Nước sạch về làng biển Nhơn Hải
Sau hơn 2 năm thi công, đến nay, công trình cấp nước sạch xã Nhơn Hải (TP Quy Nhơn) đã hoàn thành, đưa vào sử dụng. Niềm khát khao, mong đợi bao lâu nay của chính quyền và nhân dân xã bán đảo này đã trở thành hiện thực.
Do vị trí địa lý trước mặt là biển, sau lưng là núi và khu an táng, mạch nước ngầm ở xã Nhơn Hải bị nhiễm mặn, nhiễm bẩn nặng. Để giải quyết nước sạch sinh hoạt cho nhân dân, năm 2002, UBND tỉnh đã phê duyệt dự án xây dựng công trình nước sạch xã Nhơn Hải cung cấp cho 1.331 hộ /6.000 dân; tổng vốn đầu tư trên 2,57 tỉ đồng (từ nguồn vốn do Trung ương hỗ trợ), do UBND TP Quy Nhơn làm chủ đầu tư. Đến năm 2003, công trình này được triển khai và năm 2004 hoàn thành đưa vào sử dụng. Tuy nhiên, công trình đưa vào hoạt động chưa được bao lâu thì bị hư hỏng, không phát huy tác dụng.
Nước sạch đã về...
Sau nhiều lần kiến nghị, đến năm 2011, dự án mở rộng hệ thống cấp nước sạch xã Nhơn Hải đã được UBND tỉnh phê duyệt, và ngày 13.7.2012, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 1432/QĐ-CTUBND điều chỉnh bổ sung dự án này với tổng kinh phí 21,181 tỉ đồng. Công trình do UBND TP Quy Nhơn làm chủ đầu tư, khởi công từ tháng 8.2012.
Khó có thể đong đếm, diễn tả được nỗi khổ thiếu nước sinh hoạt của người dân xã Nhơn Hải trong thời gian qua. Đặc biệt mùa nắng nóng năm nay, hầu hết giếng nước trong xã đã khô cạn, người dân phải đi mua nước, xin nước giếng bị nhiễm mặn về dùng. Bởi vậy, khi công trình cấp nước sạch xã Nhơn Hải được xây dựng hoàn thành đưa vào sử dụng, người dân vui mừng khôn tả.
Bà Lê Thị Thương, ở khu tái định cư vùng thiên tai Nhơn Hải, bộc bạch: “Tuổi già sức yếu, nhưng trước đây, hàng ngày tôi phải dậy từ tờ mờ sáng, quang gánh hơn 1 km đến các giếng làng chờ đợi để lấy nước đã nhiễm mặn về sử dụng. Suốt ngày cứ lo chuyện nước, không làm được việc gì, cực khổ lắm! Khi công trình cấp nước hoàn thành đưa vào sử dụng, bà con chúng tôi rất phấn khởi. Riêng gia đình tôi đã lắp đặt đường ống dẫn nước từ hệ thống đường ống của công trình về sử dụng. Bây giờ, chỉ cần mở vòi là có nước sạch để dùng, rất tiện lợi và hữu ích”.
Còn ông Huỳnh Văn Ngoạn, ở thôn Hải Bắc, dẫn chúng tôi tham quan hệ thống đường ống dẫn nước vừa mới lắp đặt trong căn nhà của ông và khoe: “Đi làm về mệt, có nước sạch tắm giặt, nước nấu ăn, nước uống thoải mái, sảng khoái vô cùng. Từ ngày có nước sạch, gia đình tôi không còn phải thức đêm, thức hôm đi mua, xin nước, thời gian dành cho công việc nhiều hơn, nên thu nhập cũng khá hơn”.
Ông Ngô Đức Tình, Phó Chủ tịch UBND xã Nhơn Hải, cho biết: Người dân bức xúc nước sinh hoạt đã quá lâu, nên khi công trình cấp nước hoàn thành đưa vào sử dụng, ai nấy đều rất vui mừng và lắp đặt đường ống dẫn nước về nhà ngay. Hơn nữa, tỉnh còn đầu tư đấu nối đường ống dẫn nước từ hệ thống đường ống chính của công trình đến trước nhà dân và lắp đặt đồng hồ nước cho dân, nên bà con đã giảm được chi phí mua vật liệu và lắp đặt ống dẫn nước. Sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh, chắc chắn sức khỏe, đời sống vật chất và tinh thần của người dân sẽ được cải thiện. Khi đời sống của người dân được nâng cao, việc thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới ở Nhơn Hải sẽ hiệu quả hơn.
... Và những băn khoăn
Vấn đề chính quyền và người dân xã Nhơn Hải quan tâm hiện nay là việc quản lý, vận hành công trình cấp nước đã xây dựng nhằm đảm bảo cung cấp nước sạch cho dân liên tục với giá phù hợp.
Trao đổi với chúng tôi về vấn đề trên, ông Nguyễn Văn Châu, Phó Giám đốc Công ty TNHH MTV Cấp thoát nước Bình Định, cho biết: Trước bức xúc về nước sinh hoạt của nhân dân xã Nhơn Hải, ngày 11.7, UBND tỉnh đã chỉ đạo cho UBND TP Quy Nhơn tạm bàn giao công trình cấp nước sạch xã Nhơn Hải cho Công ty quản lý, vận hành, để kịp thời cấp nước cho nhân dân. Đến nay, có 1.231 hộ dân ở xã Nhơn Hải được sử dụng nước sinh hoạt từ công trình cấp nước vừa được xây dựng. Để làm tốt công tác quản lý, vận hành công trình, Công ty đã cử 9 cán bộ thường xuyên kiểm tra, giám sát, vận hành công trình và xử lý những vấn đề phát sinh, đảm bảo cung cấp nước liên tục cho người dân.
Về giá nước, nếu xác định giá bán nước máy tại xã Nhơn Hải theo phương án cộng thêm chi phí tăng thêm tính trên 1 m3 vào giá nước hiện hành của TP Quy Nhơn là 16.269 đồng/m3 (bao gồm thuế GTGT) là quá cao. Bởi vậy, Sở Tài chính kiến nghị UBND tỉnh trước mắt áp dụng giá nước tại xã Nhơn Hải như giá nước đang áp dụng trên địa bàn TP Quy Nhơn đã được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 684/QĐ-UBND ngày 12.12.2012. Cụ thể, đối với hộ nghèo sử dụng dưới 20 m3/hộ/tháng, thu giá nước 4.700 đồng/m3; hộ gia đình khác sử dụng dưới 20 m3/hộ/tháng, thu 5.500 đồng/m3; trường hợp hộ gia đình sử dụng từ m3 thứ 20/hộ/tháng trở lên (bao gồm cả hộ nghèo) thu 6.400 đồng/m3. Đối với cơ quan hành chính sự nghiệp thu 7.600 đồng/m3; hoạt động sản xuất thu 8.900 đồng/m3; kinh doanh dịch vụ thu 16.200 đồng/m3. Sau đó, Sở Tài chính và các ngành chức năng của tỉnh sẽ xem xét kiến nghị tỉnh điều chỉnh giá nước phù hợp với quy định hiện hành.
Cũng theo ông Nguyễn Văn Châu, ngoài tiền nước phải nộp hàng tháng, người dân xã Nhơn Hải còn phải nộp phí bảo vệ môi trường với nước thải sinh hoạt (bình quân mỗi hộ đóng khoảng 1.500 đồng/m3) theo quy định. Tuy nhiên, do đời sống của người dân xã Nhơn Hải còn khó khăn, nên Sở Tài chính đề nghị tỉnh chưa áp dụng thu phí bảo vệ môi trường đối với nước thải sinh hoạt trên địa bàn xã Nhơn Hải.
Bài và ảnh: TIẾN SỸ - NGỌC NHUẬN