 - 2026) đã tổ chức kỳ họp lần thứ 15 (kỳ họp chuyên đề). Tại kỳ họp này, HÐND tỉnh đã xem xét, quyết định nhiều nội dung quan trọng.

Chủ trì kỳ họp có các đồng chí: Hồ Quốc Dũng - Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; Đoàn Văn Phi - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh; Huỳnh Thúy Vân - Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh.

Quang cảnh kỳ họp.

3 chỉ tiêu không đạt

Báo cáo bổ sung tình hình thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ phát triển KT-XH năm 2023 và thực hiện giải ngân vốn đầu tư công đến ngày 31.1.2024, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nguyễn Tuấn Thanh cho biết: Qua đánh giá, rà soát có 3 chỉ tiêu thực hiện không đạt theo chỉ tiêu HĐND tỉnh giao. Cụ thể gồm: Thu ngân sách nhà nước; giảm tỷ lệ hộ nghèo theo tiêu chí mới; giải ngân vốn đầu tư công.

Về chỉ tiêu tổng thu ngân sách, báo cáo tại kỳ họp HĐND tỉnh cuối năm 2023, tổng thu ngân sách trên địa bàn tỉnh trong năm 2023 ước đạt 13.828 tỷ đồng, vượt 1,3% dự toán năm và bằng 88% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, qua rà soát, tổng thu ngân sách trên địa bàn chỉ đạt 12.762 tỷ đồng (bằng 93,5% dự toán HĐND tỉnh giao và bằng 81,2% kế hoạch so với cùng kỳ).

“Tổng thu ngân sách nhà nước năm 2023 trên địa bàn tỉnh sau rà soát thấp hơn 1.066 tỷ đồng. Trong đó, thu nội địa (trừ tiền sử dụng đất; xổ số kiến thiết; thu cổ tức, lợi nhuận được chia và lợi nhuận còn lại) thấp hơn 448,8 tỷ đồng; thu tiền sử dụng đất thấp hơn 645,9 tỷ đồng”, ông Nguyễn Tuấn Thanh cho hay.

Về chỉ tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo theo tiêu chí mới, báo cáo tại kỳ họp HĐND tỉnh cuối năm 2023, tỷ lệ hộ nghèo theo tiêu chí mới toàn tỉnh giảm 2,5% (kế hoạch HĐND tỉnh giao là giảm 1,8%). Tuy nhiên, qua rà soát, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều năm 2023 chỉ giảm 1,3%.

Về giải ngân vốn đầu tư công, qua rà soát số liệu đến ngày 31.1.2024, giá trị giải ngân vốn đầu tư công do tỉnh quản lý là 8.096,1 tỷ đồng/9.656,5 tỷ đồng, đạt 83,8% kế hoạch HĐND tỉnh giao.

Thường trực HĐND tỉnh chủ trì kỳ họp.

Rà soát cụ thể từng chỉ tiêu, có giải pháp phù hợp

Giải trình về nguyên nhân thu ngân sách trên địa bàn tỉnh năm 2023 không đạt so với chỉ tiêu HĐND tỉnh giao, Phó Cục trưởng Cục thuế tỉnh Nguyễn Ngọc Sơn lý giải do nhiều khoản thu, sắc thuế giảm mạnh. Cụ thể là thu thuế từ hoạt động xuất, nhập khẩu giảm do ảnh hưởng chung của kinh tế toàn cầu, sức mua giảm dẫn tới hoạt động xuất khẩu hàng hóa giảm. Bên cạnh đó, thu nội địa có 4/17 chỉ tiêu không đạt dự toán HĐND tỉnh giao.

“Đối với nguồn thu tiền sử dụng đất, năm 2023 chỉ thu được hơn 4.954 tỷ đồng, đạt 90,1% dự toán HĐND tỉnh giao và bằng 75,1% so với cùng kỳ. Nguyên nhân là do thị trường bất động sản gặp nhiều khó khăn từ việc các ngân hàng siết chặt tín dụng đối với bất động sản dẫn đến các nhà đầu tư khó tiếp cận nguồn vốn vay để đầu tư”, ông Sơn lý giải.

Về nguyên nhân dẫn đến việc giải ngân vốn đầu tư công không hoàn thành chỉ tiêu Nghị quyết HĐND tỉnh giao, Giám đốc Sở KH&ĐT Lê Hoàng Nghi cho biết: Việc hụt thu tiền sử dụng đất trong năm 2023 hơn 1.443 tỷ đồng đã dẫn đến tỷ lệ giải ngân của nguồn vốn này chỉ đạt 73,6% kế hoạch được giao. Ngoài ra, một số địa phương triển khai thực hiện giải ngân 3 chương trình mục tiêu quốc gia năm 2023 chậm, cũng gây ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân vốn đầu tư công của tỉnh.

Giám đốc Sở LĐ-TB&XH Đỗ Thị Diệu Hạnh giải trình tỷ lệ giảm nghèo theo tiêu chí mới của năm 2023 chỉ đạt 1,3% (chỉ tiêu đề ra là giảm 1,8%) là do một số hộ nghèo không có điều kiện và khả năng để tự thoát nghèo. Một bộ phận người dân còn tư tưởng muốn tiếp tục được hưởng các chính sách, chế độ hỗ trợ của Đảng, Nhà nước…

“Nhằm quyết tâm giảm tỷ lệ hộ nghèo theo tiêu chí mới là 2% trong năm 2024 theo Nghị quyết HĐND tỉnh giao, UBND tỉnh đã chỉ đạo tổng rà soát lại số liệu về hộ nghèo, hộ cận nghèo; chỉ rõ nguyên nhân và đưa ra giải pháp cụ thể cho từng đối tượng. Trong tháng 4 tới, tỉnh sẽ tổ chức hội nghị công tác giảm nghèo nhằm tạo bước đột phá về giảm nghèo giai đoạn 2024 - 2025”, bà Hạnh cho hay.

Tham gia giải trình tại kỳ họp, Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Anh Tuấn đã phân tích, làm rõ thêm các nguyên nhân dẫn đến việc thực hiện không đạt các chỉ tiêu thu ngân sách, giải ngân vốn đầu tư công và giảm tỷ lệ hộ nghèo.

“Về thu ngân sách, tại kỳ họp HĐND cuối năm 2023, ở khoản thu nội địa chúng tôi khẳng định sẽ đạt được, duy nhất thu tiền sử dụng đất thì mong manh. Tại thời điểm báo cáo, tất cả DN kinh doanh bất động sản đều cam kết sẽ nộp đảm bảo kế hoạch nhưng đến cuối thì không thực hiện được, dẫn đến nguồn thu này bị hụt”, ông Phạm Anh Tuấn lý giải.

Theo Chủ tịch UBND tỉnh, trên cơ sở phân tích toàn diện các nguyên nhân khách quan, chủ quan, UBND tỉnh sẽ có các giải pháp cụ thể, khả thi, đảm bảo hoàn thành các chỉ tiêu Nghị quyết HĐND tỉnh đã đề ra trong năm 2024.

“Tín hiệu khả quan là trong 2 tháng đầu năm 2024, hầu hết chỉ tiêu về phát triển KT-XH của tỉnh đều đạt và vượt kế hoạch đề ra. Trong đó, chỉ số sản xuất công nghiệp tăng 6,3% so với cùng kỳ; kim ngạch xuất nhập khẩu tăng 16,3%; thu ngân sách tăng 27,9%... Đây là tiền đề quan trọng để tỉnh tăng tốc thực hiện các chỉ tiêu trong cả năm”, người đứng đầu chính quyền tỉnh nhận định.

Phải trách nhiệm, tích cực hơn nữa

Theo Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Hồ Quốc Dũng, HĐND tỉnh tổ chức kỳ họp chuyên đề này nhằm giải quyết những vấn đề cấp thiết, bức xúc; thể hiện sự đồng hành của HĐND tỉnh với UBND tỉnh trong việc thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy về phát triển KT-XH một cách kịp thời, tạo cơ sở pháp lý quan trọng cho các cấp, các ngành tổ chức triển khai, thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương năm 2024 và các năm tiếp theo.

Với 3 vấn đề nêu trong báo cáo bổ sung tình hình thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ phát triển KT-XH năm 2023, việc tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh năm 2023 thực hiện không đạt chỉ tiêu HĐND tỉnh giao, trong đó có việc thu tiền sử dụng đất năm 2023 không đạt kế hoạch, theo đồng chí Hồ Quốc Dũng là điều “không bình thường”. Về việc thu ngân sách giảm, nguyên nhân chủ yếu vẫn là do chủ quan chứ không phải khách quan.

“Gần đây, có biểu hiện lãnh đạo các sở, ngành đùn đẩy, né tránh, đẩy trách nhiệm lên cho lãnh đạo tỉnh. Vì sao đất ở TP Quy Nhơn vẫn bán được bình thường, thu vượt, còn của tỉnh thì thu không đạt? Vậy trách nhiệm ở chỗ nào? Cực chẳng đã chúng ta mới cắt giảm các danh mục chi. Trong đó có nhiều công trình dự án mang tính cấp thiết: Đầu tư các trạm y tế; giáo dục cần nâng cấp trường, lớp cho học sinh; đê kè xuống cấp cần nâng cấp...”, đồng chí Hồ Quốc Dũng dẫn chứng.

Từ thực trạng này, Chủ tịch HĐND tỉnh đề nghị các sở, ngành phải có trách nhiệm, tích cực vào cuộc thực hiện hơn nữa trong công tác thu ngân sách. Bởi, lãnh đạo UBND tỉnh có “trăm tay nghìn mắt” cũng không thể tự giải quyết hết được.

Đối với vấn đề tỷ lệ hộ nghèo đa chiều năm 2023 giảm 1,3%, không đạt kế hoạch đề ra, đồng chí Hồ Quốc Dũng cho biết sắp tới Ban Thường vụ Tỉnh ủy sẽ gắn trách nhiệm trong công tác này với các bí thư huyện ủy, thị ủy, thành ủy. “Chúng ta phải đặt quyết tâm đến năm 2025 tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh phải thấp hơn mức bình quân chung của cả nước. Cả hệ thống chính trị phải vào cuộc trong công tác này, từ quyết tâm trên sẽ phân bổ chỉ tiêu về cho các địa phương. Nơi nào thực hiện không đạt, lãnh đạo địa phương đó phải chịu trách nhiệm”, đồng chí Hồ Quốc Dũng nhấn mạnh.

NGUYỄN HÂN - HỒNG PHÚC