Thuốc lá điện tử và tác hại
Thuốc lá điện tử là thiết bị sử dụng pin làm nóng dung dịch điện tử (e-liquid) để tạo ra sol khí/khói cho người dùng hít vào. Thành phần chính của dung dịch điện tử, bên cạnh nicotin, còn có propylene glycol và các chất tạo hương vị.
Ở Việt Nam, tỷ lệ thanh thiếu niên nữ hút thuốc lá đã và đang gia tăng nhanh. Kết quả điều tra sức khỏe học sinh cho thấy học sinh nữ ở các lứa tuổi (13 - 14 tuổi và 15 - 17 tuổi) đều có tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử cao hơn tỷ lệ sử dụng thuốc lá thông thường. Đặc biệt, trong nhóm tuổi 13 - 14, tỷ lệ học sinh nữ hút thuốc lá điện tử (1,6%) gần bằng học sinh nam (2,6%). Những tác hại của thuốc lá điện tử:
Gây nghiện và ảnh hưởng tới hệ thần kinh: Nicotine làm cho người hút nhanh chóng bị nghiện dù chỉ sau vài lần hút thuốc. Khi đã bị nghiện thuốc lá, nếu thiếu hoặc dừng hút thuốc sẽ có biểu hiện thèm thuốc, cơ thể mệt mỏi, chán nản, hay cáu kỉnh. Sử dụng nicotine lâu dài làm kìm hãm sự phát triển của não bộ, ảnh hưởng đến khả năng nhớ, tập trung chú ý và học tập, do vậy đặc biệt tác động đối với trẻ em.
Viêm tiểu phế quản tắc nghẽn: Một bệnh hiếm gặp được cho là do diacetyl, một trong các hóa chất tạo mùi hương trong khói thuốc lá điện tử có khả năng đi sâu vào phổi gây ra. Các biểu hiện thường gặp là ho, thở khò khè, đau ngực và thở nông. Hiện chưa có thuốc điều trị khỏi hoàn toàn bệnh này.
Bệnh viêm phổi lipoid: Các triệu chứng thường gặp là ho mạn tính, thở nông, ho ra máu hoặc đờm có máu. Hiện tại không có thuốc điều trị đặc hiệu cho bệnh này.
Bệnh tim mạch: Sử dụng nicotine lâu dài có thể gây suy tim hoặc tử vong. Một số hóa chất độc hại như carbon monoxide làm tăng nguy cơ hình thành huyết khối và xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim, suy tim, đột quỵ.
Ung thư: Một số hợp chất có trong khói thuốc lá điện tử như formaldehyd, acrolein, toluene, chất đặc biệt gây ung thư nitrosamine và hydrocarbon thơm đa vòng, các kim loại nặng (như niken và chì) có thể gây các thay đổi tế bào liên quan đến ung thư. Nicotine làm tăng nguy cơ gây ung thư cũng như sự phát triển của khối u.
Chấn thương: Các thiết bị trong thuốc lá điện tử có thể hỏng, lỗi và phát nổ gây ra các chấn thương, bỏng nghiêm trọng.
MINH PHƯỢNG (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh)