Thực hiện nghiêm luật để giảm tỷ lệ hút thuốc lá

(BĐ) - Ngày 29.5, Sở Y tế - Thường trực Ban chỉ đạo phòng, chống tác hại (PCTH) thuốc lá của tỉnh, tổ chức Hội nghị triển khai các hoạt động PCTH của thuốc lá năm 2024 và hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá 31.5, Tuần lễ quốc gia không thuốc lá (25 - 31.5).

Thông tin từ Ban chỉ đạo cho thấy, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điếu thông thường trong nam giới trưởng thành ở nước ta giảm trung bình 0,5%/năm, từ 47,4% xuống còn 38,9% sau 10 năm thi hành Luật PCTH thuốc lá. Thời gian qua, với hỗ trợ của Quỹ PCTH của thuốc lá (Bộ Y tế), Bình Định đã đẩy mạnh các hoạt động PCTH thuốc lá.

Đại biểu dự hội nghị. Ảnh: M.H

Tuy nhiên, việc tổ chức thực hiện luật đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Đó là, nguồn lực cho hoạt động còn hạn chế, trong khi nhân lực hầu hết kiêm nhiệm, phối hợp liên ngành hiệu quả chưa cao.

Trong kiểm tra, giám sát công tác PCTH thuốc lá, nhiều nơi như quán cà phê, karaoke, nhà hàng… việc thực thi luật chưa tốt. Tỷ lệ hút thuốc có giảm nhưng chưa nhiều; tỷ lệ hút thuốc tại nơi công cộng, nơi làm việc, nơi có quy định cấm vẫn còn. Thực hiện quy định xử phạt các vi phạm liên quan đến tác hại thuốc lá theo Nghị định 117/2020/NĐ-CP của các đoàn kiểm tra liên ngành mới dừng ở… tuyên truyền, nhắc nhở là chính.

Những thành tựu trong PCTH của thuốc lá có nguy cơ bị phá bỏ bởi việc gia tăng nhanh chóng tỷ lệ sử dụng thuốc lá mới, chủ yếu là thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng; khi kết quả điều tra trên địa bàn tỉnh có 24,2% đối tượng thuộc diện điều tra từng nghe về thuốc lá điện tử, 1,7% người đang hút thuốc lá điện tử, đa số ở nhóm tuổi từ 15 - 24.

“Việc thực hiện PCTH thuốc lá còn gặp khó khăn trong triển khai giám sát và chế tài xử lý người vi phạm luật, nhất là rất khó để hạn chế việc bán thuốc lá cho người dưới 18 tuổi. Đặc biệt, hiện nay tình trạng lạm dụng thuốc lá điện tử lại gia tăng, gây ra nhiều nguy hại tới sức khỏe của người sử dụng và cộng đồng”, Phó Giám đốc Sở Y tế Nguyễn Văn Trung, Phó Trưởng Ban chỉ đạo PCTH thuốc lá của tỉnh, nhấn mạnh.

Để giảm tỷ lệ hút thuốc lá nam giới trưởng thành vào năm 2025 dưới 39%, đòi hỏi Bình Định phải thực hiện tốt và thực hiện nghiêm Luật PCTH thuốc lá. Triển khai các hoạt động PCTH của thuốc lá năm 2024, Bình Định xác định tăng cường việc thực thi nghiêm Luật PCTH thuốc lá và môi trường không khói thuốc trên địa bàn tỉnh. Cùng với đó, tiến tới giảm nhu cầu sử dụng thuốc lá, thuốc lá điện tử trong xã hội; đồng thời thực hiện việc kiểm soát mức cung cấp các sản phẩm thuốc lá.

Trong đó, xác định 3 mục tiêu cụ thể. Đáng chú ý là mục tiêu tiếp tục nâng cao nhận thức của người dân về tác hại của việc sử dụng thuốc lá, các quy định của Luật PCTH của thuốc lá và các văn bản hướng dẫn. Đảm bảo chỉ tiêu 100% lãnh đạo các đơn vị trực thuộc hiểu biết về quy định của Luật PCTH của thuốc lá; 95% người dân tại cộng đồng hiểu biết về tác hại của thuốc lá; 92% người dân tại cộng đồng hiểu biết về các bệnh do hút thuốc lá gây ra; 70% người dân tại cộng đồng biết về quy định của Luật PCTH của thuốc lá.

Bên cạnh đó là mục tiêu tiếp tục nâng cao năng lực về PCTH thuốc lá để tổ chức thực hiện môi trường không khói thuốc, tư vấn cai nghiện thuốc lá, giảng dạy về PCTH thuốc lá, chuyển đổi ngành nghề cho người trồng cây thuốc lá, tăng cường kiểm tra, giám sát tình hình thực thi Luật PCTH thuốc lá. Thực hiện các nghiên cứu, đánh giá để đưa ra bằng chứng phục vụ công tác PCTH của thuốc lá.

Năm 2024, Bình Định cũng triển khai Kế hoạch số 85/KH-UBND về thực hiện Chiến lược quốc gia về PCTH của thuốc lá đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh, với mục tiêu giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá, tỷ lệ tiếp xúc thụ động với khói thuốc lá, nhằm giảm bệnh tật và tử vong do sử dụng các sản phẩm thuốc lá gây ra.

Ông Nguyễn Văn Trung nhấn mạnh, để tiếp tục tăng cường thực thi Luật PCTH thuốc lá, Chiến lược quốc gia về PCTH thuốc lá đến năm 2030, các ban, ngành, địa phương cần đưa chỉ tiêu giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá vào chỉ tiêu phát triển KT-XH theo từng giai đoạn. Kiện toàn Ban chỉ đạo chương trình PCTH thuốc lá; phân công trách nhiệm cụ thể, cơ chế phối hợp để bảo đảm triển khai có hiệu quả công tác PCTH thuốc lá. Tiếp tục chỉ đạo các đưa nội dung PCTH thuốc lá vào kế hoạch hoạt động hằng năm, đưa quy định cấm hút thuốc lá tại nơi làm việc vào quy chế nội bộ của các cơ quan, đơn vị; treo biển báo cấm hút thuốc tại các địa điểm có quy định cấm hút thuốc theo quy định của Luật PCTH thuốc lá.

Mặt khác, đẩy mạnh hoạt động thông tin, giáo dục, tuyên truyền về tác hại của thuốc lá, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng cho người dân; thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm về PCTH thuốc lá…

MAI HOÀNG